ΟΥΚΡΑΝΙΑ – 11 νεκροί στο Κραματόρσκ από την επιχείρηση ανακατάληψης του στρατιωτικού αεροδρομίου. Ο αρχηγός της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας SBU, στρατηγός Βαλερί Κρουτόφ, απειλεί με εξόντωση τους φιλορώσους αυτονομιστές που δεν θα παραδώσουν τα όπλα

Του Γιώργου Τσιάρα

Στα άκρα οδηγείται η εμφύλια διαμάχη στην Ουκρανία, μετά τη χθεσινή αιματηρή «αντιτρομοκρατική επιχείρηση» του Κιέβου για την εξουδετέρωση των φιλορώσων αυτονομιστών στην ανατολική επαρχία του Ντονέτσκ.

Η πρώτη πραγματική μάχη του «εμφυλίου χαμηλής έντασης» που παρακολουθούμε τους τελευταίους μήνες, δόθηκε για την ανακατάληψη του στρατιωτικού αεροδρομίου της μικρής πόλης Κραματόρσκ, περίπου 160 χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη Ρωσία, το οποίο τελικά πέρασε στον έλεγχο των ουκρανικών επίλεκτων δυνάμεων: ρωσικά ΜΜΕ που επικαλούνται μαρτυρίες αυτοπτών κάνουν λόγο για έφοδο των Ουκρανών με ελικόπτερα και τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού, για βομβαρδισμό της βάσης από τέσσερα ουκρανικά μαχητικά αεροσκάφη Σουχόι-27 και για τουλάχιστον τέσσερις νεκρούς πολιτοφύλακες, ενώ ορισμένες πηγές μιλούν ακόμη και για 11 νεκρούς μεταξύ των εξεγερμένων. Το πρακτορείο Itar/Tass μεταφέρει επίσης την πληροφορία ότι ένα μαχητικό τζετ κατερρίφθη ενώ πετούσε χαμηλά πάνω από τη βάση – πληροφορία που είναι αδύνατον να διασταυρωθεί.

Τη ίδια στιγμή, υπό πολιορκία από τις κυβερνητικές δυνάμεις φαίνεται πως βρίσκεται η κοντινή στο Κραματόρσκ πόλη Σλαβιάνσκ, που έχει εδώ και μέρες καταληφθεί από τους εξεγερμένους φιλορώσους. Τα ουκρανικά ΜΜΕ λένε πως οι στρατιώτες περιμένουν από στιγμή σε στιγμή την εντολή για να μπουν στην πόλη –μία από τις δέκα που έχουν «σηκώσει μπαϊράκι» κατά του Κιέβου στη ρωσόφωνη επαρχία του Ντόνετσκ. Εντολή την οποία ωστόσο ο μεταβατικός πρόεδρος Ολεχ Τουρτσίνοφ διστάζει να δώσει, αφού η επίδειξη δύναμης του ουκρανικού στρατού εύκολα μπορεί να οδηγήσει σε γενικευμένη σύγκρουση, με απρόβλεπτες συνέπειες για όλους: δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πολλοί ντόπιοι, ρωσόφωνοι στρατιωτικοί έχουν συμπαραταχθεί με τους εξεγερμένους και προφανώς δεν έχουν σκοπό να παραδοθούν στους στρατιώτες μιας κυβέρνησης που δεν αναγνωρίζουν.

Αντιτρομοκρατική επιχείρηση

«Η αντιτρομοκρατική επιχείρηση ξεκίνησε στη διάρκεια της νύχτας στα βόρεια της επαρχίας Ντονέτσκ. Ομως θα πραγματοποιηθεί σε στάδια, με σύνεση και υπευθυνότητα, και με μελετημένο τρόπο… Υπογραμμίζω για ακόμη μία φορά: στόχος των επιχειρήσεων αυτών είναι να υπερασπιστούμε τους πολίτες της Ουκρανίας», δήλωσε ο Τουρτσίνοφ μιλώντας στο ουκρανικό Κοινοβούλιο. Υποσχέθηκε πάντως ότι «σε λίγες μέρες δεν θα έχουν μείνει τρομοκράτες στο Ντονέτσκ» -απειλή που συγκεκριμενοποίησε ο αρχηγός της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας των ουκρανικών ειδικών υπηρεσιών ασφαλείας (SBU) και επικεφαλής της επιχείρησης στο Κραματόρσκ, στρατηγός Βαλερί Κρουτόφ, ο οποίος δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι οι φιλορώσοι αυτονομιστές που δεν θα παραδώσουν τα όπλα θα «εξοντωθούν».

Πιστός στη ρητορική του Κιέβου, που θέλει τους εξεγερμένους να είναι… μεταμφιεσμένοι Ρώσοι στρατιωτικοί, ο στρατηγός Κρουτόφ επισήμανε ότι οι ένοπλοι είναι «ένας δύσκολος εχθρός», καθώς ανήκουν στις «ειδικές δυνάμεις της GRU (ρωσική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών), οι οποίες έχουν μεγάλη εμπειρία από μάχες». Ταυτόχρονα, ο πρεσβευτής του Κιέβου στον ΟΗΕ Γιούρι Κλιμένκο χαρακτήρισε τις ταραχές στην ανατολική Ουκρανία ένα «κατασκευασμένο πρόσχημα» της Ρωσίας με στόχο τη διατάραξη των τετραμερών συνομιλιών για την Ουκρανία που θα διεξαχθούν αύριο Μ. Πέμπτη στη Γενεύη. Ο Κλιμένκο πρόσθεσε ότι «η Ουκρανία δεν θα συζητήσει εσωτερικά της ζητήματα» στη Γενεύη: «Δεν θα συζητήσουμε την ομοσπονδιοποίηση της Ουκρανίας. Το θέμα αυτό δεν βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη».

