ΟΥΚΡΑΝΙΑ – «Πάγωσαν» τα πολεμικά σχέδια του Κιέβου για βίαιη κατάληψη της εξεγερμένης πόλης Σλαβιάνσκ. Νέο φιάσκο με τη σύλληψη -και γελοιοποίηση- τριών Ουκρανών κομάντος. Νέες κυρώσεις «ζυγίζουν» σήμερα οι Ευρωπαίοι
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Αλλοδαποί και ημεδαποί «αιχμάλωτοι πολέμου», τελεσίγραφα, απειλές για πρόσθετες κυρώσεις. Ενα νέο κεφάλαιο άνοιξε μέσα στο Σαββατοκύριακο στο διαρκές γεωπολιτικό σασπένς της ουκρανικής κρίσης. Παρ’ όλα αυτά, η πλοκή του δείχνει να εκτυλίσσεται -προς το παρόν τουλάχιστον- περισσότερο σε διπλωματικό και επικοινωνιακό επίπεδο, παρά στο στρατιωτικό πεδίο…
Δύο 24ωρα μετά την αιχμαλωσία 8 αλλοδαπών στρατιωτικών εμπειρογνωμόνων στο εξεγερμένο Σλαβιάνσκ, στα ανατολικά της Ουκρανίας -όπου, όπως ανακοίνωσε ο ίδιος ο ΟΑΣΕ, δεν βρίσκονταν επισήμως ως δικοί του παρατηρητές, αλλά εκτελούσαν αποστολή στο πλαίσιο του Εγγράφου της Βιέννης (*)- η τύχη τους αποτελεί από χθες αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ των ρωσόφωνων αυτονομιστών που τους κρατούν και απεσταλμένων του διεθνούς οργανισμού.
Ελεύθερος ένας παρατηρητής
Πρόκειται για τέσσερις Γερμανούς, έναν Σουηδό, έναν Δανό, έναν Πολωνό κι έναν Τσέχο. Οι επτά από αυτούς εμφανίστηκαν μάλιστα χθες στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που οργάνωσαν οι επικεφαλής των εξεγερμένων στο Σλαβιάνσκ, διαβεβαιώνοντας μάλλον… απρόθυμα ότι δεν έχουν κάποιο ιδιαίτερο παράπονο από τις συνθήκες κράτησής τους. Λίγες ώρες αργότερα, ο Σουηδός κρατούμενος αφέθηκε ελεύθερος για λόγους υγείας. «Πάσχει από διαβήτη», διευκρίνισε εκπρόσωπος των αυτονομιστών του Σλαβιάνσκ, «και αποφασίσαμε να τον αφήσουμε να φύγει».
Ολοι οι υπόλοιποι, ανέφερε, θα παραμείνουν υπό κράτηση μέχρι νεωτέρας, χρησιμοποιούμενοι ως «διαπραγματευτικό χαρτί» για την ανταλλαγή τους με αυτονομιστές κρατούμενους από τις Αρχές του Κιέβου και κατηγορούμενοι ως «πράκτορες του ΝΑΤΟ». «Κατά τη σύλληψή τους», δήλωσε ο αυτοανακηρυχθείς δήμαρχος του Σλαβιάνσκ, Βιατσεσλάβ Πονομάριοφ, «έφεραν χάρτες με σημειωμένα όλα τα σημεία ελέγχου» γύρω από την πόλη.
Προφανής στόχευση αυτών των αιτιάσεων -όπως και της χθεσινής δημοσιοποίησης των εξευτελιστικών για το Κίεβο εικόνων με τους τρεις ημίγυμνους και δαρμένους Ουκρανούς κομάντος των ειδικών δυνάμεων Alpha, που συνελήφθησαν από τους αυτονομιστές της Χορλίβκα ενώ βρίσκονταν σε μυστική αποστολή στην περιφέρεια του Ντονέτσκ- είναι η έμπρακτη αμφισβήτηση τόσο των ικανοτήτων των Αρχών της Ουκρανίας, όσο κυρίως της αξιοπιστίας της αποστολής του ΟΑΣΕ στα ανατολικά, τουλάχιστον υπό την παρούσα σύνθεσή της.
