OIKOλογικά
ΚΙΝΑ. Ολοι πανηγυρίζουν για τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της χώρας, μόνο που το κόστος, εκτός των άλλων, το πληρώνει και το περιβάλλον, με την ατμοσφαιρική ρύπανση στο Πεκίνο να είναι 50 φορές πάνω από τα όρια ασφαλείας
Του Τάσου Σαραντή
Στο χειρότερο επίπεδο έφθασε την προηγούμενη εβδομάδα η ποιότητα του αέρα στο Πεκίνο και άλλες πόλεις εκατομμυρίων κατοίκων στη βόρεια, ανατολική και κεντρική Κίνα. Οι αρμόδιες αρχές συνέστησαν στους κατοίκους να παραμείνουν στα σπίτια τους, καθώς η ατμοσφαιρική ρύπανση ήταν 45 με 50 φορές πάνω από τα όρια ασφαλείας. Η συγκέντρωση μικροσωματιδίων ξεπέρασε ακόμη και τα 1.000 μικρογραμμάρια σε ορισμένες περιοχές της βορειοανατολικής Κίνας, όταν στα 300 μικρογραμμάρια η κατάσταση θεωρείται «επικίνδυνη», ενώ ο δείκτης σταματά στο 500.
Η αναζήτηση για τους ενόχους που βρίσκονται πίσω από τη διόγκωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης καταλήγει στα τεχνολογικά μέσα που προκάλεσαν ανάλογες καταστάσεις στις χώρες της Δύσης στο παρελθόν: τα αυτοκίνητα. Με περισσότερα από 13 εκατομμύρια αυτοκίνητα να έχουν πωληθεί στην Κίνα το περασμένο έτος, τα οχήματα αναδεικνύονται ως ο κύριος υπεύθυνος για την ασφυκτική ατμοσφαιρική ρύπανση στις μεγάλες πόλεις, ιδίως στο Πεκίνο.
Καθώς η κινεζική μεσαία τάξη έχει επεκταθεί σημαντικά κατά τα τελευταία 20 χρόνια, τα αυτοκίνητα έγιναν το νέο σύμβολο της ευημερίας και άρχισαν να αντικαθιστούν τα ποδήλατα. Στη δεκαετία του 1990, τα λίγα αυτοκίνητα που κυκλοφορούσαν στους δρόμους ανήκαν σε κρατικές εταιρείες και δημόσιες επιχειρήσεις. Σήμερα, η κινεζική κυβέρνηση προωθεί την αγορά αυτοκινήτου ως έναν τρόπο διατήρησης της αναπτυσσόμενης οικονομίας, καθώς οι τράπεζες προσφέρουν ελκυστικά δάνεια για την αγορά αυτοκινήτων. Αυτή η πολιτική και η παραδοσιακή κινεζική συνήθεια της αποταμίευσης, έχουν κάνει προσιτή την αγορά αυτοκινήτου σε πολλούς Κινέζους. Αυτοκίνητα, όπως το Buick Gao της Regal πωλούνται περίπου 180.000 γιουάν (29.000 δολάρια), παρόλο που ο μέσος ετήσιος μισθός στο Πεκίνο είναι 56.000 γιουάν (8.900 δολάρια).
Eτσι, ενώ η καύση του άνθρακα στους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί σημαντική πηγή ρύπανσης του αέρα σε ολόκληρη την Κίνα, οι εκπομπές των αυτοκινήτων αποτελούν τη μεγαλύτερη πηγή PM2.5, ενός δευτερογενούς ρύπου που σχηματίζεται στον αέρα και είναι αρκετά μικροσκοπικός, ώστε να μπορεί να εισέλθει βαθιά στους πνεύμονες. Τα οχήματα είναι υπεύθυνα για το 22% των εκπομπών PM2.5 στο Πεκίνο, ακολουθούμενα από την καύση του άνθρακα (17%) και από τη σκόνη των εργοταξίων (16%).
Αυτή τη στιγμή, η Κίνα είναι η μεγαλύτερη αγορά αυτοκινήτων στον κόσμο, με βάση τον αριθμό των οχημάτων που πωλούνται. Αλλά συνεχίζει να υπολείπεται σημαντικά των ανεπτυγμένων αγορών, σε ό,τι αφορά την αναλογία των αυτοκινήτων με τους ανθρώπους. Το 2010 στην Κίνα μόνο 31 ανά 1.000 άτομα κατείχαν ένα αυτοκίνητο, σε σύγκριση με 424 ανά 1.000 άτομα στις ΗΠΑ.
Περισσότερα από 13 εκατομμύρια αυτοκίνητα πωλήθηκαν στην Κίνα το 2012, μια ετήσια αύξηση 7,6%, που αναμένεται να φτάσει στο 11% το 2013. Οι περισσότερες πωλήσεις νέων αυτοκινήτων παρατηρούνται στις φτωχότερες περιοχές της Κίνας, όπου η κυβέρνηση έχει στόχο να προωθήσει την ανάπτυξη με την αύξηση των μισθών. Μόνο στο Πεκίνο, ο αριθμός των οχημάτων έχει αυξηθεί σε 5,18 εκατομμύρια από 3,13 εκατομμύρια στις αρχές του 2008.
Οι εκπομπές των οχημάτων επιδεινώνονται από την έλλειψη αποτελεσματικών μέσων μαζικής μεταφοράς, τα χαμηλά στάνταρ για τις εκπομπές ρύπων και την αργή ανάπτυξη στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας και τις καθαρές τεχνολογίες αυτοκινήτων, αναφέρει η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης.
Ολες οι πιέσεις του κινεζικού υπουργείου Περιβάλλοντος προς τις πετρελαϊκές εταιρείες να λάβουν μέτρα για τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης αντιμετωπίζονται με ολιγωρία και αδιαφορία. Για την παροχή καθαρότερου ντίζελ, οι πετρελαϊκές εταιρείες πρέπει να επενδύσουν δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια για τη μείωση της περιεκτικότητας σε θείο. Ομως, αν και οι υπεύθυνοι των εταιρειών υποσχέθηκαν να παρέχουν «καθαρότερα» καύσιμα από τις αρχές του 2012, κατά τους ελέγχους του υπουργείου Περιβάλλοντος, λίγους μήνες αργότερα, διαπιστώθηκε ότι εξακολουθούν να προμηθεύουν το συνηθισμένο ντίζελ.
Προς το παρόν, οι όποιες προθέσεις για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης αποδεικνύονται στην κυριολεξία… πυροτεχνήματα. Ετσι, οι αρχές έκαναν έκκληση προς τους κατοίκους του Πεκίνου να χρησιμοποιήσουν λιγότερα πυροτεχνήματα κατά τον φετινό εορτασμό του κινεζικού Νέου Ετους, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ατμοσφαιρική ρύπανση. Κι αυτό γιατί το Κινεζικό Νέο Ετος, το οποίο ξεκινάει στις 10 Φεβρουαρίου, εορτάζεται παραδοσιακά με τη ρίψη πυροτεχνημάτων, κάτι που θεωρείται ότι φέρνει καλή τύχη για τον καινούργιο χρόνο. Οι εορτασμοί μετατρέπουν τις πόλεις σχεδόν σε πολεμικές ζώνες και επί ώρες ένας πυκνός μαύρος καπνός καλύπτει τον ουρανό τους. Γι’ αυτό ο αριθμός των καταστημάτων που έλαβαν άδεια να πουλάνε πυροτεχνήματα μειώθηκε από 1.429 σε 1.337.
