Του Νικόλα Ζηργάνου

Ενα θέατρο του παραλόγου παίζεται στην Αγκυρα, ενώ μια τραγωδία εξελίσσεται στο μαρτυρικό Κομπάνι, την κουρδική, μεθοριακή πόλη της Συρίας, την οποία απειλούν να καταλάβουν οι σουνίτες εξτρεμιστές του «Ισλαμικού κράτους».

Η Τουρκία δηλώνει στα λόγια μέλος της αμερικανο-αραβικής συμμαχίας ενάντια στους ισλαμιστές τρομοκράτες του «Χαλιφάτου», όμως στην πράξη, εύχεται την επικράτησή τους εις βάρος των Κούρδων της Συρίας, προκειμένου να αποτραπεί η ίδρυση αυτόνομης -και αργότερα ανεξάρτητης- κρατικής οντότητας στο Συριακό Κουρδιστάν (Ροζάβα). Τα τουρκικά τεθωρακισμένα που έχουν αναπτυχθεί κατά μήκος της συνοριακής γραμμής με το Κομπάνι, μοιάζουν περισσότερο να απειλούν τους Κούρδους και καθόλου τους ισλαμιστές εξτρεμιστές. Τόσο ο πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου όσο και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ξεκαθάρισαν ότι δεν πρόκειται να επέμβει ο τουρκικός στρατός για να αποτρέψει την πτώση της τρίτης μεγαλύτερης κουρδικής πόλης της Συρίας στα χέρια των ζηλωτών του Αλλάχ.

Την ίδια ώρα, εκβιάζουν τους Κούρδους της Συρίας και τους ζητούν, προκειμένου να τους σώσουν από τη σφαγή, να αυτό-ακυρωθούν και να ανέβουν στο άρμα της τουρκικής επικυριαρχίας. Στις συνομιλίες που είχε η τουρκική μυστική υπηρεσία, ΜΙΤ, με τον Σαλέχ Μουσλίμ, ηγέτη του κόμματος Δημοκρατική Ενωση (PYD), των Κούρδων της Συρίας, ζήτησε να στραφούν οι Κούρδοι ενάντια στον Ασαντ, να ενταχθούν στη σουνιτική (υπό τουρκική επιρροή) συριακή αντιπολίτευση και να ξεχάσουν τον πολιτικό στόχο της ίδρυσης αυτόνομου συριακού Κουρδιστάν, προκειμένου να γλιτώσουν οι Κούρδοι άμαχοι από το σπαθί των ισλαμιστών του «Χαλιφάτου».

Ολα για τους πρόσφυγες

Παράλληλα, η Τουρκία προωθεί την επιβολή χερσαίας ζώνης προστασίας σε συριακό έδαφος με πρόσχημα τη σωτηρία των προσφύγων και ταυτόχρονη επιβολή ζώνης αεροπορικού αποκλεισμού επίσης για να προστατευτούν οι πρόσφυγες.

Ομως, οι τζιχαντιστές, που αποκεφαλίζουν τους άπιστους και τους αποστάτες (όπως ονομάζουν όσους μουσουλμάνους δεν αναγνωρίζουν ως «χαλίφη» τον ηγέτη του «Ισλαμικού κράτους», Αλ Μπαγκντάντι), δεν έχουν αεροπορία. Αεροπλάνα έχει μόνον ο συριακός κυβερνητικός στρατός που απέχει εκατοντάδες χιλιόμετρα από το Κομπάνι.

Στην πράξη, οι Τούρκοι επιζητούν να εξασφαλίσουν ότι θα αποτραπεί η αυτονομία των Κούρδων της Συρίας και ταυτόχρονα, θα ιδρυθεί ένα σουνιτικό κράτος στη Συρία, με εξουσία του Ελεύθερου Συριακού Στρατού (της σχεδόν ανύπαρκτης σουνιτικής αντιπολίτευσης) που θα αντικαταστήσει το «Ισλαμικό κράτος».

Αυτό προωθούν μέσω της πρότασης για τις «ζώνες» προστασίας, αλλά αυτό το σχέδιο πολύ δύσκολα θα γίνει δεκτό από τους Αμερικανούς, οι οποίοι έχουν αρχίσει να χάνουν την υπομονή τους με τα γεωστρατηγικά παιχνίδια της Αγκυρας που έρχονται σε αντίθεση με τα συμφέροντα της Ουάσινγκτον. Το θέμα έθεσε η Αγκυρα και στον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γιαν Στόλτεμπεργκ, ο οποίος δήλωσε ότι προς το παρόν οι «ζώνες προστασίας» δεν είναι στην ατζέντα της Ατλαντικής Συμμαχίας.

