ΙΤΑΛΙΑ Παρά τις προεκλογικές κόντρες όλα τα μεγάλα κόμματα συμφωνούν και θα κλιμακώσουν την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική του τεχνοκράτη πρωθυπουργού, δηλαδη τη σκληρή λιτότητα

Του Γιώργου Τσιάρα

Οσο πλησιάζουν οι κάλπες στην Ιταλία τόσο πιο φανερό γίνεται το κρυφό…«κομπρεμί» μεταξύ των βασικών μονομάχων γύρω από την «αναγκαιότητα» όχι μόνο της συνέχισης, αλλά και της κλιμάκωσης των πολιτικών λιτότητας του Μάριο Μόντι από τον όποιο διάδοχό του στην κυβέρνηση. Πολιτικών με μεγάλο ανθρώπινο κόστος που, στους 14 μήνες διακυβέρνησης του Μόντι, έχουν ήδη υποσκάψει το βιοτικό επίπεδο της μέσης ιταλικής οικογένειας, χωρίς να απομακρύνουν ουσιαστικά την πιθανότητα χρεοκοπίας της ιταλικής οικονομίας, καθώς το Δημόσιο εξακολουθεί να δανείζεται από τις αγορές με πολύ υψηλά επιτόκια.

Πέρα από τις προεκλογικές κορόνες και τα αλληλομαχαιρώματα, η ουσία είναι μία: όλα ανεξαιρέτως τα μεγάλα κόμματα –από τον «κεντροαριστερό» Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι έως τον… ντεμέκ «αντισυστημικό» Πέπε Γκρίλο- συμφωνούν πλέον στην ανάγκη λήψης νέων μέτρων δημοσιονομικής αυστηρότητας για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και την ανάκαμψη της οικονομίας.

Τι έκανε όμως ο «σοφός» Μόντι όλο αυτό το διάστημα; Μέσα στις πρώτες εβδομάδες της θητείας του, πριν ακόμη τελειώσει το 2011, ο τεχνοκράτης πρωθυπουργός παρουσίασε ένα πακέτο δρακόντειων περικοπών ύψους 30 δισ. ευρώ, που προέβλεπε βαριές περικοπές στις δημόσιες δαπάνες για την πρόνοια και την αύξηση του ηλικιακού «πλαφόν» συνταξιοδότησης στα 66 χρόνια μέχρι το 2018, από 58-60 που ίσχυε έως σήμερα. Ταυτόχρονα το πακέτο περιελάμβανε την αύξηση του ΦΠΑ σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες κατά 2%, αλλά και την αύξηση των φόρων στα καύσιμα.

Ηταν μόνο η αρχή: Σύντομα ο… ψαλιδοχέρης Μόντι παρουσίασε νέο νόμο που αύξανε σοβαρά τη φορολογία στις πρώτες κατοικίες, αλλά και έτερο μέτρο που ανακαλούσε το περίφημο άρθρο 18 της εργατικής νομοθεσίας του 1970, το οποίο προστάτευε τους εργαζομένους από τις μαζικές απροειδοποίητες απολύσεις – ίσως το μεγαλύτερο «δώρο» του Μόντι στην ιταλική εργοδοσία, που με τόση ζέση σήμερα τον σπρώχνει να παραμείνει σε ρόλο… ρυθμιστή στην κεντρική πολιτική σκηνή.

Το περασμένο καλοκαίρι, και ενώ οι σειρήνες μιας πιθανής χρεοκοπίας μαίνονταν ξανά, ένα νέο πακέτο λιτότητας εμφανίστηκε από τον Μόντι: νέες περικοπές 4,5 δισ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό, συν άλλα 21,5 δισεκατομμύρια για τα επόμενα δύο χρόνια. Ακόμη και μετά την παραίτησή του και την προκήρυξη εκλογών, ο Μόντι συνέχισε να πλήττει –με τις κοινοβουλευτικές ψήφους αυτών που σήμερα τον βρίζουν ως… λακέ της Μέρκελ – τις κοινωνικές παροχές και τα εργατικά δικαιώματα, αφού με τον τελευταίο του προϋπολογισμό, που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο, ψαλιδίζει έτι περαιτέρω τα κονδύλια για τη δημόσια υγεία, αλλά και τις εργοδοτικές εισφορές.

Το αποτέλεσμα όλων αυτών των περικοπών ήταν προδιαγεγραμμένο: το κόστος διαβίωσης της μέσης ιταλικής οικογένειας επιβαρύνθηκε κατά σχεδόν 2.500 ευρώ τον χρόνο, ενώ μεγάλα τμήματα του ενεργού πληθυσμού έχουν αποκλειστεί εντελώς από την παραγωγική διαδικασία. Η βιομηχανική παραγωγή έχει μειωθεί κατά 25% την τελευταία 5ετια, και η πραγματική ανεργία καλπάζει: σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά, το επίσημο ποσοστό των ανέργων είναι «μόλις» 11,1%, και 37,1% για τους νέους κάτω των 24 – αλλά όποιος σκύψει λίγο πιο προσεκτικά στα στοιχεία, διαπιστώνει πως πρόκειται για «μαγική εικόνα», αφού μόνο το 57% του ενεργού πληθυσμού έχει σήμερα δουλειά.

Και βέβαια η «ψαλίδα» της (υπ)ανάπτυξης μεταξύ πλούσιου Βορρά και φτωχού Νότου αυξήθηκε δραματικά επί Μοντι: από τη Ρώμη και κάτω, μόλις το 44% του ενεργού πληθυσμού (15-64 ετών) έχει έμμισθη εργασία, ποσοστό που στους νέους κάτω των 24 υποχωρεί στο… 14%! Ταυτόχρονα, η τοπική αυτοδιοίκηση ασφυκτιά, αδυνατώντας να συντηρήσει τα δίκτυα τοπικής κοινωνικής πρόνοιας: πέρα από τη Σικελία, που έχει ουσιαστικά χρεοκοπήσει ολόκληρη από το περασμένο καλοκαίρι, δεκάδες δήμοι βρίσκονται στο κατώφλι της χρεοκοπίας. Ηδη, σύμφωνα με την οργάνωση L’Albero della Vita, 653.000 παιδιά ζουν σήμερα σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας.

Αυτή είναι η πραγματική κληρονομιά του Μόντι, την οποία υπόσχονται να συνεχίσουν οι εκλεγμένοι διάδοχοί του…