Του Μιχάλη Ψύλου
Τι είπε ο τέως υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας, Αρνό Μονμπούρ, και αποκεφαλίστηκε; Ο,τι λένε καθημερινά σχεδόν όλοι οι απλοί Ευρωπαίοι πολίτες: «Να υπάρξει μια «δίκαιη και υγιής αντίσταση» στις υπερβολικές εμμονές των Γερμανών συντηρητικών… Πρέπει να υψώσουμε τον τόνο. Οταν λέω η Γερμανία, ομιλώ για τη γερμανική Δεξιά που υποστηρίζει την καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ. Η Γαλλία δεν έχει την τάση να ευθυγραμμίζεται με τα ιδεολογικά αξιώματα της γερμανικής Δεξιάς».
Η ευρωζώνη -είπε ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας- «έχει γίνει ένα νησί του Κάφκα, όπου οι ηγέτες των κρατών-μελών πεισματικά ακολουθούν πολιτικές που εμποδίζουν την ανάπτυξη και την αντιμετώπιση της κρίσης. Η μείωση των ελλειμμάτων είναι αντιοικονομική, διότι επιδεινώνει την ανεργία και συνιστά οικονομικό παραλογισμό, διότι καθιστά αδύνατη την αποκατάσταση των δημόσιων λογαριασμών, και προκαλεί πολιτική καταστροφή, διότι ρίχνει τους Ευρωπαίους στα χέρια των δεξιών εξτρεμιστικών κομμάτων».
Οι απόψεις αυτές προκάλεσαν έντονες επικρίσεις, κυρίως από μέρους της γαλλικής Δεξιάς, αλλά και του Βερολίνου, όσο και αν το διαψεύδει ο εκπρόσωπος της Μέρκελ. Και ο Γάλλος πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ, αντέδρασε εξαναγκάζοντας σε παραίτηση την κυβέρνηση Βαλς, προκειμένου φυσικά να απομακρύνει τους αριστερούς-σοσιαλιστές υπουργούς.
Μοναχικός ιππότης
«Μα είναι δυνατόν ο υπουργός Οικονομίας να εντάσσεται στην αντιπολίτευση;» διερωτάτο πριν από δύο μήνες σε κύριο άρθρο της η γαλλική οικονομική εφημερίδα «La Tribune». Και πρόσθετε με έμφαση: «Μήπως αποφάσισε να το παίξει μοναχικός ιππότης;».
Ηγετικό στέλεχος της αριστερής πτέρυγας του γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, ο Μονμπούρ -ήταν υποψήφιος για το προεδρικό χρίσμα των Σοσιαλιστών το 2011 και είχε εξασφαλίσει ένα υψηλότατο ποσοστό, μπαίνοντας σφήνα ανάμεσα στον Φρανσουά Ολάντ και τη βασική του αντίπαλο Μαρτίν Ομπρί (17,2%, όταν ο απερχόμενος πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς δεν είχε ξεπεράσει το 5,6%)- δεν κρύβει τις απόψεις του. «Οι ευρωπαϊκές πολιτικές λιτότητας σε όλες τις χώρες προκάλεσαν την καταστροφή, ενίσχυσαν την Ακρα Δεξιά σε όλες τις χώρες, έστω και με διαφορετικές εκδοχές. Το πολιτικό και το οικονομικό αποτέλεσμα συνιστούν μια καταστροφή», τόνισε ορθά-κοφτά ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας. «Ο διάλογος για την κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής δεν έγινε ποτέ, ούτε στη Γαλλία ούτε στην Ευρώπη», λέει ο Μονμπούρ. Με ένα tweet αμέσως μετά τις ευρωεκλογές, ο Μονμπούρ είχε ταράξει τα νερά: «Οι ευρωπαϊκές πολιτικές της λιτότητας οδήγησαν σε οικονομική καταστροφή. Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών το αποδεικνύουν», έγραψε χαρακτηριστικά.