Χθες, έφτασε στην Τουρκία για συνομιλίες με την ηγεσία της χώρας ο Αμερικανός διοικητής της διεθνούς στρατιωτικής συμμαχίας κατά του «Ισλαμικού κράτους», απόστρατος στρατηγός Τζον Αλεν, για να πάρει μια ξεκάθαρη απάντηση αν θα υπάρξει στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκίας στον αγώνα κατά των εξτρεμιστών σουνιτών. Το κλίμα είναι πολύ βαρύ και είναι χαρακτηριστική η δήλωση ανώνυμου Αμερικανού αξιωματούχου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών πιστεύει πως η Τουρκία μπορεί να κάνει περισσότερα, πρέπει να κάνει περισσότερα και χρησιμοποιούν κάθε δικαιολογία για να μην το κάνουν. Τους έχουμε στείλει αυτό το μήνυμα πολύ καθαρά». Ο Αμερικανός αξιωματούχος συμπλήρωσε πως η στάση της Αγκυρας να μην εμποδίζει την επικράτηση του «Ισλαμικού κράτους» στο Κομπάνι, «θέτει την ίδια την Τουρκία σε κίνδυνο».

Δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς ότι η οργή των Κούρδων της Τουρκίας για τη στάση θεατή που έχει ο τουρκικός στρατός στο Κομπάνι, μπορεί να ακυρώσει την ειρηνευτική διαδικασία με το ΡΚΚ και να αναζωπυρώσει τις ένοπλες συγκρούσεις στο τουρκικό Κουρδιστάν.

Μέχρι χθες βράδυ και ύστερα από τριήμερες διαδηλώσεις και συγκρούσεις Κούρδων με τις δυνάμεις ασφαλείας, αλλά και με φανατικούς ισλαμιστές, είχαν καταμετρηθεί 24 νεκροί και εκατοντάδες τραυματίες.

Η κυβέρνηση επέβαλε απαγόρευση κυκλοφορίας σε πολλές κουρδικές περιοχές, απαγόρευση που παραμένει σε ισχύ τις νυχτερινές ώρες στο Ντιγιάρμπακιρ (την άτυπη πρωτεύουσα των Κούρδων της Τουρκίας) και στο Βαν, ενώ οι στρατοχωροφύλακες έχουν κατεβάσει ακόμη και τεθωρακισμένα για να επιβάλουν την τάξη.

«Σκοτεινοί κύκλοι»

Ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν χαρακτήρισε τις λαϊκές αντιδράσεις «απόπειρα υπονόμευσης του ειρηνικού κλίματος», «σκοτεινών κύκλων που κάνουν προβοκάτσιες σε τουρκικό έδαφος» και ο πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου υποστήριξε ότι όσοι διαδηλώνουν υπέρ των Κούρδων του Κομπάνι είναι «εχθροί της Δημοκρατίας». Πιο εύγλωττος για την πραγματική οπτική της Αγκυρας ήταν ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και νυν βουλευτής του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), Εμρουλάχ Ισλέρ, ο οποίος δήλωσε πως «το «Ισλαμικό κράτος» είναι πιο ανθρώπινο από το ΡΚΚ» (το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν, με ηγέτη τον έγκλειστο στις φυλακές του Ιμραλι, Αμπντουλάχ Οτσαλάν).

Ο Ισλέρ υποστήριξε επίσης ότι «αυτοί που υπονομεύουν την ειρήνη και σπέρνουν την τρομοκρατία στους δρόμους θα αποτύχουν, όπως απέτυχαν και οι υποστηρικτές του πάρκου Γκεζί». Σε ρόλο υποστηρικτή των τρομοκρατών του «Χαλιφάτου» ήταν χθες και ο επίσης βουλευτής του κυβερνητικού κόμματος AKP και πρόεδρος της διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Οργανισμού «Οικονομικής Συνεργασίας της Μαύρης Θάλασσας», Ισμαήλ Σαφί, ο οποίος έγραψε στο twitter: «Μόνο το «Ισλαμικό κράτος» μπορεί να σπάσει τον λαιμό του τέρατος» (βλέπε ΡΚΚ).

Μέσα σε αυτό το πολωτικό και επικίνδυνο για τη σταθερότητα της Τουρκίας σκηνικό, το αντιπολιτευόμενο Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα θα καταθέσει πρόταση νόμου για να επέμβει ο τουρκικός στρατός στο Κομπάνι προκειμένου να αποτραπεί η σφαγή των Κούρδων. Σύμφωνα με την Ουάσινγκτον, οι τρομοκράτες του «Ισλαμικού κράτους» έχουν καταλάβει το ένα τρίτο της πόλης όπου συνεχίζονται οι σφοδρές οδομαχίες.

Οι περιορισμένοι αεροπορικοί βομβαρδισμοί της διεθνούς συμμαχίας (μόλις οκτώ το τελευταίο εικοσιτετράωρο) έχουν ανακόψει την επίθεση των εξτρεμιστών, όμως δεν είναι αρκετοί για να αποτρέψουν την ολοκληρωτική κατάληψη της πόλης την οποία φαίνεται να θεωρούν δεδομένη οι Ηνωμένες Πολιτείες.

«Το Κομπάνι είναι μια τραγωδία γιατί αντιπροσωπεύει το πόσο διαβολικό είναι το «Ισλαμικό κράτος», αλλά δεν αποτελεί τον ορισμό ούτε της στρατηγικής [μας] ούτε της πλήρους διάστασης του τι συμβαίνει όσον αφορά την απάντησή μας» στο «Ισλαμικό κράτος», είπε ο Κέρι σε δημοσιογράφος στη Βοστόνη.