Της Μαργαρίτας Βεργολιά

«Πάνω από το 90% των ψηφισάντων τάχθηκε υπέρ της ενωμένης Ουκρανίας και όχι ενός ομοσπονδιακού κράτους. Σας ευχαριστώ γι’ αυτό. Το 80% στήριξε την ευρωπαϊκή πορεία της Ουκρανίας. Θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τους κατοίκους της Κριμαίας, που υπό τις πιο αντίξοες συνθήκες έκαναν ό,τι μπορούσαν, κατάφεραν να βγουν από τη χερσόνησο και να ασκήσουν το εκλογικό δικαίωμά τους. Τώρα μπορούμε με πούμε με σιγουριά: Ολη η χώρα έχει ψηφίσει. Ο πρόεδρος ολόκληρης της Ουκρανίας έχει εκλεγεί»!

Πριν καν περάσει μισή ώρα από το κλείσιμο της κάλπης των χθεσινών προεδρικών εκλογών στη σπαρασσόμενη από τον εμφύλιο και τη χρεοκοπία Ουκρανία -όπου η συμμετοχή εκτιμάται ότι έφτασε το 60%-, πολλές ώρες πριν από τη σημερινή ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων και βασιζόμενος στα δύο exit polls που του έδιναν ποσοστά μεταξύ 55,9 και 57,3%, ο εγχώριος «βασιλιάς της σοκολάτας», Πέτρο Ποροσένκο, ανακοίνωσε νωρίς το βράδυ από το Κίεβο περιχαρής τη νίκη του, από τον πρώτο κιόλας γύρο!

Τον στήριξε ο… δήμαρχος

Κι αμέσως μετά, έχοντας στο πλευρό του τον… παρ’ ολίγον αντίπαλό του, τον γερμανοτραφή πυγμάχο Βιτάλι Κλιτσκό (που αποχώρησε αίφνης από την προεδρική κούρσα, στήριξε ανοιχτά τον Ποροσένκο κι αρκέστηκε στη χθεσινή παράλληλη διεκδίκηση και «κατάληψη» κατά πώς φαίνεται της δημαρχίας του Κιέβου), ο Ουκρανός νέος πρόεδρος άρχισε να μοιράζει ένθεν κακείθεν υποσχέσεις και προειδοποιήσεις, μιλώντας στα αγγλικά, στα ουκρανικά και στα ρωσικά…

«Το πρώτο μέλημά μας θα είναι να σταματήσουμε τον πόλεμο, το χάος, την αναταραχή και να φέρουμε ειρήνη στα ουκρανικά εδάφη», είπε. «Το πρώτο ταξίδι μου ως προέδρου θα είναι στο Ντονμπάς»: ήτοι στις ανατολικές περιφέρειες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, που οι ρωσόφωνοι αυτονομιστές έχουν αυτοανακηρύξει σε «Λαϊκές Δημοκρατίες» και χθες δεν επέτρεψαν την ομαλή διεξαγωγή των εκλογών στα εδάφη τους. Στις περιοχές τους -όπου συνεχίζεται η «αντιτρομοκρατική επιχείρηση» του ουκρανικού στρατού- η συμμετοχή μετά βίας άγγιξε το 10-17%.

«Είμαι σίγουρος ότι μπορούμε να έλθουμε σε διάλογο με τη Ρωσία, με τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών», είπε στην επινίκια ομιλία του ο Ποροσένκο, που δέχθηκε τα πρώτα συχαρίκια χθες από τον Αμερικανό πρόεδρο Ομπάμα. «Υπάρχουν ορισμένα θέματα αρχής: δεν θα αποδεχτούμε ποτέ το παράνομο δημοψήφισμα που οδήγησε στην προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία», προσέθεσε. Οταν πάντως ρωτήθηκε από έναν ξένο δημοσιογράφο τι σκοπεύει να κάνει με το χρέος των 3,7 δισ. δολ. προς τη Μόσχα, απέφυγε να απαντήσει. Αντ’ αυτού, αρκέστηκε σε γενικές τοποθετήσεις για το τι πρέπει να κάνει η Ρωσία για την αποκατάσταση της ουκρανικής εδαφικής ακεραιότητας.

Το μήνυμα αυτό φυσικά και δεν… ελήφθη από το Κρεμλίνο. Ανήμερα των εκλογών, ο Ρώσος πρωθυπουργός Μεντβιέντεφ άρχισε μια γεμάτη μηνύματα διήμερη επίσκεψη στην Κριμαία, τη δεύτερη μέσα στους τελευταίους δύο μήνες. Κατά τα λοιπά, ο πρόεδρος Πούτιν -βέβαιος ων για την εκλογή του «γεφυροποιού» Ποροσένκο- είχε ήδη διαμηνύσει από το Σάββατο ότι θα αναγνωρίσει τη βούληση του ουκρανικού λαού.

