Της Ελλης Πάνου
Αυτήν τη φορά φαίνεται ότι πήγε διαβασμένος, οπότε ο πρωθυπουργός της Σκοτίας Αλεξ Σάλμοντ κέρδισε κατά κράτος τις εντυπώσεις στη δεύτερη και τελευταία τηλεοπτική μονομαχία πριν από το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκοτίας, που θα διεξαχθεί σε περίπου τρεις εβδομάδες.
Η σχετική μέτρηση του «Guardian», σε αντίθεση με την αρνητική εμφάνιση του Σκοτσέζου πολιτικού πριν από 20 ημέρες στο πρώτο ντιμπέιτ, έδωσε τη νίκη με ένα σαφέστατο 71% στον Σάλμοντ έναντι 29% στον Αλιστερ Ντάρλινγκ -πρώην υπουργό Οικονομικών της Βρετανίας επί κυβερνήσεων των Εργατικών και βουλευτή που εκλέγεται στη Σκοτία- ο οποίος εκπροσώπησε τους οπαδούς του «Οχι».
Τόνωση ηθικού
Το αποτέλεσμα ήταν πάνω από όλα μια τόνωση του ηθικού για όσους επιθυμούν την ανεξαρτησία της Σκοτίας, καθώς αρκετοί αναλυτές συμφωνούν ότι η επιτυχία αυτή του Σάλμοντ δεν αρκεί για να κλείσει η ψαλίδα μεταξύ του «Ναι» και του «Οχι», που, σύμφωνα με τους «Financial Times», είναι περίπου στο 13% –δηλαδή 38% υπέρ του «Ναι» και 51% υπέρ του «Οχι».
Ενώπιον δύο εκατομμυρίων τηλεθεατών ο Σκοτσέζος πρωθυπουργός είχε τις καλύτερες ατάκες και μια πιο κομψή υπερασπιστική γραμμή στα θέματα της οικονομίας, και κυρίως στο καυτό πρόβλημα του νομίσματος που θα έχει η Σκοτία εάν πάρει διαζύγιο από τη Βρετανία. Ο Σάλμοντ είχε πιεστεί πολύ στο πρώτο ντιμπέιτ να ξεκαθαρίσει τι θα κάνει εάν το Λονδίνο απαγορεύσει στην «ανεξάρτητη Σκοτία» να χρησιμοποιήσει τη λίρα ως επίσημο νόμισμά της. Και η αδυναμία που έδειξε να δώσει μια σαφή απάντηση του στοίχισε πολλούς πόντους. Τώρα υποστήριξε ότι η Σκοτία μπορεί να χρησιμοποιήσει τη λίρα ακόμα και εάν η βρετανική κυβέρνηση φέρει αντιρρήσεις ή ότι έχει επιλογή να «υιοθετήσει» ένα άλλο, ανεξάρτητο νόμισμα, ακολουθώντας τη συναλλαγματική ισοτιμία του είτε σταθερά είτε κυμαινόμενα. Επομένως, είπε, «δεν υπάρχει μόνο ένα “σχέδιο Β”, αλλά τρία…»
Από την άλλη πλευρά, ο αντίπαλός του, Aλιστερ Ντάρλινγκ, βρέθηκε στριμωγμένος όταν ρωτήθηκε πώς θα βοηθήσει το Λονδίνο στη δημιουργία θέσεων εργασίας στη Σκοτία και όταν προσπάθησε, άκομψα και έχοντας χάσει την αυτοκυριαρχία του, να υπερασπιστεί τις πολιτικές της βρετανικής συντηρητικής κυβέρνησης στο θέμα της κοινωνικής ασφάλισης, του Εθνικού Συστήματος Υγείας και των περικοπών στον κρατικό προϋπολογισμό. Κάνοντας λόγο για απόπειρες «εκφοβισμού» των ψηφοφόρων, ο Ντάρλινγκ φρόντισε να υπογραμμίσει τους πολλούς κινδύνους που εγκυμονεί η ανεξαρτητοποίηση ειδικά για την οικονομία της Σκοτίας, υπογραμμίζοντας την αβεβαιότητα για τα έσοδα από το πετρέλαιο και την πιθανή απώλεια θέσεων εργασίας στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας.
«Περήφανοι στο Ην. Βασίλειο»
«Πιστεύω ότι μπορούμε να τα πάμε καλύτερα», είπε ο Ντάρλινγκ, «μπορούμε να ευημερήσουμε όντας υπερήφανοι για όσα επιτυγχάνουμε στη Σκοτία, απολαμβάνοντας ταυτόχρονα το προνόμιο να ανήκουμε στο Ηνωμένο Βασίλειο».
Η ψηφοφορία θα αρχίσει στις 3 Σεπτεμβρίου με επιστολική ψήφο και οι κάλπες θα ανοίξουν στη Σκοτία στις 18 του μηνός. Εάν το «Οχι» στην ανεξαρτησία κερδίσει, τότε η ζωή θα συνεχιστεί ως έχει, με την εφαρμογή των σχεδίων αποκέντρωσης που έχουν ήδη συμφωνηθεί με το Λονδίνο και τα οποία δίνουν το δικαίωμα στην κυβέρνηση του Εδιμβούργου να καθορίζει τον δικό της φορολογικό κώδικα και να δανείζεται από τις αγορές. Εάν επικρατήσει το «Ναι», για λίγο τίποτε δεν θα αλλάξει, αλλά ενώ το Δημόσιο θα συνεχίσει να λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο, θα αρχίσουν οι σοβαρές διαπραγματεύσεις μεταξύ Λονδίνου και Εδιμβούργου για τα κρίσιμα σημεία του «διαζυγίου». Σε αυτή την περίπτωση και εφόσον οι δύο πλευρές καταλήξουν σε συμφωνία, η Σκοτία θα ανακηρύξει την ανεξαρτησία της επίσημα στις 24 Μαρτίου του 2016, μια ημερομηνία που έχει ορίσει ο εθνικιστής πρωθυπουργός της.