Οι ομάδες ενόπλων που έχει στείλει ο Πούτιν στην Κριμαία κατέλαβαν δύο βάσεις του ουκρανικού Πολεμικού Ναυτικού, χωρίς καν να συναντήσουν την παραμικρή αντίσταση, παρά τις αντίθετες διαταγές του Κιέβου
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Ενα 48ωρο έντονης κινητικότητας ξεκινά από σήμερα, με επίκεντρο -κυριολεκτικά και μη- την πολλαπλώς πια γεωστρατηγικής βαρύτητας Κριμαία. Στις Βρυξέλλες, αρχίζει σήμερα η διήμερη σύνοδος κορυφής των «28», με κύρια «πιάτα» στο «μενού» την ενίσχυση των κυρώσεων κατά της Μόσχας και τη σταδιακή ενεργειακή απεξάρτηση της ευρωπαϊκής αγοράς από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, καθώς και με πιθανό «επιδόρπιο»-έκπληξη την αυριανή υπογραφή του πολιτικού σκέλους της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ Ε.Ε. και Ουκρανίας.
Στο μεσοδιάστημα, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Mουν, θα περιοδεύει μεταξύ Μόσχας και Κιέβου, σε μια προσπάθεια εξεύρεσης μιας βιώσιμης διπλωματικής λύσης στη νέα ψυχροπολεμική κρίση. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, σήμερα θα συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν στο Κρεμλίνο, παρουσία του υπουργού Εξωτερικών Λαβρόφ κι άλλων ανώτατων αξιωματούχων, όπου, εκτός απροόπτου, ο Μπαν Κι Μουν θα ακούσει από κοντά… μία από τα ίδια. Πως η Κριμαία είναι ρωσική, τελεία και παύλα! Πως πρέπει στην Ουκρανία να ληφθούν μέτρα για την προστασία και την αναλογική εκπροσώπηση στην κεντρική κυβέρνηση της ρωσόφωνης κοινότητας στα ανατολικά και νότια της χώρας. Χθες, πάντως, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εμπλούτισε την αντι-δυτική ρητορική του.
Αντεπίθεση
Ούτε λίγο ούτε πολύ, κατηγόρησε ευθέως τις ΗΠΑ και τη Βρετανία ότι είναι αυτές που τελικά παραβίασαν το Διεθνές Δίκαιο και το Μνημόνιο της Βουδαπέστης του 1994 -τουτέστιν την κοινή με τη Ρωσία δέσμευσή τους για την εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική ανεξαρτησία της Ουκρανίας- όταν προ μηνός έδωσαν τις διπλωματικές «ευλογίες» τους στην «πραξικοπηματική ανατροπή» του τότε προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς!
«Οσο η Ρωσία συνεχίζει να πορεύεται σε αυτό το “σκοτεινό μονοπάτι” τόσο θα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια επιδεινούμενη πολιτική και οικονομική απομόνωση», ήταν η έμμεση ανταπάντηση του Αμερικανού αντιπροέδρου. Αυτή διατυπώθηκε συμβολικά από το Βίλνιους της Λιθουανίας, όπου ο Τζο Μπάιντεν βρέθηκε χθες στο πλαίσιο περιοδείας του ανά τις χώρες της Βαλτικής, προκειμένου να καθησυχάσει τις ανησυχίες για διάχυση της ουκρανικής κρίσης.
Για την ακρίβεια, αυτό που φαίνεται να προβληματίζει περισσότερο τις βαλτικές χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. δεν είναι τόσο ο κίνδυνος να δημιουργηθούν εστίες έντασης από τις ρωσόφωνες μειονότητες και στα δικά τους εδάφη όσο κυρίως ο αντίκτυπος που θα έχουν στις οικονομίες τους τα όποια οικονομικά αντίμετρα της Ρωσίας στις δυτικές κυρώσεις. Οχι τυχαία, άλλωστε, ο Λετονός υπουργός Οικονομικών έθεσε μέχρι και θέμα αποζημιώσεων από την Ε.Ε. σε όσες χώρες-μέλη της «πληρώσουν» πιο ακριβά τα αντίποινα των Ρώσων!
