Η παραίτηση του Βενέδικτου αιφνιδίασε τους πάντες. Κάποιοι θυμήθηκαν την Αποκάλυψη του Ιωάννη, ενώ άλλοι το ναζιστικό παρελθόν του, τα σκάνδαλα παιδεραστίας και τις καταγγελίες για ξέπλυμα βρόμικου χρήματος
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Οταν εξελέγη στον παπικό θρόνο, τον Απρίλιο του 2005, ήταν ήδη 78 ετών – ο γηραιότερος που επελέγη για το αξίωμα από τον 18ο αιώνα κι εντεύθεν! Εξ ου και από χθες -αφότου ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄ ανακοίνωσε, λίγο πριν κλείσει τα 86 του, την ιστορική παραίτησή του, επικαλούμενος το προχωρημένο της ηλικίας του και το ασθενές της σωματικής και πνευματικής κατάστασής του- στη σκέψη των περισσότερων στριφογύριζε το εύλογο ερώτημα «γιατί τώρα»…
Οι καταστροφολόγοι/συνωμοσιολόγοι είχαν έτοιμη από καιρό την απάντηση. Το Ιντερνετ βούηξε με θεωρίες ότι -βάσει ερμηνειών των κεφαλαίων 13 και 17 της Αποκάλυψης του Ιωάννη- ο κατά κόσμον Γιόζεφ Ράτζινγκερ ήταν ουσιαστικά ο τελευταίος Πάπας και ότι ο διάδοχός του (ο 8ος από την ανακήρυξη του Βατικανού ως ανεξάρτητου κράτους, το 1929) θα είναι ο Σατανάς αυτοπροσώπως!
Στο twitter, χρήστες -«ακόλουθοι» και μη- του Πάπα έδωσαν πιο… γήινες εξηγήσεις. «Ο Πάπας λέει ότι παραιτείται, επειδή δεν έχει δυνάμεις να συνεχίσει. Δευτέρα είναι. Ολοι αισθανόμαστε έτσι», γράφει ένας. «Ο Πάπας μπαίνει στο twitter και χάνει κάθε ενδιαφέρον για την πραγματική δουλειά του», γράφει ένας άλλος. «Σε καταλαβαίνω, φίλε!»
Μιλώντας στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa, ο Γκέοργκ Ράτσινγκερ -αδελφός του γερμανικής καταγωγής Πάπα- εξήγησε ότι απλώς οι γιατροί είπαν στον Βενέδικτο ότι ήλθε η ώρα να σταματήσει τα υπερατλαντικά ταξίδια. «Στην ηλικία του χρειάζεται περισσότερη ξεκούραση», επεσήμανε. «Σκεφτόταν εδώ και μήνες την παραίτησή του…»
Η αλήθεια είναι ότι ο ίδιος ο Ποντίφικας είχε λίγο-πολύ προαναγγείλει την κίνηση αυτή πριν από δύο χρόνια. Σε συνέντευξή του σε Γερμανό δημοσιογράφο, το 2010, είχε ξεκάθαρα δηλώσει ότι «εφόσον ένας Πάπας διαπιστώσει ότι δεν δύναται σωματικά, ψυχολογικά και πνευματικά να φέρει σε πέρας τα καθήκοντά του, τότε έχει το δικαίωμα και, υπό συγκεκριμένες συνθήκες, την υποχρέωση να παραιτηθεί».
Με το ερώτημα των «συγκεκριμένων συνθηκών» να παραμένει ακόμη μετέωρο (ο προκάτοχός του, Πάπας Ιωάννης-Παύλος Β΄, έμεινε στο αξίωμα μέχρι τέλους, παρά το ότι έπασχε από την ανίατη ασθένεια του Πάρκινσον), το επόμενο που μοιραία τίθεται είναι εάν «το ροτβάιλερ του Θεού» -όπως είναι γνωστός ο συντηρητικός «μέχρι το μεδούλι» Γιόζεφ Ράτσινγκερ- θεωρεί ότι έφερε σε πέρας την αποστολή του…
Τα οκτώ χρόνια της παπικής θητείας του Βενέδικτου ΙΣΤ΄ ήταν από τα πιο αμφιλεγόμενα στην σύγχρονη ιστορία της Αγίας Εδρας, γεμάτα αντιθέσεις. Ηγήθηκε της εκστρατείας «κάθαρσης» της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας από τα σκάνδαλα παιδεραστίας, την ώρα που κατηγορούνταν ανοιχτά ότι στον πρότερο βίο του είχε πράξει τα… δέοντα για τη συγκάλυψή τους.
Αρνήθηκε πεισματικά το ναζιστικό του παρελθόν (υπήρξε μέλος της χιτλερικής νεολαίας και υπηρέτησε στον στρατό του Τρίτου Ράιχ), αλλά οσιοποίησε στέλεχος της δικτατορίας του Φράνκο στην Ισπανία. Επέκρινε δριμύτατα την ανισότητα της παγκοσμιοποίησης και τα δεινά του υλισμού, ενώ στο Βατικανό οργίαζαν (όπως προέκυψε και από την πρόσφατη διαρροή εγγράφων από τον μπάτλερ του) τα σκάνδαλα διαφθοράς και το «ξέπλυμα» βρόμικου χρήματος.
Ακόμη και σήμερα, που επαινείται από τους συντηρητικούς για τον επανακαθορισμό της ρωμαιοκαθολικής ταυτότητας, οι μεταρρυθμιστές τον κατηγορούν ότι γύρισε τον χρόνο πίσω, επιφέροντας -παρά τις μετέπειτα δημόσιες συγγνώμες του- βαριά πλήγματα στον διαθρησκευτικό διάλογο (μέσα στην τριετία 2006-9, κι εν μέσω κρίσιμων διεθνώς συγκυριών, εξόργισε τους μουσουλμάνους με την έμμεση φραστική επίθεσή του κατά του Ισλάμ, τους Εβραίους με την άρση αφορισμού ενός ιερέα-αρνητή του Ολοκαυτώματος και τους Αγγλικανούς με τη διευκόλυνση ένταξης στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία όσων διαφωνούν με τη θέση της Εκκλησίας τους για τη χειροτονία γυναικών και ομοφυλόφιλων).
Μέχρι και σήμερα, ο Βενέδικτος ΙΣΤ΄ είναι σφοδρός πολέμιος των αμβλώσεων, της αντισύλληψης, εν γένει της χρήσης προφυλακτικών (με χαρακτηριστική την ιστορική γκάφα του στην περιοδεία του στην Αφρική, το 2009, όταν υποστήριξε ότι η χρήση τους επιδεινώνει τη μάστιγα του AIDS!) και φυσικά του γάμου μεταξύ ομοφυλόφιλων. Χαρακτηρίζει τη ροκ μουσική «όχημα κατά της θρησκείας». Θεωρεί ότι τα βιβλία του Χάρι Πότερ «διαφθείρουν τη χριστανική πίστη».
Είναι όμως πια θαυμαστής του twitter και του YouTube. Και χάρη στις περιβαλλοντικές ευαισθησίες του -που εσχάτως «φοριούνται» πολύ στους κύκλους εξουσίας- έχει αποκτήσει ένα νέο παρατσούκλι, αυτό του «πράσινου Πάπα».