Καθώς πληθαίνουν οι διεθνείς εκκλήσεις για εφαρμογή των συμπεφωνημένων της «θνησιγενούς» συμφωνίας της Γενεύης, φαίνεται ότι οι κινήσεις αυτές είναι σε συνάρτηση με τη συγκυρία, όπως τουλάχιστον αυτή εκλαμβάνεται από την πλευρά της Μόσχας. Χθες, το κρατικό πρακτορείο RIA Novosti -επικαλούμενο εσωτερική πληροφόρηση για στοιχεία από δορυφορικές φωτογραφίες- μετέδωσε πως η Ουκρανία έχει συγκεντρώσει πάνω από 15.000 στρατιώτες, 160 άρματα μάχης και 230 τεθωρακισμένα στα περίχωρα του Σλαβιάνσκ «για να το σβήσει από τον χάρτη», όπως τόνισε χαρακτηριστικά πηγή του ρωσικού υπουργείου Αμυνας.
Λίγες ώρες νωρίτερα, δε, είχε ήδη πέσει σαν βόμβα η δήλωση του Ρώσου πρεσβευτή στον ΟΗΕ, Βιτάλι Τσούρκιν, ότι «σε περίπτωση που η κατάσταση στην Ουκρανία λάβει πραγματικά άσχημη τροπή, η κυβέρνηση του Βλαντίμιρ Πούτιν έχει ήδη λάβει άδεια από την Ανω Βουλή για είσοδο ρωσικών ειρηνευτικών στρατευμάτων εντός του ουκρανικού εδάφους». Κοντολογίς, όπως επισημαίνει στους «New York Times» ο Ιγκόρ Κοροτσένκο, πολιτικός σύμβουλος του ρωσικού στρατού, η Μόσχα «θα μπορούσε να εμπλακεί στρατιωτικά, μόνον εάν η ανάπτυξη Ρώσων στρατιωτών γινόταν στο όνομα μιας ειρηνευτικής αποστολής» στα ανατολικά της Ουκρανίας.
Προς το παρόν, η ένταση συντηρείται στο «κόκκινο» από πλευράς των ρωσόφωνων. Χθες, ένοπλοι αυτονομιστές στο Ντονέτσκ κατέλαβαν ακόμη ένα κτίριο, εν προκειμένω της τοπικής τηλεόρασης, δίνοντας έτσι μια έμπρακτη απάντηση στην εν εξελίξει, αλλά ατελέσφορη «αντιτρομοκρατική επιχείρηση» του Κιέβου. Παράλληλα, οι αυτονομιστές στο Λουγκάνσκ έστειλαν το δικό τους τελεσίγραφο στις ουκρανικές αρχές, με λήξη το μεσημέρι της Τρίτης και αιτήματα «την παροχή αμνηστίας σε όλους τους διαδηλωτές στα ανατολικά της Ουκρανίας, την επίσημη αναγνώριση της ρωσικής γλώσσας και τη διοργάνωση δημοψηφίσματος για τον αυτοπροσδιορισμό της περιφέρειάς τους», που βρίσκεται τέρμα ανατολικά, πάνω στα σύνορα με τη Ρωσία.
«Τι να τα κάνουν τα όπλα;»
Μέχρι να λήξει πάντως αυτό το τελεσίγραφο -αγνώστων τυχόν αντιμέτρων- Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αναμένεται να έχουν ήδη ανακοινώσει νέο γύρο κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας. Για σήμερα το μεσημέρι έχει προγραμματιστεί για το θέμα έκτακτη σύνοδος της Ε.Ε., σε επίπεδο μόνιμων αντιπροσώπων. Ενώ η Ουάσινγκτον προσανατολίζεται «σε συντονισμό με τους συμμάχους και εταίρους μας, στην αύξηση της πίεσης σε στενούς συνεργάτες του Βλαντίμιρ Πούτιν, εταιρείες και στη ρωσική αμυντική βιομηχανία», όπως προανήγγειλε χθες, μέσα από σειρά τηλεοπτικών συνεντεύξεων, ο αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τόνι Μπλίνκεν.
Ερωτηθείς πάντως για το εάν η Ουάσινγκτον θα δεχτεί το αίτημα των Ουκρανών για την αποστολή όπλων, η απάντηση του Αμερικανού υψηλόβαθμου αξιωματούχου ήταν κυνικά ρεαλιστική. «Ακόμη κι αν τους στέλναμε όπλα, ουδόλως αυτό θα άλλαζε τη δυνατότητά τους να αντιταχθούν στη Ρωσία»! Αντί αυτού λοιπόν, διευκρίνισε, οι ΗΠΑ προτιμούν να επικεντρωθούν στην οικονομική στήριξη του Κιέβου…