Ενόσω πάντως η Δύση συνεχίζει να ζυγίζει αμφιταλαντευόμενη τις επόμενες κινήσεις της, ομάδες ενόπλων στην Κριμαία (μεταξύ αυτών και μέλη της Επίλεκτων Ειδικών Δυνάμεων της ρωσικής στρατιωτικής αντικατασκοπίας GRU, σύμφωνα με το πρακτορείο Interfax Ukraine) προχωρούν στο τελικό «ξεκαθάρισμα» επί του εδάφους τής -ρωσικής πια κατά το Κρεμλίνο- χερσονήσου. Χθες, λοιπόν, κατέλαβαν δύο βάσεις του ουκρανικού Πολεμικού Ναυτικού, χωρίς καν να συναντήσουν την παραμικρή αντίσταση, παρά τις αντίθετες διαταγές του Κιέβου…
Η μία ήταν η Νότια Βάση του ουκρανικού Ναυτικού στο Νοβοοζέρνε, στη δυτική Κριμαία. Ομως πιο κρίσιμη και σημειολογικά σημαντική ήταν η κατάληψη -χωρίς να πέσει τουφεκιά- του αρχηγείου του ουκρανικού Πολεμικού Ναυτικού στη Σεβαστούπολη, την οποία εγκατέλειψαν λίγο αργότερα, ντυμένοι με πολιτικά, οι περίπου 50 αξιωματικοί που βρίσκονταν στις εγκαταστάσεις.
Παρ’ όλα αυτά, μυστήριο κάλυπτε μέχρι αργά χθες την τύχη του διοικητή τους, αντιναυάρχου Σεργκέι Γκαϊντούκ. Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Kriminform, συνελήφθη προσωρινά κατόπιν εντολής της εισαγγελίας, επειδή είχε δώσει εντολή στους στρατιώτες του να ανοίξουν πυρ. Ωστόσο, μέχρι το βράδυ παρέμενε επισήμως αδιευκρίνιστο εάν είχε αφεθεί ελεύθερος ή εάν κρατείτο ακόμη.
Καθώς το Κίεβο οργάνωνε πια «σχέδια για την απομάκρυνση Ουκρανών πολιτών» από την Κριμαία, ο μεταβατικός πρόεδρος της Ουκρανίας, Ολεξάντρ Τουρτσίνοφ, έδωσε -μάλλον κενό περιεχομένου- τελεσίγραφο στις κριμαϊκές αρχές να απελευθερώσουν τον αντιναύαρχο Γκαϊντούκ και «όλους τους άλλους ομήρους», αφήνοντας να αιωρείται στον αέρα ως μυστήριο η απειλή ότι σε διαφορετική περίπτωση «θα ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα».
Αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη…
Είχε ήδη προηγηθεί δήλωση του επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και Αμυνας της Ουκρανίας, Αντρι Παρούμπι, ότι η κυβέρνηση του Κιέβου εξετάζει τώρα σχέδια να αιτηθεί στον ΟΗΕ την ανακήρυξη της Κριμαίας ως αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης. Χθες, εν τω μεταξύ, το Κίεβο ανακοίνωσε τη θέσπιση καθεστώτος βίζας για τους Ρώσους, αλλά και την αποχώρηση της Ουκρανίας από την Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών-CSI, όπου μετέχουν 15 πρώην σοβιετικές δημοκρατίες (πλην των χωρών της Βαλτικής και της Γεωργίας).
Και… προφανώς για να κάνουν πιο σαφές το αντι-ρωσικό μήνυμα της ουκρανικής κυβέρνησης, βουλευτές του συγκυβερνώντος ακροδεξιού κόμματος «Σβόμποντα» είχαν ήδη εισβάλει από το προηγούμενο βράδυ, συνοδεία μάλιστα κάμερας, στο γραφείο του διευθύνοντος συμβούλου της ουκρανικής τηλεόρασης NTU, Αλεξάντερ Παντελεϊμόνοφ, για να τον προπηλακίσουν, επειδή το κανάλι μετέδωσε την προχθεσινή ομιλία του Πούτιν για την προσάρτηση της Κριμαίας.
Δεν έμειναν όμως μόνον στα λόγια. Τον ξυλοφόρτωσαν! Και μετά -με την κάμερα που είχαν μαζί τους να καταγράφει- τον υποχρέωσαν να υπογράψει την παραίτησή του. Μικρή… λεπτομέρεια: μεταξύ των βουλευτών-τραμπούκων ήταν και o αντιπρόεδρος της νεοσυσταθείσης Εθνικής Επιτροπής για την Ελευθερία του Λόγου στην Ουκρανία!
