Ο δεξιός απερχόμενος πρωθυπουργός της Σουηδίας Φρέντρικ Ράινφελντ, προχωρά στους δρόμους της Στοκχόλμης στο πλαίσιο των προεκλογικών του περιοδειών. Η θητεία του κρίνεται πετυχημένη, αλλά όχι τόσο ώστε να πείσει τους Σουηδούς να αφήσουν τους αγαπημένους τους σοσιαλδημοκράτες για τρίτη θητεία στην αντιπολίτευση
Της Ελλης Πάνου
Οι αριθμοί ευημερούν και με το παραπάνω, αλλά φαίνεται ότι οι ψηφοφόροι είναι αχάριστοι. Την τελευταία δεκαετία η Σουηδία βρίσκεται στην κορυφή ή κοντά στην κορυφή του δείκτη της ευτυχίας, της ποιότητας ζωής, της σταθερότητας και της ανταγωνιστικότητας, ενώ μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι μια από τις πλέον επιτυχημένες οικονομίες της Ευρώπης και τα εύσημα διεκδικεί η κεντροδεξιά κυβέρνηση που βρίσκεται στην εξουσία από το 2006: την τελευταία οκταετία η αύξηση του ΑΕΠ είναι της τάξης του 12,6%, ο προϋπολογισμός είναι πλεονασματικός και το δημόσιο χρέος μόλις που ξεπερνά το 40%. Εν γένει, σχολιάζει ο Economist, η Κεντροδεξιά «έχει καταφέρει να ανατρέψει την παλιά εικόνα της σπάταλης σοσιαλιστικής νιρβάνα, αφού πριν από 20 χρόνια οι δημόσιες δαπάνες ήταν ύψους 68% και σήμερα έχουν πέσει στο 50%». Παρ' όλα αυτά, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, οι Σουηδοί ετοιμάζονται να ψηφίσουν «αλλαγή» στις γενικές εκλογές της Κυριακής.
Μπορεί το κεντροδεξιό στρατόπεδο να έχει κλείσει κάπως την ψαλίδα τις τελευταίες ημέρες, ωστόσο όλα δείχνουν ότι από τη Δευτέρα η χώρα μπορεί να έχει πάλι κεντροαριστερή κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Στέφαν Λόφβεν, έναν πρώην ηγέτη των συνδικαλιστών, ο οποίος, κατά σύμπτωση, εάν τα καταφέρει θα είναι ο πρώτος Σουηδός πρωθυπουργός που δεν θα έχει καμία απολύτως κοινοβουλευτική ή κυβερνητική εμπειρία.
Ενας λόγος για τη μεταστροφή της διάθεσης -εκτιμούν οι αναλυτές- πιθανώς να είναι ακριβώς αυτή η αίσθηση της ασφάλειας και της σταθερότητας που προδιαθέτει τους ψηφοφόρους να το διακινδυνεύσουν. Επιπλέον οι Σοσιαλδημοκράτες υπό τον Λόφβεν δείχνουν πλέον λιγότερο «απειλητικοί». Πίσω όμως από την εικόνα του παραδείσου και της ευημερίας σε πόλεις, όπως η Στοκχόλμη και το Γκέτεμποργκ, ως συνήθως κρύβονται πικρές αλήθειες: η ανισότητα αυξάνεται με γρήγορους ρυθμούς, η ανεργία παραμένει σε υψηλά για τα δεδομένα της Σουηδίας επίπεδα στο 8% και τα ποσοστά είναι ακόμα χειρότερα μεταξύ νέων και μεταναστών, σκάνδαλα έχουν ξεσπάσει σε πολλούς τομείς του δημόσιου τομέα, όπου η κυβέρνηση σπρώχνει πλέον συστηματικά τους πολίτες της.
Πρόβλημα θα παρουσιαστεί εάν οι Σοσιαλδημοκράτες δεν μπορέσουν να σχηματίσουν κυβέρνηση αποσπώντας κοινοβουλευτική πλειοψηφία μαζί με τους Πράσινους. Η πιθανότητα συνεργασίας με άλλα κόμματα της κεντροδεξιάς συμμαχίας είναι μηδαμινή και οι Σοσιαλδημοκράτες δεν θέλουν στην κυβέρνησή τους την κομμουνιστική Αριστερά. Βεβαίως κανείς -ούτε η Κεντροδεξιά- θέλει να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με τους ακροδεξιούς Σουηδούς Δημοκράτες, που έχουν πέσει στις μετρήσεις τις τελευταίες ημέρες – περίπου στο 8,9%, έπειτα από μια σειρά από αποκαλύψεις για ρατσιστικές, ξενοφοβικές online κορόνες από στελέχη της, που παρομοίαζαν τους μετανάστες με «μαϊμούδες», «παράσιτα» και «σκουλήκια».
Με ενδιαφέρον αναμένονται και οι επιδόσεις του κόμματος της Φεμινιστικής Πρωτοβουλίας. Τελευταία δημοσκόπηση έδειχνε ότι μπορεί να αποσπάσει το 4%, δηλαδή οριακά να καταφέρει να μπει στο Κοινοβούλιο. Εάν επιβεβαιωθούν οι μετρήσεις, θα είναι η πρώτη φορά που θα εκπροσωπεί σε εθνικό επίπεδο, μετά την επιτυχία που κατέγραψε στις ευρωεκλογές.
