Ο πρώην οικονομικός διευθυντής της τραπεζας Monde dei Paschi di Siena άνοιξε το στόμα του και κινδυνεύει να τιναχτεί στον αέρα όλο το προεκλογικό σκηνικό λόγω της εμπλοκής πολιτικών στο μέγα σκάνδαλο
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
«Πελατειακές σχέσεις, αλόγιστες σπατάλες, λεφτά σε πολιτικούς: απ' όλα έχουν οι σημειώσεις-σοκ του πρώην οικονομικού διευθυντή του ιδρύματος της Monte dei Paschi di Siena, Νίκολα Σκόκα, ο οποίος είναι γνωστός και ως «βαθύ λαρύγγι» στις εισαγγελικές αρχές», γράφει η -προσκείμενη στον Σίλβιο Μπερλουσκόνι- εφημερίδα Il Giornale, εν μέσω χιονοστιβάδας αποκαλύψεων για το μέγα τραπεζικό σκάνδαλο που -μόλις τέσσερις εβδομάδες πριν από τις εκλογές- κινδυνεύει να τινάξει στον αέρα ολόκληρο το πολιτικό σκηνικό της Ιταλίας.
Μέχρι στιγμής, δεν έχουν προκύψει ονόματα και ποσά – χθες, ο νέος διευθύνων σύμβουλος της MPS, Φαμπρίτσιο Βιόλα, ισχυρίστηκε μιλώντας σε ξένους δημοσιογράφους ότι από τα έγγραφα της τράπεζας δεν προκύπτουν σχετικά στοιχεία.
Ομως, οι εισαγγελικές αρχές και η Δίωξη Οικονομικού Εγκλήματος ερευνούν λεπτομερώς μεταφορές χρηματικών ποσών, emails και ό,τι άλλο πέφτει στα χέρια τους, προκειμένου να βρουν απαντήσεις στο σκάνδαλο που ίσως να αποκαλύψει πολλά για τις διαπλεκόμενες σχέσεις μεταξύ πολιτικών και τραπεζιτών.
«Ψάχνουν πιθανές δωροδοκίες, πίσω από χρήματα που έχουν κατατεθεί σε τράπεζα του Λονδίνου», γράφει η έγκριτη Repubblica. «Τα ποσά, που ξεπερνούν τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ», προσθέτει η Rai Tre, «μπορεί να μοιράστηκαν σε τεράστια πριμ για τους μάνατζερ της τράπεζας ή και στο «λάδωμα» πολιτικών της Ιταλίας»…
Αφετηρία των ερευνών είναι η… ειδυλλιακή Σιένα, στην Τοσκάνη, πολιτικό προπύργιο της Κεντροαριστεράς κι έδρα της Monte dei Paschi di Siena (MPS), της τρίτης μεγαλύτερης τράπεζας στην Ιταλία και αρχαιότερης παγκοσμίως, που σήμερα κατατάσσεται στην κατηγορία «σκουπίδια».
Σκοτεινό σημείο είναι η -καταστροφική για την τράπεζα- απόφαση της διοίκησης της MPS να εξαγοράσει, τον Νοέμβριο του 2007, την ιταλική Antonveneta από την ισπανική Santander, έναντι υπέρογκου τιμήματος, που έφτασε τελικά τα 10,3 δισ. ευρώ (60% υψηλότερο απ' όσο την είχε αγοράσει, λίγους μήνες νωρίτερα, η Santander από την ολλανδική ABN Amro)!
