Γερμανία Των Βίκυς Καπετανοπούλου, Ελλης Πάνου
ΑΠΕ-ΜΠΕ / EPA / FEDERICO GAMARIN
«Αυτές είναι φωτογραφίες που οι περισσότεροι από εμάς θα συνέδεαν με το Γκουαντάναμο. Και οι δύο ιδιωτικοί φύλακες χασκογελάνε…» επισήμανε με αποτροπιασμό τοπικός αστυνομικός διοικητής, μετά τη δημοσιοποίηση σοκαριστικών φωτογραφιών και βίντεο από κακοποίηση και εξευτελισμό προσφύγων που έχουν αιτηθεί άσυλο, σε κέντρο προσωρινής «φιλοξενίας» στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία.
Δημοσιογράφος του τοπικού δημόσιου καναλιού WDR έγινε αποδέκτης των εικόνων, που έχουν τραβηχτεί με κινητά τηλέφωνα των ίδιων των φρουρών σε κέντρο υποδοχής στην πόλη Μπούρμπαχ. Στα φωτογραφικά ντοκουμέντα, χρονολογίας λίγων εβδομάδων, δύο ιδιωτικοί φύλακες, 26 και 30 ετών, απαθανατίζονται ο ένας να πατά στον σβέρκο 20χρονου Αλγερινού πρόσφυγα -ξαπλωμένου μπρούμυτα στο έδαφος, δεμένου πισθάγκωνα- κι ο έτερος να κάθεται γονατισμένος και περιχαρής πλάι στο θύμα. Με πολλαπλές μαρτυρίες τους σε τηλεοπτική εκπομπή και άλλοι αιτούντες άσυλο κατήγγειλαν περιστατικά ξυλοδαρμού και ταπείνωσής τους από σεκιουριτάδες, ενώ το κουβάρι των συνταρακτικών αποκαλύψεων είχε αρχίσει να ξετυλίγεται από ένα αποκρουστικό βίντεο με ημερομηνία στο δεύτερο τρίμηνο του 2014, που δείχνει έναν πρόσφυγα δίπλα σε στρώμα λερωμένο με εμετό να δέχεται αυστηρή εντολή να καθίσει πάνω του, υπό την απειλή ότι «θα τις αρπάξει ξανά»…
Τα αποδεικτικά στοιχεία δόθηκαν στην αστυνομία, η οποία -έπειτα από καταγγελίες και για άλλα κρούσματα κακοποίησης αιτούντων άσυλο από ιδιωτικούς φύλακες στην Εση- έχουν ξεκινήσει επείγουσα διερεύνηση της υπόθεσης σε συνεργασία με τις τοπικές εισαγγελικές αρχές. Παράλληλα με τη λήψη καταθέσεων από εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες, στο μικροσκόπιο έχουν μπει τουλάχιστον έξι σεκιουριτάδες, που εργάζονταν στο κέντρο του Μπούρμπαχ. Οι δύο «πρωταγωνιστές» των φωτογραφιών έχουν βεβαρημένο ποινικό μητρώο για σωματική βία και ναρκωτικά, ενώ εξετάζονται οι διασυνδέσεις τους με νεοναζιστικές ομάδες, καθώς και οι δύο φέρουν πάνω τους τατουάζ με ακροδεξιά σύμβολα. Μετά από έρευνες στην κατοχή τους βρέθηκαν κλομπ, σπρέι πιπεριού και σιδερογροθιές, ενώ, σύμφωνα με το Spiegel, η κακοποίηση των αλλοδαπών συνέβαινε σε βάθος χρόνου, με τους συγκεκριμένους φρουρούς να έχουν συμφωνήσει να βιντεοσκοπούν ο ένας τα «κατορθώματα» του άλλου…
ΑΠΕ-ΜΠΕ / EPA / POLICE NRW
Υπεύθυνη για τη λειτουργία και το προσωπικό των εγκαταστάσεων στο Μπούρμπαχ είναι η εταιρεία European Homecare, με 20 χρόνια εμπειρία -όπως γράφει στην ιστοσελίδα της- στη διαχείριση κέντρων «υποδοχής» αιτούντων άσυλο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Μόνο στη Γερμανία διοικεί 40 κέντρα, τα 6 στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία. Οι ιδιώτες έχουν εισβάλει για τα καλά στις κερδοφόρες «μπίζνες» με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, χωρίς όμως τον απαιτούμενο έλεγχο και εποπτεία. Για παράδειγμα, η European Homecare είχε αναθέσει με υπεργολαβία το κέντρο στο Μπούρμπαχ στην εταιρεία SKI Security με έδρα τη Νυρεμβέργη, η οποία με τη σειρά της φέρεται να προσέλαβε και τρίτο υπεργολάβο.
