Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Είτε πρόκειται πράγματι για άδολη ανθρωπιστική αποστολή, όπως εμφατικά τονίζει η Μόσχα, είτε για σύγχρονο «Δούρειο Ιππο» της Ρωσίας ώστε να «βάλει πόδι» στα ανατολικά της Ουκρανίας κατά τους εκπεφρασμένους φόβους της Δύσης, γεγονός παραμένει ένα: η εφοδιοπομπή με τα 287 ρωσικά φορτηγά βρίσκεται ήδη καθ’ οδόν προς τη ρωσο-ουκρανική μεθόριο, φορτωμένη με 2.000 τόνους τροφίμων, φαρμάκων κι άλλων εφοδίων. Στόχος είναι να παραδοθούν 1.000 χλμ. μακρύτερα, στους πολιορκημένους κατοίκους του Λουγκάνσκ, που βρίσκονται υπό τον κλοιό του ουκρανικού στρατού κι εδώ και εννέα ημέρες είναι -χωρίς νερό και ηλεκτρικό- στα πρόθυρα ανθρωπιστικής κρίσης…
Βαμμένα κατάλευκα, χωρίς διακριτικά, τα ρωσικά φορτηγά ξεκίνησαν το αμφιλεγόμενο ταξίδι τους χθες τα ξημερώματα από τη στρατιωτική βάση Αλάμπινο, νοτιοδυτικά της Μόσχας, φορτωμένα με 400 τόνους δημητριακών, 100 τόνους ζάχαρης, 62 τόνους παιδικών τροφών, 54 τόνους ιατρικού υλικού και φαρμάκων, 12 χιλιάδες υπνόσακους και 69 γεννήτριες ρεύματος, διαφόρων μεγεθών.
Αγιασμοί και ξόρκια
Ενας Ρωσορθόδοξος παπάς τα έρανε με αγιασμό κατά την αναχώρησή τους. Συνολικά το ένα πίσω από το άλλο σχηματίζουν μια γραμμή μήκους, ούτε λίγο ούτε πολύ, 3 χιλιομέτρων! «Ηταν το πιο περίεργο ανθρωπιστικό κομβόι που έχω δει» έγραφε χθες ο αντιπολιτευόμενος Ρώσος blogger Ρουστέμ Ανταγκάμοφ. «Οι οδηγοί φορούν στρατιωτικές στολές» επισημαίνει. Παρ’ όλα αυτά, εκτιμά ότι πρόκειται πράγματι για μια καθαρά ανθρωπιστική οχηματοπομπή, έστω κι εάν αυτή «αποτελεί ακόμη μια επίδειξη ισχύος» από πλευράς της Μόσχας…
Για τον Ρώσο πρόεδρο αποτελεί αναμφίβολα μια κίνηση ματ, την οποία είχε μάλιστα από προχθές προαναγγείλει. Με αυτήν αψηφά τις ψυχροπολεμικές προειδοποιήσεις Δυτικών αξιωματούχων, δοκιμάζει τις αντοχές και τις προθέσεις της Ουάσινγκτον και του ΝΑΤΟ, δείχνει αλληλέγγυος στους ρωσόφωνους πληθυσμούς της ανατολικής Ουκρανίας και χαλυβδώνει το ηγετικό προφίλ του εντός κι εκτός Ρωσίας.
Οχι τυχαία εξάλλου ο Βλαντίμιρ Πούτιν αρχίζει διήμερη επίσκεψη στην Κριμαία από σήμερα – σχεδόν ταυτόχρονα δηλαδή με την αναμενόμενη άφιξη της ρωσικής εφοδιοπομπής στη μεθόριο με την Ουκρανία. Κατά τη Μόσχα, πριν καν από την αναχώρηση του ανθρωπιστικού κομβόι, είχαν ήδη όλα συμφωνηθεί με το Κίεβο και τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού. Και προς επίρρωση των… αγαθών της προθέσεων διαβεβαιώνει ότι στην εφοδιοπομπή δεν συμμετέχουν στρατιωτικές δυνάμεις. Λίγο αμήχανα ωστόσο -κι ενώ βρισκόταν εκ των πραγμάτων στον αέρα η ουκρανική πρωτοβουλία για μια διεθνή αποστολή στα ανατολικά- εκπρόσωπος του Ερυθρού Σταυρού δήλωσε χθες το πρωί στο Associated Press ότι «προς το παρόν δεν υπάρχει κάποια συμφωνία κι απ’ ό,τι φαίνεται πρόκειται για πρωτοβουλία της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
Στοπ στο κομβόι
Παράλληλα το Κίεβο προειδοποιούσε χθες ότι δεν θα επιτρέψει τη διέλευση του ρωσικού κομβόι από τη μεθόριο. Ενόσω όμως έθετε δημόσια τους δικούς του όρους, ο Ουκρανός πρώην πρόεδρος Λεονίντ Κούτσμα -που ως ειδικός απεσταλμένος στην «Ομάδα Επαφής» συμμετέχει στον διάλογο με τους ρωσόφωνους αντάρτες- έκανε ήδη λόγο για συμφωνία. Μιλώντας στο πρακτορείο Interfax ανέφερε μέχρι και την πορεία που είχε συναποφασιστεί να ακολουθήσει η εφοδιοπομπή, με σημείο εισόδου στο Χάρκοβο -εκτός δηλαδή της εμπόλεμης ζώνης- κι από εκεί, συνοδεία του ΟΑΣΕ, να φτάσει στον τελικό προορισμό του.
Πράγματι αργά το απόγευμα ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, ανακοίνωνε την πλήρη συμμόρφωση της Μόσχας με όλα τα αιτήματα της ουκρανικής πλευράς. Οταν η εφοδιοπομπή περάσει τα σύνορα -διευκρίνισε- θα τεθεί υπό την αιγίδα της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού (ICRC), που θα αναλάβει και την επιθεώρηση του φορτίου. Επίσης «συμφωνήσαμε στη διαδρομή που υπέδειξαν οι αρχές του Κιέβου, στην τοποθέτηση ουκρανικών πινακίδων στα φορτηγά μας όσο αυτά θα κινούνται εντός της Ουκρανίας, στην επιβίβαση στην οχηματοπομπή εκπροσώπων όχι μόνο της ICRC, αλλά και του ΟΑΣΕ, καθώς και των αρχών της χώρας».
«Επέμεναν για μεταφόρτωση της ανθρωπιστικής βοήθειας από τα 287 φορτηγά σε άλλα που θα διέθετε η ICRC, όμως τελικά αναίρεσαν αυτά τα σχέδια για τους προφανείς λόγους ότι θα καθιστούσαν την ανθρωπιστική αποστολή πιο περίπλοκη και πιο κοστοβόρα» κατέληξε ο Λαβρόφ. «Εύχομαι ειλικρινά ορισμένες δημόσιες τοποθετήσεις που έγιναν από αξιωματούχους του Κιέβου, με τις οποίες αξίωναν νέους όρους, επίσης να αναιρεθούν και να μην ανακύψουν νέα εμπόδια στην εφαρμογή των συμπεφωνημένων μεταξύ Ρωσίας, Ουκρανίας και Ερυθρού Σταυρού».