«Είναι σημαντικό ότι αποφεύχθηκε ο δεύτερος γύρος, ότι ο νικητής έλαβε ξεκάθαρη εντολή για να κυβερνήσει», παρατηρεί ο Τίμοθι Ας, αναλυτής της Standard Bank. «Η Ρωσία και ο Πούτιν δεν έχουν άλλη επιλογή από το να αποδεχτούν το αποτέλεσμα και να περιμένουν για να δουν εάν ο νεοεκλεγείς πρόεδρος θα κάνει παραχωρήσεις, π.χ. μια νέα κυβέρνηση συνασπισμού όπου θα εκπροσωπούνται καλύτερα τα ρωσικά συμφέροντα, δεσμεύσεις για μη ένταξη σε ΝΑΤΟ ή Ε.Ε. και μια σοβαρή συνταγματική μεταρρύθμιση», που θα ενισχύει τις εξουσίες των περιφερειών.

Εγκλωβισμένος στο Κίεβο

Στο Ντονέτσκ, εν τω μεταξύ, 5.000 ένοπλοι αυτονομιστές έχ0υν περικυκλώσει από χθες την έπαυλη του «άρχοντα» του Ντονμπάς, του ολιγάρχη Ριάντ Αχμέτοφ, που προ ημερών έκανε μια απότομη φιλοκυβερνητική στροφή. Ο ίδιος βρισκόταν χθες στο Κίεβο και, σύμφωνα με ουκρανικά ΜΜΕ, έχει πρακτικά εγκλωβιστεί εκεί, καθώς δεν μπορεί να επιστρέψει στο Ντονέτσκ. Εκπρόσωπος των συγκεντρωμένων ανέφερε στο πρακτορείο Interfax ότι απαίτησή τους είναι ο 47χρονος ολιγάρχης να επιστρέψει στα ταμεία της «Λαϊκής Δημοκρατίας» τους όσα χρήματα έχει γλιτώσει μέσω φοροδιαφυγής…

Στο μεσοδιάστημα, ένας άνθρωπος σκοτώθηκε κατά την ανταλλαγή πυρών έξω από εκλογικό τμήμα στο Λουγκάνσκ, ενώ ένας Ιταλός φωτορεπόρτερ και ο Ρώσος μεταφραστής του προστέθηκαν στα θύματα των μαχών γύρω από το Σλαβιάνσκ, γεγονός που προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Ρώμης και διεθνή κατακραυγή.

……………………………………………………………………………………………………………………………….

Ο 7ος πλουσιότερος Ουκρανός

Το περιοδικό Forbes τον αποκαλεί «ο Willy Wonka της Ουκρανίας», λόγω της διάσημης σοκολατοποιίας του, της Roshne: «διαμάντι» στην επιχειρηματική αυτοκρατορία του, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει μία μονάδα κατασκευής εξαρτημάτων αυτοκινήτων και λεωφορείων, ένα ναυπηγείο στην Κριμαία, καθώς και το τηλεοπτικό δίκτυο Kanal 5, με το οποίο στήριξε ενεργά τη φιλοδυτική εξέγερση στην πλατεία Μεϊντάν. Η περιουσία του αποτιμάται στο 1,3 δισ. δολάρια. Παρ’ όλα αυτά, ο Πέτρο Ποροσένκο -ο νέος πρόεδρος της Ουκρανίας- δεν είναι παρά ο 7ος πλουσιότερος εγχώριος ολιγάρχης.

Είναι επίσης πολιτικός με 16ετή καριέρα, που περιλαμβάνει «περάσματα» από όλο το φάσμα της ουκρανικής πολιτικής σκηνής. Εχει συνεργαστεί με κεντρώα, αριστερά και δεξιά κόμματα, φιλοδυτικά και φιλορωσικά. Χάρη σε αυτές τις συνεργασίες του, έχει διατελέσει σε υπουργικά πόστα (ΥΠΕΞ και υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης και Εμπορίου), καθώς και στη διοίκηση της Κεντρικής Τράπεζας της Ουκρανίας.

Για την εξασφάλιση της εκλογής του, οι φήμες οργιάζουν ότι χρειάστηκε να κλείσει μέγα… deal με τον γερμανοτραφή ηγέτη του Μεϊντάν, Βιτάλι Κλιτσκό. Η συμφωνία συνεργασίας τους -αναφέρει ο αυστριακός Τύπος- έκλεισε τον περασμένο Μάρτιο στο Βιέννη, με τη μεσολάβηση του φιλορώσου Ουκρανού ολιγάρχη Ντμίτρο Φίρτας (που καταζητείται από το FBI για διαφθορά) και του Σεγκέι Λιοβότσκιν, επιτελάρχη μέχρι πρότινος του έκπτωτου προέδρου της Ουκρανίας, Γιανουκόβιτς! Λίγες εβδομάδες αργότερα, έκανε κι ένα πέρασμα από το Βερολίνο, για μία κατ’ ιδίαν συνάντηση με την καγκελάριο Μέρκελ…

Προεκλογικά, ο Ποροσένκο υποσχέθηκε λίγο απ’ όλα: ένωση με την Ευρώπη, όχι όμως πριν από το 2025, όχι στη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ειρήνη, ευημερία στους χαλεπούς καιρούς του ΔΝΤ. Δεσμεύτηκε επίσης πως εάν εκλεγεί στην προεδρία, θα πουλήσει όλη την περιουσία του για να ασχοληθεί με τα της χώρας. Προς το παρόν, εξακολουθεί να μένει στην πολυτελή έπαυλή του λίγο έξω από το Κίεβο -που σε όψη θυμίζει τον Λευκό Οίκο- και να κυκλοφορεί με μια πανάκριβη Bentley.

Μαργαρίτα Βεργολιά