Κατόπιν εορτής, η τοπική κυβέρνηση διέκοψε το συμβόλαιο με τη SKI, ενώ εκπρόσωπος της European Homecare παραδέχτηκε πως η εταιρεία έχει βάλει «νερό στο κρασί» της όσον αφορά τα κριτήρια επιλογής νέων υπαλλήλων λόγω της ραγδαίας αύξησης στις αιτήσεις ασύλου στη Γερμανία, οι οποίες το πρώτο εξάμηνο του 2014 έχουν αγγίξει τον αριθμό–ρεκόρ των 65.700, σύμφωνα με τον ΟΗΕ -οι περισσότερες από κάθε άλλη χώρα στην Ε.Ε. Προκειμένου να αποτραπεί περαιτέρω ροή αλλοδαπών σε γερμανικό έδαφος, η κυβέρνηση Μέρκελ βάφτισε μόλις την περασμένη εβδομάδα τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων «ασφαλείς», ώστε να απορρίπτονται αυτόματα όλες οι αιτήσεις ασύλου μεταναστών από αυτά τα κράτη.
Στον σάλο και τη δηκτική σύγκριση γερμανικών ΜΜΕ -ακόμα και της δημόσιας Deutsche Welle- με το κολαστήριο του Αμπού Γκράιμπ στο Ιράκ ήρθαν να προστεθούν σοβαρές καταγγελίες Γερμανών συνδικαλιστών αστυνομικών, που μιλούν για σκάνδαλο με κυβερνητικές ευθύνες και ζητούν να καταργηθούν οι αναθέσεις των κέντρων αυτών σε ιδιώτες. «Αυτές είναι οι επιπτώσεις της ιδιωτικοποίησης κρατικών υπηρεσιών. Οι δουλειές καταλήγουν να δίνονται σε γαϊτανάκι υπεργολάβων, που απασχολούν εργαζομένους με αμφιλεγόμενο παρελθόν» υποστήριξε ο Ράινερ Βεντ, πρόεδρος της Ενωσης Γερμανών Αστυνομικών. Αιτία φυσικά η μείωση του κόστους λειτουργίας των κέντρων υποδοχής, παρά την εγκληματική υποβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης και κράτησης από ακατάλληλο ή ανεκπαίδευτο προσωπικό.
Υπερεξουσίες
«Υπάρχουν λίγες πληροφορίες και στοιχεία για περιστατικά βίας σε κέντρα προσφύγων» λέει ο Τομπίας Κλάους, εκπρόσωπος της μη κυβερνητικής οργάνωσης Pro Αsyl. Κι αυτό, γιατί, όπως υποστηρίζει, «οι επιθέσεις σπάνια καταγγέλλονται και δημοσιοποιούνται μόνο από διαρροές στα ΜΜΕ». Υπάρχουν πληροφορίες για παρόμοιες πράξεις βίας και στην πόλη Μπαντ Μπέρλεμπουργκ, επίσης στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, όπου δύο φρουροί ξυλοκόπησαν άσχημα κρατούμενο, το ίδιο και στο Αμβούργο σε ταραχές που ξέσπασαν πέρσι.
«Οι κοινωνικές εντάσεις είναι αναπόφευκτες» υποστηρίζουν οι υπεύθυνοι του κέντρου στο Αμβούργο και υπογραμμίζουν τις διαφορετικές χώρες προέλευσης των αιτούντων άσυλο, τονίζοντας πως οι φύλακες είναι απαραίτητοι για να διασφαλίσουν την ειρηνική συνύπαρξη. Για τον Τομπίας Κλάους, ωστόσο, η αλήθεια είναι διαφορετική. «Πρακτικά», λέει, «θέλουν να επιβάλουν κανόνες και να κρατήσουν τους ξένους μακριά από τα σπίτια των Γερμανών. Θέλουν να βεβαιωθούν ότι μετά τις 10 το βράδυ κανένας από τους πρόσφυγες δεν θα βρίσκεται εκεί που δεν πρέπει».
Ποιες είναι οι εξουσίες των ιδιωτικών φρουρών; Να διατηρούν την τάξη, γράφει το Spiegel, αλλά και να παρεμβαίνουν στα βασικά δικαιώματα των «έγκλειστων» προσφύγων: όπως να τους σταματούν, να τους ψάχνουν, ακόμα και να τους θέτουν σε περιορισμό.
Με εξαίρεση πυρηνικούς σταθμούς ενέργειας, αεροδρόμια και στρατιωτικές εγκαταστάσεις, για τη φύλαξη από ιδιώτες άλλων χώρων δεν απαιτούνται ιδιαίτερες προϋποθέσεις για να αναλάβει μια εταιρεία ένα τέτοιο συμβόλαιο. Οποιοσδήποτε έχει καθαρό ποινικό μητρώο και μετέχει σε εκπαίδευση διάρκειας μίας εβδομάδας μπορεί να γίνει φύλακας σε κέντρο «φιλοξενίας» αιτούντων άσυλο. Ξεχωριστά προσόντα, όπως πώς να χειρίζεται κανείς απελπισμένους ανθρώπους από άλλες κουλτούρες, θρησκείες και χώρες, δεν προβλέπονται…
