Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Σιίτες εθελοντές που έχουν προστρέξει σε ενίσχυση του ιρανικού στρατού κατά του ΙΚΙΛ εκπαιδεύονται στα όπλα, στη Βασόρα
REUTERS/Essam Al-Sudani
Μεθοριακά περάσματα, πετρελαιοπηγές, κομβικά σημεία στο δίκτυο αγωγών της Μέσης Ανατολής, πολιτικές και διπλωματικές ισορροπίες «βυθίζονται» ολοένα και περισσότερο στην «κινούμενη άμμο» που έχουν δημιουργήσει εντός και πέριξ του Ιράκ η προέλαση των σουνιτών τζιχαντιστών του ΙΚΙΛ (Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε) αλλά και ο «συνωστισμός» περιφερειακών και διεθνών «παικτών» στο διαρκώς μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο.
Καθώς λοιπόν έφτανε χθες στη Βαγδάτη ένα ακόμη κλιμάκιο Αμερικανών πρακτόρων και κομάντο και οι μαχητές του ΙΚΙΛ συνέχιζαν ένθεν κακείθεν την προέλασή τους επί του ιρακινού εδάφους (μέσα στο τελευταίο 24ωρο κατέλαβαν πετρελαϊκά κοιτάσματα κοντά στο Κιρκούκ στο Τικρίτ, ενώ πολιορκούν την αεροπορική βάση Μπάλαντ, μόλις 80 χλμ βορείως της Βαγδάτης), παρέμενε μυστηριωδώς αναπάντητο το μέγα ερώτημα ποιος ήταν τελικά αυτός που έκανε τους πρώτους αεροπορικούς βομβαρδισμούς κατά θέσεων των τζιχαντιστών, προχθές, στη δυτική επαρχία Ανμπάρ, εντός του δυτικού ιρακινού εδάφους!
Συριακή η επιδρομή
Τελικά, με καθυστέρηση 24 ωρών, ιρακινά ΜΜΕ, το αμερικανικό δίκτυο CNN και ανωνύμως Ιρακινοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι την επιδρομή μάλλον (!) εξαπέλυσε η αεροπορία της Συρίας. Παρ’ όλα αυτά, από τις Βρυξέλλες -όπου είχε χθες συνάντηση με ΝΑΤΟϊκούς διπλωμάτες, λίγο πριν από τις διαβουλεύσεις που θα έχει σήμερα στο Παρίσι με τους ομολόγους από τη Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ και την Ιορδανία- ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Τζον Κέρι, αρκέστηκε σε μία γενικόλογη προειδοποίηση προς τα μεσανατολικά κράτη να μην αναλαμβάνουν στρατιωτική δράση στα ιρακινά εδάφη, καθώς θα διακινδυνεύσουν έτσι την όξυνση των αποσχιστικών παθών στην ήδη ταραγμένη χώρα…
Το κλίμα είχε εν τω μεταξύ ήδη βαρύνει με πληροφορίες για πτήσεις ιρανικών αναγνωριστικών πτήσεων στον ιρακινό εναέριο χώρο, για «ανίερη» συνεργασία του ΙΚΙΛ με την -εξίσου σουνιτική κι εξτρεμιστική, πλην όμως αντίπαλη στα συριακά εδάφη- οργάνωση «αλ Νούσρα» για τον έλεγχο της συνοριακής πόλης Αμπού Καμάλ στην ανατολική Συρία, αλλά και τη νέα εμπρηστική παρέμβαση του Ιρακινού πρωθυπουργού Μάλικι.
Εν όψει της προγραμματισμένης εντός της εβδομάδας συνεδρίασης του νέου ιρανικού κοινοβουλίου -όπως αυτό προέκυψε από τις κάλπες του Απριλίου- ο σιίτης Μάλικι απέρριψε ουσιαστικά τις απανταχού εκκλήσεις για τον σχηματισμό μιας αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης εθνικής ενότητας, για όλες τις θρησκευτικές και εθνοτικές κοινότητες του Ιράκ (σιίτες, Κούρδους και τους πολιτικά περιθωριοποιημένους εδώ και καιρό σουνίτες).
«Το Ιράκ βρίσκεται αντιμέτωπο με μία διασυνοριακή τρομοκρατική επίθεση, την οποία υποστηρίζουν ορισμένες γειτονικές χώρες», τόνισε στο χθεσινό τηλεοπτικό διάγγελμά του ο Ιρακινός πρωθυπουργός, στέλνοντας μήνυμα κυρίως στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, ότι ο σχηματισμός της νέας κυβέρνησης δεν θα πρέπει να βάλει σε περιπέτειες το σύνταγμα και τη -νεότευκτη εγχώρια- δημοκρατική διαδικασία.
Κίνδυνος διάσπασης
Το κατά πόσο βέβαια ο Μάλικι θα καταφέρει να μείνει γαντζωμένος στην εξουσία αμφισβητείται εμπράκτως από πολλούς, κυρίως από τις ΗΠΑ. Αντίθετα, βασικό αυτή τη στιγμή ζητούμενο φαίνεται πως είναι εάν οι ιρακινές δυνάμεις θα μπορέσουν -με την αγαστή επιμελητειακή και μη στήριξη των Αμερικανών- να κρατήσουν εδάφη (κυρίως δε τη Βαγδάτη) και κατ’ επέκταση εάν μπορεί να αποφευχθεί τελικά η άμεση διάσπαση της χώρας.
Ενόσω αυτά παραμένουν στον «αέρα», η κρίση διαχέεται ολοένα και πιο βαθιά εκτός των ιρακινών συνόρων. Στον Λίβανο, οι αρχές βλέπουν πλέον ξεκάθαρα «δάκτυλο» του ΙΚΙΛ στο μπαράζ βομβιστικών επιθέσεων των τελευταίων ημερών σε περιοχές που θεωρούνται προπύργια της σιιτικής χεζμπολάχ -χθες, εν είδει προειδοποίησης, έγινε επίθεση αυτοκτονίας σε απόσταση μόλις 20 μέτρων από τη σαουδαραβική πρεσβεία στη Βηρυτό, με απολογισμό 1 νεκρό και 10 τραυματίες.
Παράλληλα, οι μάχες μαίνονται μεταξύ IKIΛ και κυβερνητικών δυνάμεων για τον έλεγχο μεθοριακών περασμάτων με τη Συρία και την Ιορδανία. Καμικάζι αυτοκτονίας ανατινάχθηκε και στο Κιρκούκ, σκοτώνοντας 4 και τραυματίζοντας 16 ανθρώπους. Ενώ στα ιρανο-ιρακινά σύνορα σκοτώθηκαν χθες τρεις Ιρανοί συνοροφύλακες, σε ενέδρα αγνώστων, στη μεθόριο με το Ιράκ, που αστυνομικές πηγές ανεπίσημα απέδωσαν στο PJAK των Ιρανών Κούρδων.