Ο λόγος που η τιμή «φούσκωνε» ολοένα και περισσότερο -γράφει η Φιορέλα Σαρζανίνι στην Corriere della Sera- ήταν η μυστική συμφωνία της Santander με την αμερικανική J.P. Morgan, προκειμένου να μοιραστούν τα κέρδη! Κι αυτό, ενώ την ίδια περίοδο (2006-2009) η J.P. Morgan μαζί με τη γερμανική Deutsche Bank και την ιαπωνική Nomura πουλούσαν αβέρτα στην MPS υψηλού ρίσκου σύνθετα παράγωγα και δομημένα προϊόντα, με στόχο να «κουκουλωθούν» τα χρέη της, πλην όμως με αποτέλεσμα να τα πολλαπλασιάσει…
Η Antonveneta αποτελούσε από παλιά «πέτρα» πολλών σκανδάλων, όπως η «μπανκόπολη», το 2005, όταν μια σειρά τραπεζικών και οικονομικών σκανδάλων οδήγησαν στις διαδοχικές παραιτήσεις των διοικήσεων της Λαϊκής Τράπεζας της Ιταλίας και της ασφαλιστικής εταιρείας Unipol, στο οποίο είχαν εμπλακεί οι τότε Σοσιαλιστές του Ρομάνο Πρόντι. «Το σκάνδαλο της MPS μπορεί να φέρει και πάλι στο προσκήνιο την αδιερεύνητη, άγνωστη ακόμη σχέση μεταξύ του Δημοκρατικού Κόμματος και των τραπεζιτών», επισημαίνει ο αναλυτής Πάολο Νατάλε. «Και δεν αποκλείεται να του κοστίσει ακριβά σε ψήφους».
«Στη ρίζα τους, τα προβλήματα της MPS είναι η πολιτική, η κακή διοίκηση και η ανεπαρκής εποπτεία», εξηγεί ο Economist. «Πριν από 20 χρόνια, όταν οι κρατικές τράπεζες της Ιταλίας ιδιωτικοποιούνταν, οι πολιτικοί στη Σιένα δεν ήθελαν να συναινέσουν. Ηθελαν να διατηρήσουν τον τοπικό χαρακτήρα της τράπεζας και τις περιφερειακές θέσεις εργασίας. Ακόμη και σήμερα», καταλήγει, «στο 16μελές διοικητικό συμβούλιο του ιδρύματος της MPS -το οποίο ελέγχει το 35% των μετοχών της τράπεζας- κυριαρχούν οι πολιτικά διορισμένοι: οχτώ επιλέγονται από τις δημοτικές αρχές και πέντε από τους περιφερειάρχες»…
Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι πέρασε ήδη στην αντεπίθεση, αν και ευνοημένος από τη… γαλαντόμο MPS (η Repubblica γράφει ότι χάρη στη στήριξη του Τζιοβάνι Κρέστι, απόλυτου άρχοντα της τράπεζας την περίοδο 1975-1983 και «αδελφού» στη μασονική στοά P2, ο Καβαλιέρε κατάφερε να υλοποιήσει τα μεγαλεπήβολα κατασκευαστικά του σχέδια Μιλάνο 2 και 3).
Ταυτόχρονα με τις φιλοφασιστικές «κορόνες» του για τα καλά και τα κακά του Μπενίτο Μουσολίνι -με τις οποίες ευελπιστεί να ενισχύσει τα εκλογικά του ποσοστά (σήμερα 26,6% στις δημοσκοπήσεις)- επιτέθηκε κατά του Δημοκρατικού Κόμματος (33,8%) για τις στενές σχέσεις του με την MPS. Κι επέκρινε τον απερχόμενο πρωθυπουργό Μάριο Μόντι (12,8%), επειδή συναίνεσε στη διάσωση της προβληματικής τράπεζας, την ώρα που οι Ιταλοί αναστενάζουν από τους φόρους.
Σε απάντηση, ο Μόντι άρχισε να μοιράζει υποσχέσεις για πιθανή μείωση των φόρων μετεκλογικά, «φωτογράφισε» ως συνυπεύθυνο για το σκάνδαλο το Δημοκρατικό Κόμμα κι εκτιμάται ότι κρυφοκλείνει το «μάτι» στην Κεντροδεξιά. «Το τραπεζικό σκάνδαλο δεν αρκεί για να επαναφέρει τον Μπερλουσκόνι στην πρωθυπουργία», γράφουν οι New York Times. «Μπορεί, όμως, να εμποδίσει τη συμμαχία Μπερσάνι-Μόντι να κυβερνήσει με μια ισχυρή πλειοψηφία. Σε αυτή την περίπτωση, η ανησυχία για πολιτική αστάθεια στην Ιταλία θα επανέλθει για να καταδιώξει τις αγορές»…
m.vergolia@efsyn.gr