Της Βίκυς Καπετανοπούλου
Νίκη της Κεντροαριστεράς έβγαλε η λαϊκή ψήφος στην Τσεχία, με τους πολίτες να εκλέγουν για πρώτη φορά απευθείας τον πρόεδρο της χώρας τους. Ο πρώην Σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός Μίλος Ζέμαν επικράτησε άνετα του δεξιού, γαλαζοαίματου συνυποψηφίου του Κάρελ Σβάρτσενμπεργκ με σχεδόν δέκα ποσοστιαίες μονάδες διαφορά στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.
Ο Ζέμαν συγκέντρωσε ποσοστό 54,8% έναντι 45,2% του Σβάρτσενμπεργκ. «Μέχρι σήμερα ο αγώνας γινόταν μεταξύ Σπάρτα Πράγας και Σλάβια Πράγας. Τώρα θα παίξω για την εθνική ομάδα» διακήρυξε στην επινίκια ομιλία του ο νέος πρόεδρος, προσθέτοντας με νόημα ότι θέλει να γίνει πρόεδρος όλων των πολιτών και «όχι πρόεδρος του οργανωμένου εγκλήματος, που δρα σαν παράσιτο σ' αυτή την κοινωνία»…
Αυτό μένει να αποδειχτεί, καθώς επί πρωθυπουργίας του την περίοδο 1998 – 2002, με πολιτικό του σύμμαχο μάλιστα το δεξιό κόμμα του απερχόμενου προέδρου Βάτσλαβ Κλάους, η κυβέρνησή του είχε επικριθεί -μεταξύ άλλων- για εκτεταμένη διαφθορά και ιδιωτικοποίηση των μεγάλων τραπεζών της χώρας. Ο 68χρονος οικονομολόγος, στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος πριν από την εισβολή των Σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία το 1968, είχε προσελκύσει ξένες επενδύσεις την τετραετία που ήταν πρωθυπουργός, πολλοί ωστόσο του είχαν ασκήσει κριτική για τη φιλία που διατηρούσε με αξιωματούχους της πρώην ΕΣΣΔ και επιχειρηματίες με διασυνδέσεις στη Ρωσία.
Μετά την αποχώρησή του από την ηγεσία του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και αφού παρέμεινε επί μία δεκαετία σχεδόν σε πολιτική απομόνωση, o Ζέμαν, αναλαμβάνοντας πλέον προεδρικά καθήκοντα στις 8 Μαρτίου, αναμένεται να οδηγήσει την Τσεχία πιο κοντά στην ευρωπαϊκή ενσωμάτωση, κινούμενος αντίθετα από τον προκάτοχό του, ευρωσκεπτικιστή Κλάους, που τα τελευταία χρόνια «έχει σπρώξει την Τσεχία στα περιθώρια της Ε.Ε.» όπως επισημαίνει το Reuters. Ο πρόεδρος της χώρας διαθέτει μεν περιορισμένες εξουσίες, διορίζει όμως πρωθυπουργούς, κεντρικούς τραπεζίτες και δικαστές.
Ο αντίπαλός του και υπουργός Εξωτερικών του κυβερνητικού συνασπισμού της Κεντροδεξιάς, Κάρελ Σβάρτσενμπεργκ, συνεχάρη φυσικά τον Μίλος Ζέμαν για τη νίκη του, ωστόσο οι σχέσεις προέδρου – κυβέρνησης προβλέπεται να είναι ταραχώδεις. Ο Ζέμαν συντηρεί ένα επιτηδευμένα λαϊκό προφίλ και έχει ιδιαίτερη απήχηση στις τάξεις των οικονομικά ασθενέστερων και τους κατοίκους της περιφέρειας. Αυτές οι κατηγορίες πολιτών έχουν υποστεί συρρίκνωση των εισοδημάτων τους λόγω της αύξησης των φόρων και της περικοπής κοινωνικών επιδομάτων στο πλαίσιο του επώδυνου πακέτου λιτότητας που έχει επιβάλει η κυβέρνηση του Πετρ Νέτσας, η οποία ταλανίζεται από σκάνδαλα διαφθοράς και ενδοκυβερνητικές διαμάχες.
