Της Ελλης Πάνου
Πρώην συνδικαλιστής και άπειρος από την κεντρική πολιτική, ο Στέφαν Λόφβεν είναι κατά πάσα πιθανότητα ο νέος πρωθυπουργός της Σουηδίας
REUTERS/Jonas Ekstromer/TT News Agency
Ενας πρώην συνδικαλιστής χωρίς καμία απολύτως εμπειρία στην εθνική πολιτική σκηνή στην πρωθυπουργία της Σουηδίας; Κατά πάσα πιθανότητα ναι, μετά τις χθεσινές εκλογές που δίνουν, σύμφωνα με τις προβλέψεις βάσει αποτελεσμάτων, στους Σοσιαλδημοκράτες και το κεντροαριστερό στρατόπεδο συνολικά ποσοστό περίπου 44%, σπρώχνοντας το Μετριοπαθές Κόμμα του απερχόμενου πρωθυπουργού Φρέντριχ Ράινφελντ και τη συντηρητική κυβερνώσα συμμαχία του στη δεύτερη θέση.
Με ποσοστό περίπου 31%, οι Σοσιαλδημοκράτες και ο ηγέτης τους, Στέφαν Λόφβεν, χρειάζονται και το 6% του Αριστερού Κόμματος για να κυβερνήσουν, αφού το 6,7% των παραδοσιακών συμμάχων τους, των Πρασίνων, δεν επαρκεί για να έχουν πλειοψηφία στη νέα Βουλή. Με την κεντροδεξιά συμμαχία του Ράινφελντ -στην οποία συμμετέχουν ακόμα οι Φιλελεύθεροι, το Κεντρώο Κόμμα και οι Χριστιανοδημοκράτες- να συγκεντρώνει ποσοστό 39%, οι διαβουλεύσεις που θα ακολουθήσουν προβλέπονται μακρές και δύσκολες, με ένα κόμμα να κρατάει το «κλειδί» για τους κεντροδεξιούς: οι ακροδεξιοί, ξενόφοβοι, εθνικιστές «Σουηδοί Δημοκράτες», που, αποσπώντας ψηφοφόρους από το Μετριοπαθές Κόμμα, φαίνεται να υπερδιπλασιάζουν τα ποσοστά τους σε σχέση με τις εκλογές του 2010, φτάνοντας το 13%.
Ο Λόφβεν κατάφερε στην ουσία να διατηρήσει τα ποσοστά των Σοσιαλδημοκρατών, ενώ από την άλλη πλευρά, οι ψηφοφόροι, κουρασμένοι από την ατελείωτη μεταρρυθμιστική ατζέντα του απερχόμενου πρωθυπουργού, που οδήγησε σε κοινωνική ανισότητα και παράδοση ζωτικών τομέων του Δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα, τιμώρησαν το κόμμα του στερώντας του περίπου 8 μονάδες. Παρά τις επιδόσεις της σουηδικής οικονομίας που είναι θαυμαστές, το τριπλό Α που έχει στον έλεγχό της από τους οίκους αξιολόγησης και την πολιτική της σταθερότητα, η ανεργία παραμένει επίμονα κολλημένη το 8%, η φούσκα των ακινήτων ρίχνει σκιά στο θαύμα και οι εκτεταμένες ταραχές στα φτωχά προάστια της Στοκχόλμης ανέδειξαν μεγάλα προβλήματα και κυρίως μια αυξανόμενη τάξη φτωχών σε μια χώρα που κατέγραψε το μεγαλύτερο ποσοστό ανισότητας μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ.
Επιπλέον, η άνοδος της Ακροδεξιάς είναι ένδειξη μιας κοινωνίας που αρχίζει να αναρωτιέται για τον ρόλο της ως «ανθρωπιστικής υπερδύναμης», όπως συνήθιζε να λέει ο Ράινφελντ. Η Σουηδία αναμένεται να δεχτεί μέχρι τα τέλη του χρόνου 80.000 αιτήσεις για χορήγηση ασύλου σε πρόσφυγες από τη Συρία και ακόμα κι ο απερχόμενος πρωθυπουργός της αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι θα υπάρξει στενότητα χρημάτων λόγω των νέων αφίξεων.
Στις αρχές της εβδομάδας
Το τελικό επίσημο αποτέλεσμα θα ανακοινωθεί στα τέλη της εβδομάδας και τότε θα αρχίσει η διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης. Στην ουσία όλοι προετοιμάζονται για επίπονες διαπραγματεύσεις. Οι Σοσιαλδημοκράτες σχεδιάζουν δαπάνες 5,6 δισ. δολαρίων για να βελτιώσουν την εκπαίδευση και τις κοινωνικές υπηρεσίες και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, χρήματα που υποστηρίζουν ότι θα βρουν αυξάνοντας τους φόρους στα εστιατόρια, τις τράπεζες και τα υψηλά εισοδήματα. Από την άλλη πλευρά, το Αριστερό Κόμμα πρεσβεύει αύξηση των φόρων για το εισόδημα και τις επιχειρήσεις και αποκλεισμό του ιδιωτικού τομέα από την εκπαίδευση και τις κοινωνικές υπηρεσίες – θέσεις που και οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Πράσινοι απορρίπτουν.