Ανακοίνωσε μάλιστα τη συγκρότηση μιας πενταμελούς επιτροπής «σοφών» για την εκπόνηση μελέτης με θέμα «Ανάπτυξη και πλήρης απασχόληση», με στόχο «να χτυπήσει τις κυρίαρχες ιδέες στα νομισματικά ή δημοσιονομικά ζητήματα που έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση οι πολίτες». Στην επιτροπή αυτή θα μετείχαν οι καθηγητές Οικονομικών: ο Γάλλος Ζαν Πολ Φιτουσί, ο Αμερικανός νομπελίστας Τζότζεφ Στίγκλιτς, ο Γερμανός Πέτερ Μπόφινγκερ, ο Ιταλός Ενρίκο Τζιοβανίνι και ο Αμερικανός Φίλι Μάρτιν. Ο προαλειφόμενος για πρόεδρος της επιτροπής, Ζαν Πολ Φιτουσί, είχε πει χαρακτηριστικά: «Η Ευρώπη επιμένει σε πολιτικές που έρχονται σε αντίθεση με τους κύριους στόχους της και που δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα στη μείωση του χρέους, κάτι που αποτελεί πρωταρχικό στόχο». Σύμφωνα με τον Γάλλο καθηγητή, «είναι επείγουσα ανάγκη να επενδύσουμε στο ανθρώπινο κεφάλαιο, για να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη και να επιδιώξουμε την ανταγωνιστικότητα μέσω της αύξησης της παραγωγικότητας, και όχι με χαμηλότερους μισθούς. Μια ενωμένη Ευρώπη δεν είναι μόνο για την καταπολέμηση των ελλειμμάτων».
Τον έφαγε η… Siemens
Δηλωμένος αντίπαλος της παγκοσμιοποίησης, ο Μονμπούρ δεν είναι φυσικά σκληρός μαρξιστής. Προωθούσε μια φιλελεύθερη κεϊνσιανή πολιτική, τονίζοντας ότι η Γαλλία θα μπορούσε να ανακάμψει καλύτερα αν είχε εστιάσει την πολιτική της στην τόνωση της οικονομίας και όχι στη λιτότητα. Και όμως! Κάποιοι στη Γαλλία δεν διστάζουν να τον αποκαλούν «αριστερό της Αριστεράς», όπως σχολιάζει το ραδιοφωνικό δίκτυο «Europe 1».
Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, αλλά και ο πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς με την πολιτική λιτότητας και υποταγής στο Βερολίνο που ακολουθούν, δεν έβλεπαν από την αρχή με καλό μάτι τον υπουργό Οικονομίας. Και για έναν πρόσθετο λόγο: τα είχε βάλει με τη γερμανική Siemens.
Στη μάχη για την εξαγορά του γαλλικού τεχνολογικού ομίλου Alstom, η γερμανική Siemens υπέστη οδυνηρή ήττα, καθώς με πρωτοβουλία Μονμπούρ η γαλλική κυβέρνηση προτίμησε την προσφορά της αμερικανικής General Electric. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας έδειξε τότε σαφή προτίμηση στην προσφορά των Αμερικανών. Οπως χαρακτηριστικά δήλωσε τότε ο Αρνό Μονμπούρ, το βασικό κίνητρο της απόφασης είναι «η πατριωτική εγρήγορση»… Είπε χαρακτηριστικά: «Για να οργανωθούμε απέναντι στην παγκοσμιοποίηση πρέπει να χτίσουμε συμμαχίες, αντί να επιτρέψουμε να γίνει η Γαλλία ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο για τις ξένες επιχειρήσεις, που θα έρχονται και θα κάνουν λεία τους τις δικές μας επιχειρήσεις».
Φυσικά οι Γερμανοί αντέδρασαν κατά του Μονμπούρ. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Μπούντεσταγκ, Πέτερ Ράμσαουερ, δεν δίστασε να κατηγορήσει τη γαλλική κυβέρνηση ότι «έθεσε μονομερώς τα εθνικά της συμφέροντα πάνω από τα ευρωπαϊκά». Το σίγουρο είναι ότι ο Μονμπούρ με τις κινήσεις του αναμένεται να συσπειρώσει τις προοδευτικές πατριωτικές δυνάμεις στη Γαλλία, ενισχύοντας σαφώς και τις προεδρικές του φιλοδοξίες για το 2017.
