ΙΣΡΑΗΛ Ο Νετανιάχου ήρθε πρώτος αλλά δύσκολα θα σχηματίσει κυβέρνηση, ενώ ο νεοφώτιστος κεντρώος Γιάιρ Λαπίντ έχει κάθε λόγο να πανηγυρίζει
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Οσο μπερδεμένο είναι το μετεκλογικό σκηνικό στο Ισραήλ, δύο 24ωρα μετά την κρίσιμη αναμέτρηση για την ανάδειξη νέας Βουλής, άλλο τόσο ξεκάθαρο είναι το πολιτικό μήνυμα που έστειλαν οι ψηφοφόροι μέσα από την κάλπη.
Στη συντριπτική πλειοψηφία τους οι Ισραηλινοί ψήφισαν την αλλαγή, μετακινούμενοι από τα δεξιά προς το κέντρο. Στήριξαν νέα, φρέσκα πρόσωπα στην εγχώρια πολιτική σκηνή. Κι έστειλαν δεκάδες βουλευτές της προηγούμενης Κνεσέτ στη σύνταξη, «μαυρίζοντας» τις υποψηφιότητές τους.
«Ο Γιάιρ Λαπίντ και ο Ναφτάλι Μπένετ, πολιτικά νεούδια και οι δυο, είναι τα πρόσωπα της αλλαγής στη χώρα», γράφει χαρακτηριστικά η «Jerusalem Post» για τους δύο μεγάλους κερδισμένους της κάλπης (αν και με δυσανάλογα μεταξύ τους οφέλη).
Ο μεν πρώην τηλεοπτικός αστέρας Λαπίντ κατάφερε να αναδείξει το νεοσύστατο κόμμα του, Γες Ατίντ (Υπάρχει Μέλλον), δεύτερη δύναμη στη νέα Βουλή (19 έδρες), μάλιστα με την «παρθενική» του πρώτη, αναβαθμίζοντας εαυτόν σε ρόλο ρυθμιστή στον σχηματισμό μιας βιώσιμης κυβερνητικής συμμαχίας.
Ο δε εθνικιστής Μπένετ -αν και δεν τα πήγε τόσο καλά όσο προδίκαζαν οι δημοσκοπήσεις- σχεδόν τετραπλασίασε την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της νεόκοπης Εβραϊκής Εστίας (από 3 σε 11 έδρες) κι εξακολουθεί να διατηρεί βάσιμες ελπίδες ότι θα μπει στον κυβερνητικό «νυμφώνα».
Οι βασικοί εκπρόσωποι της παλιάς φρουράς, αντίθετα, έφαγαν γερό χαστούκι. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου μαζί με τον εκλογικό εταίρο του Αβιγκντορ Λίμπερμαν χαρακτηρίζονται πλέον οι… χαμένοι νικητές της κάλπης. Μπορεί να κέρδισαν την πρωτιά, με 31 έδρες, έχασαν όμως σημαντικά σε ποσοστά (μόνον το πρώην κυβερνών Λικούντ έχασε 7 έδρες!). Αλλά, όπως χαρακτηριστικά σχολιάζει και η γαλλική «Monde» «είναι άλλο να κερδίζεις τις εκλογές και άλλο να μπορείς να κυβερνήσεις»…
Αποδυναμωμένος ων, ο Μπίμπι θα πρέπει να βάλει πολύ νερό στο κρασί του εάν θέλει να σχηματίσει μια βιώσιμη κυβέρνηση συνασπισμού, προσφέροντας σημαντικά ανταλλάγματα στο κέντρο. Ηδη, ο Λίμπερμαν έριξε χθες το «δόλωμα». Ο Λαπίντ θα ήταν ό,τι πρέπει για τη θέση του νέου υπουργού Οικονομικών, είπε, ρίχνοντας έτσι το γάντι στον κεντρώο ηγέτη, που προεκλογικά -ενώ το έλλειμμα φούσκωνε σαν μπαλόνι- αξίωνε φορολογική δικαιοσύνη.
Ενα πρόβλημα ουσίας είναι ότι ο Λαπίντ δεν έχει καν ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσή του! Ενα δεύτερο, πρακτικό, είναι ότι με τις προεκλογικές εξαγγελίες του για επέκταση της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας και στους υπερορθόδοξους Εβραίους έχει ανοίξει μέτωπο με τους φυσικούς, ακραία θρησκευόμενους συμμάχους του Νετανιάχου (το Σας και τον Ενωμένο Ιουδαϊσμό Τορά).
Το ερώτημα είναι εάν ένας τόσο ρευστός σε συνοχή και ετερόκλητος σε ιδεολογίες κυβερνητικός συνασπισμός μπορεί να δώσει απαντήσεις στα μεγάλα -εσωτερικά κυρίως- προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα το Ισραήλ και τα επισήμαναν στην κάλπη οι ψηφοφόροι. Τάση που πιστοποιεί όχι μόνον η πύρρειος νίκη του «ιρανοφάγου» Νετανιάχου, αλλά και η κακή εκλογική επίδοση άλλων δύο πρωταγωνιστών του παρελθόντος: της πρώην ΥΠΕΞ Τζίπι Λίβνι, που το νεόκοπο Κίνημά της περιορίστηκε στις 6 έδρες, και του πρώην υπουργού Αμυνας Σαούλ Μοφάζ, που γλίτωσε στο παρά πέντε το -πάλαι ποτέ πρώτο σε εκλογική δύναμη- Καντίμα από τον κοινοβουλευτικό του αφανισμό (πήρε μόλις 2 έδρες).
«Η «αραβική άνοιξη» έβαλε το Ισραήλ σε άβολη και δύσκολη θέση: ενώ συμβαίνουν γύρω του δραματικά γεγονότα, δεν έχει καμία δυνατότητα να τα επηρεάσει με οποιονδήποτε τρόπο. Αλλά με τα εσωτερικά ζητήματά τα πράγματα έχουν αλλιώς», εκτιμά η «Jerusalem Post». «Ο πραγματικός νικητής των εκλογών ήταν το κίνημα για κοινωνική δικαιοσύνη, που άρχισε να γιγαντώνεται το καλοκαίρι του 2011, έκανε υπομονή περιμένοντας το στήσιμο της κάλπης και ψήφισε μαζικά για αλλαγή με τον Λαπίντ, τους Εργατικούς, το αριστερό Μερέτζ (διπλασίασε τις έδρες του σε 6) και την Εβραϊκή Εστία», συμπληρώνει ο Ναούμ Μπαρνέα, εξέχων αρθρογράφος στην -πρώτη σε κυκλοφορία- ισραηλινή εφημερίδα «Yedioth Ahronoth». Ορισμένοι αναλυτές αφήνουν πλέον ανοιχτό το ενδεχόμενο ο κυβερνητικός συνασπισμός που θα σχηματιστεί να μην αντέξει ολόκληρη την 4ετία…