Εκνευρισμός και στη Μόσχα

Και το Κρεμλίνο όμως δεν κρύβει τον εκνευρισμό του από την κλιμάκωση των εχθροπραξιών. Ο πρωθυπουργός Μεντβιέντεφ προειδοποίησε χθες ότι η Ουκρανία «βρίσκεται στα πρόθυρα εμφυλίου πολέμου, και αυτό είναι τρομακτικό», ενώ ευχήθηκε οι Αρχές στο Κίεβο να έχουν «αρκετό μυαλό» ώστε να αποφύγουν μια περαιτέρω κλιμάκωση της κρίσης στην ανατολική Ουκρανία. Ο εκπρόσωπος Τύπου τού Βλαντίμιρ Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, επανέλαβε από τη μεριά του ότι δεν υπάρχουν ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις στην ανατολική Ουκρανία και χαρακτήρισε «γελοίες» τις σχετικές κατηγορίες για παρουσία τους εκεί. Ο ίδιος σημείωσε ότι οι δυτικές κυβερνήσεις αγνοούν σκοπίμως τις ρωσικές διαβεβαιώσεις για το θέμα αυτό, σημειώνοντας ότι «μόνον απορία μπορεί να εκφράσει κανείς για το γεγονός ότι προτιμούν να μην ακούν όλες τις δηλώσεις της ρωσικής πλευράς». Τόνισε επίσης με νόημα ότι πολλοί πολίτες, μεταξύ των οποίων και «κάτοικοι διαφόρων περιοχών της Ουκρανίας», ζητούν από τον Πούτιν «πιο ενεργό» εμπλοκή στα τεκταινόμενα στη χώρα.

Είχε προηγηθεί, τα ξημερώματα, ακόμη ένα άκαρπο τηλεφώνημα μεταξύ Πούτιν και Μπαράκ Ομπάμα, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ να ζητά πιεστικά από τον Ρώσο ηγέτη να χρησιμοποιήσει την επιρροή του για να πείσει τους φιλορώσους ενόπλους να καταθέσουν τα όπλα, και τον Πούτιν να ζητά από τον Ομπάμα να… συμμαζέψει τους κυβερνώντες του Κιέβου, προτού ο κύκλος της βίας και του αίματος καταστεί ανεξέλεγκτος. Είναι σαφές πως οι ΗΠΑ «τραβάνε το σκοινί» όσο μπορούν: αξίζει, άλλωστε, να σημειωθεί ότι η Ουάσινγκτον αναγκάστηκε χθες να παραδεχτεί και επίσημα –μετά από σειρά κατηγορηματικών διαψεύσεων– ότι ο επικεφαλής της CIA, Τζον Μπρέναν, βρέθηκε το Σαββατοκύριακο στο Κίεβο για συνομιλίες με την ουκρανική ηγεσία…

Οπου, βέβαια, ως «ουκρανική ηγεσία» εκλαμβάνεται ο πρόεδρος Τουρτσίνοφ, πρώην «δεξί χέρι» της Γιούλια Τιμοσένκο, η οποία χθες κάλεσε –σε έξαλλη κατάσταση– τον ουκρανικό λαό να σχηματίσει πολιτοφυλακές εθνικής αντίστασης με άξονα το… κόμμα της! Οπως δήλωσε χαρακτηριστικά η πρώην πρωθυπουργός της Ουκρανίας, σε μια άκρως εμφυλιοπολεμική συνέντευξη Τύπου στο Κίεβο, τα σώματα ασφαλείας και ο στρατός δεν είναι σε θέση να αποκρούσουν τους εχθρούς της πατρίδας και γι’ αυτό πρέπει σε κάθε πόλη να δημιουργηθούν ειδικές ταξιαρχίες, με βάση τα κατά τόπους γραφεία του Κόμματος της Πατρίδας: όπως είπε, μάλιστα, τέτοιες ένοπλες… κομματικές πολιτοφυλακές έχουν ήδη φτιαχτεί στο Χάρκοβο, το Ζαπορόζιε και το Ντνιπροπετρόφσκ.

Σε μια άλλη «εμφυλιοπολεμική» εξέλιξη, δύο φιλορώσοι προεδρικοί υποψήφιοι για τις εκλογές της 25ης Μαΐου –αμφότεροι στελέχη του Κόμματος των Περιφερειών του βίαια ανατραπέντος προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς– δέχτηκαν επίθεση από όχλο ακροδεξιών έξω από τηλεοπτικό σταθμό, μετά από ζωντανή συζήτηση με τη Γιούλια Τιμοσένκο: ο πρώτος, ο πρώην βουλευτής Ολέγκ Τσαριόφ ξυλοκοπήθηκε άγρια και νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση, ενώ ο δεύτερος, ο Μιχαήλ Ντόμπκιν, σώθηκε την τελευταία στιγμή με ελαφρά τραύματα.