Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Λίγες ώρες πριν από τη σημερινή έναρξη της διήμερης συνόδου του ΝΑΤΟ, στο Κάρντιφ της Ουαλίας -όπου η Συμμαχία αναμένεται να ανοίξει ψυχροπολεμική δρασκελιά, πλησιάζοντας όλο και περισσότερο τα σύνορα της Ρωσίας- η σύγχυση διαδεχόταν χθες την αρχική ευφορία από την αναπάντεχη ανακοίνωση της προεδρίας του Κιέβου περί «συμφωνίας εκεχειρίας» μεταξύ των προέδρων Ουκρανίας και Ρωσίας.
Από τα βάθη της Μογγολίας όπου πραγματοποιεί επίσκεψη, στο πλαίσιο παν-ρωσικής περιοδείας, ο Βλαντίμιρ Πούτιν τόνισε πως το θέμα δεν αφορά τη χώρα του -μια και η Ρωσία «δεν αποτελεί μέρος της σύρραξης», όπως συμπλήρωσε το Κρεμλίνο- «παρά αποτελεί εσωτερική υπόθεση της Ουκρανίας».
Ακολούθησε διορθωτική δήλωση στο Κίεβο από το γραφείο του Πέτρο Ποροσένκο περί σύμπνοιας «ως προς έναν μηχανισμό επίτευξης εκεχειρίας». Κι αυτόν τον οριοθέτησε λίγο αργότερα ο Ρώσος πρόεδρος, παρουσιάζοντας ένα σχέδιο επτά σημείων, που το αμερικανικό πρακτορείο ειδήσεων Associated Press απλοϊκά συνόψισε σε απαίτηση για «ουκρανική αποχώρηση από τα ανατολικά»…
Ζήτημα διαπραγματεύσεων
«Δεν πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο», διευκρίνισε από τη Μόσχα ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου. «Είναι μια πρόταση για τα μέτρα άμεσης προτεραιότητας και όλα τα υπόλοιπα είναι ζήτημα περαιτέρω διαπραγματεύσεων», τόνισε, αφήνοντας έτσι ανοιχτό το θέμα του καθεστώτος των περιοχών που ελέγχουν οι ρωσόφωνοι αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία.
Παρά τα ανοιχτά ζητήματα, «πιστεύω ότι μια τελική συμφωνία μεταξύ των ουκρανικών αρχών και της νοτιοανατολικής Ουκρανίας μπορεί να βρεθεί στις 5 Σεπτεμβρίου, κατά τη σύνοδο της ομάδας επαφής» στο Μινσκ, εκτίμησε ο Πούτιν. Την ίδια θέση εξέφρασε και ο Ποροσένκο, τονίζοντας με νόημα πως «ο λαός της Ουκρανίας είναι αναφανδόν υπέρ [της ειρήνης], ενώ πολιτικοί θέλουν να παίξουν πόλεμο, αλλά εγώ δεν θα το επιτρέψω».
Ομως, στο προεκλογικών ρυθμών (εν όψει των βουλευτικών εκλογών της 26ης Οκτωβρίου) Κίεβο το «χαλασμένο τηλέφωνο» συνεχιζόταν, αυτή τη φορά μεταξύ προέδρου και απερχόμενου πρωθυπουργού. Αφήνοντας να φανεί ξεκάθαρα ρήγμα στους κόλπους της ουκρανικής ηγεσίας, ο Αρσένι Γιάτσενιουκ απέρριψε κατηγορηματικά το σχέδιο Πούτιν, υποστηρίζοντας ότι αποτελεί απόπειρα εξαπάτησης της Δύσης, παραμονή της συνόδου του ΝΑΤΟ και της επιβολής νέων κυρώσεων από τη Δύση σε βάρος της Μόσχας.
«Το πραγματικό σχέδιο του Πούτιν είναι να καταστρέψει την Ουκρανία και να αποκαταστήσει τη Σοβιετική Ενωση», δήλωσε ο Ουκρανός πρωθυπουργός, χαρακτηρίζοντας μάλιστα τη Ρωσία «κράτος-τρομοκράτη»! Προανήγγειλε την ανέγερση τείχους στη μεθόριο εντός 6μήνου, μέχρι και την κατασκευή νέων πυρηνικών εγκαταστάσεων στα ουκρανικά εδάφη (!), επικαλούμενος την ανάγκη «αύξησης της εγχώριας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας». Και ως κατακλείδα στην ομιλία του στο υπουργικό συμβούλιο -που σε πολλά σημεία της φάνταζε ως προεκλογικά παραληρηματική- διακήρυξε ότι η Ουκρανία θα επιδιώξει να λάβει καθεστώς «ειδικού εταίρου, εταίρου Νο1» του ΝΑΤΟ.
Ρώσικη επιθετικότητα
Από την Εσθονία όπου μετέβη χθες, παραμονή της συνόδου, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα απέφυγε… επιμελώς να αναφερθεί στο θέμα. Αντ' αυτού προτίμησε να μιλήσει για τη ρωσική «επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας», εκτιμώντας πως αυτή απειλεί την ειρήνη στην Ευρώπη και πως χωρίς τον τερματισμό της δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική εκεχειρία στα ουκρανικά εδάφη.
«Το NATO πρέπει να κάνει ξεκάθαρες δεσμεύσεις για να βοηθήσει το Κίεβο να εκσυγχρονίσει και να ενισχύσει τις ένοπλες δυνάμεις του», συμπλήρωσε ο Ομπάμα. Κάλεσε τους Ευρωπαίους συμμάχους σε μια νέα κούρσα εξοπλισμών, με αύξηση των αμυντικών δαπανών τους. Κι έριξε «λάδι στη φωτιά» της ρωσικής περιφέρειας, επισημαίνοντας πως «πρέπει να πράξουμε περισσότερα για να βοηθήσουμε και άλλους εταίρους να ενισχύσουν την άμυνά τους, συμπεριλαμβανομένων της Γεωργίας και της Μολδαβίας».
Αφήνοντας πάντως να εννοηθεί πως το Βερολίνο διαφοροποιεί τη στάση του, η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ ξεκαθάρισε χθες πως στη ΝΑΤΟϊκή σύνοδο δεν θα ληφθεί καμία απόφαση που να αντιβαίνει στις συνθήκες μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας. Προσπαθώντας εν τω μεταξύ να δείξει… καλή διαγωγή, εν όψει της συνόδου, η Γαλλία ανακοίνωσε χθες την αναστολή τουλάχιστον έως τον Νοέμβριο της παράδοσης στη Ρωσία του πρώτου πλοίου Mistral. Κίνηση την οποία η Ουάσινγκτον χαιρέτισε ως «συνετή απόφαση», η Μόσχα επιχείρησε να την υποβαθμίσει σχολιάζοντας πως δεν πρόκειται για «τραγωδία» και πηγές στο Παρίσι ανέφεραν ότι το κόστος για τη Γαλλία μπορεί να φτάσει «το ένα δισεκατομμύριο ευρώ»!
Στο μεσοδιάστημα, το πολωνικό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε τη διεξαγωγή -αρχικά προγραμματισμένων για τον Ιούλιο- στρατιωτικών γυμνασίων στη δυτική Ουκρανία, στις 13-26 Σεπτεμβρίου, υπό την ονομασία «Ταχεία Τρίαινα 14» και με τη συμμετοχή συνολικά 12 χωρών (Ουκρανία, ΗΠΑ, Πολωνία, Γερμανία, Βρετανία, Ρουμανία, Μολδαβία, Βουλγαρία, Ισπανία, Εσθονία, Λιθουανία, Νορβηγία).
Στον αντίποδα, η Ρωσία ανακοίνωσε κι αυτή μεγάλες στρατιωτικές ασκήσεις τον Σεπτέμβριο, με τη συμμετοχή 4.000 στρατιωτών και σενάριο «την αντιμετώπιση στρατιωτικών μονάδων ανορθόδοξου πολέμου και όπλων υψηλής ακρίβειας, με αποστολές μάχης σε συνθήκες ενεργών ηλεκτρονικών παρεμβολών και μεγάλης έντασης εχθρικών ενεργειών σε περιοχές συγκέντρωσης στρατιωτικών δυνάμεων»…
……………………………………………………………………………………………………………………………
Το σχέδιο Πούτιν για εκεχειρία στην ανατολική Ουκρανία
1. Τερματισμός επιχειρήσεων των ουκρανικών δυνάμεων, των ένοπλων μονάδων και των ομάδων ανταρτών στις περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ.
2. Απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων εκτός πεδίου βολής από αστικά κέντρα.
3. Διασφάλιση πλήρους και αντικειμενικής διεθνούς επιτήρησης εφαρμογής της εκεχειρίας και των ζωνών ασφαλείας που θα δημιουργηθούν.
4. Αποκλεισμός κάθε χρήσης στρατιωτικών αεροσκαφών εναντίον πολιτών και κατοικημένων περιοχών στην εμπόλεμη ζώνη.
5. Ανταλλαγή αιχμαλώτων χωρίς προϋποθέσεις.
6. Δημιουργία ανθρωπιστικών διαδρόμων για τους πρόσφυγες και για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στο Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ).
7. Πρόσβαση ειδικών συνεργείων στο Ντονμπάς για την αποκατάσταση των υποδομών που καταστράφηκαν και την προετοιμασία της περιοχής εν όψει του χειμώνα.
