Της Μαργαρίτας Βεργολιά

Ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Αρσένι Γιάτσενιουκ, μέσα σε ένα θωρακισμένο όχημα
REUTERS/ Andrew Kravchenko

Το πρωινό της 5ης Οκτωβρίου, καθώς η «ματωμένη» εκεχειρία στα ανατολικά της Ουκρανίας συμπλήρωνε ένα μήνα, ο 37χρονος Μπαρίς Μέλιχοφ έκοβε ξύλα έξω από το σπίτι του, στη συνοικία Γκάντκοφκα του Ντονέτσκ, όταν ξαφνικά έγινε μία ισχυρή έκρηξη στον δίπλα δρόμο. Πριν καλά καλά καταλάβει τι συμβαίνει, το ωστικό κύμα τον έριξε κάτω. Αμέσως μετά ακολούθησαν κι άλλες εκρήξεις.

Το κορμί του καλύφθηκε με χώμα. «Ενιωσα το αίμα να τρέχει στην πλάτη και στα πόδια μου», περιέγραφε προ εβδομάδας στους New York Times από το κρεβάτι τοπικού νοσοκομείου, όπου νοσηλεύεται εκτός κινδύνου…

Οι γιατροί έβγαλαν από το σώμα του δεκάδες μικρά πανομοιότυπα θραύσματα μετάλλου, στο μέγεθος πινέζας. Ηταν διάσπαρτα στα πόδια, στην πλάτη, στο στήθος και στα χέρια του. Ενα από αυτά έγδαρε τη σπονδυλική στήλη του και -όπως λένε οι νοσηλευτές- ο Μπαρίς γλίτωσε την παράλυση από θαύμα. Σε κάθε περίπτωση, δεν ήταν καν το πρώτο σχετικό περιστατικό που είχαν να αντιμετωπίσουν…

Εκείνο το πρωινό, λίγα λεπτά νωρίτερα, αγρότες που δούλευαν τα χωράφια τους στο Νοβομιχάλοφκα -ένα μικρό χωριό 32 χλμ. νοτιοδυτικά από το σπίτι του Μπαρίν- είδαν να περνά ξαφνικά πάνω από τα κεφάλια τους ένα «σύννεφο» από ρουκέτες, με κατεύθυνση προς το Ντονέτσκ. Σε μαρτυρίες τους στη διεθνή οργάνωση Humans Rights Watch (HRW) και τους απεσταλμένους των NYT στην περιοχή, δηλώνουν βέβαιοι ότι επρόκειτο για ρουκέτες εδάφους-εδάφους Uragan, που εκτόξευε συστηματικά από τις θέσεις του ο ουκρανικός στρατός για πάνω μία εβδομάδα.

«Πιστέψτε με, όταν αυτό γίνεται μέρα παρά μέρα, αρχίζεις να ξεχωρίζεις εάν πρόκειται για πυραύλους Grad ή ρουκέτες Uragan», δήλωσε αφοπλιστικά ένας από αυτούς. Πράγματι -επισημαίνει σε έκθεσή της η HRW, που έδωσε χθες στη δημοσιότητα- όλα τα στοιχεία δείχνουν πως συνολικά 11 ρουκέτες Uragan έπληξαν το Ντονέτσκ στις 5 Οκτωβρίου, φέροντας στις κεφαλές τους βομβίδια 9Ν210: κοντολογίς βόμβες διασποράς, η χρήση των οποίων αντιβαίνει στο Διεθνές Δίκαιο κι απαγορεύεται με Διεθνή Σύμβαση από το 2010, την οποία όμως δεν έχει υπογράψει η Ουκρανία…

Ενδείξεις

Τα στοιχεία της HRW και των NYT τεκμηριώνουν τουλάχιστον 12 επιθέσεις με βόμβες διασποράς στο Ντονέτσκ μέσα στον Οκτώβριο, συμπεριλαμβανομένης εκείνης της 5ης Οκτωβρίου, με συνολικό απολογισμό 6 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες. Μεταξύ των θυμάτων συμπεριλαμβάνεται και ο Ελβετός Λοράν Ντιπασκιέ, εργαζόμενος στη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού, ο οποίος σκοτώθηκε από οβίδα που έπεσε κοντά στα τοπικά γραφεία του διεθνούς οργανισμού, στις 2 του μήνα.

Ολες αυτές οι επιθέσεις «μπορεί να στοιχειοθετούν έγκλημα πολέμου», επισημαίνεται στην έκθεση. Φυσικά, το Κίεβο αρνήθηκε κάθε ευθύνη. «Δεν χρησιμοποιούμε τέτοια όπλα», ανέφερε χθες ο στρατιωτικός εκπρόσωπος Αντριι Λισένκο, ενώ συνεργάτης του χαρακτήρισε τα ευρήματα της HRW «παντελώς ανοησίες»!

Στην έκθεση του διεθνούς οργανισμού γίνεται εν τω μεταξύ λόγος για ενδείξεις ότι «και οι αντικυβερνητικές δυνάμεις μπορεί να ευθύνονται για τη χρήση βομβών διασποράς». «Εμείς έχουμε μόνον παλιές σοβιετικής κατασκευής οβίδες και όχι Uragan», έσπευσε να διευκρινίσει στο Reuters ένας από τους ηγέτες των αυτονομιστών του Ντονέτσκ, ο Αντρέι Πούργκιν, «κι ούτε έχουν κατασχεθεί τέτοιου τύπου όπλα από τους Ουκρανούς».

Κατά τα λοιπά, o Ουκρανός πρόεδρος Ποροσένκο συμφώνησε εκ νέου χθες τηλεφωνικά με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν στην ανάγκη στήριξης της ειρηνευτικής διαδικασίας και τήρησης της κατάπαυσης του πυρός στα ανατολικά της χώρας. Κι αμέσως μετά υπέγραψε προεκλογικού χαρακτήρα διάταγμα, που ανοίγει τον δρόμο για ερήμην δίκη του ανατραπέντος προκατόχου του, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, και όσων συνεργατών του «εγκλημάτησαν» -όπως αναφέρεται- «σε βάρος του ουκρανικού λαού».

Επίθεση από αγνώστους

Πέντε ημέρες εν τω μεταξύ πριν από τις κρίσιμες βουλευτικές εκλογές της Κυριακής -όπου το πρώην κυβερνητικό «Κόμμα των Περιφερειών» δεν μετέχει καν στην κάλπη- η παράταξη του φιλοδυτικού πρωθυπουργού Αρσένι Γιάτσενιουκ κατήγγειλε ότι υποψήφιός της δέχθηκε χθες από αγνώστους διπλή δολοφονική επίθεση έξω από το σπίτι του, λίγο έξω από το Κίεβο. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, οι επιτιθέμενοι άνοιξαν πυρ εναντίον του και του πέταξαν χειροβομβίδα! Ωστόσο, επισημαίνεται, επέζησε χάρη στην «προστατευτική στολή που φορούσε, έπειτα από απειλητικά τηλεφωνήματα που είχε αρχίσει να λαμβάνει».

Διπλωματική «πιρουέτα»

Ακόμη πιο πολιτικά και διπλωματικά…. μυστήρια είναι πάντως η άγαρμπη διπλωματική «πιρουέτα», στην οποία εξαναγκάστηκε χθες ο Πολωνός μέχρι πρότινος ΥΠΕΞ (νυν πρόεδρος του κοινοβουλίου στη Βαρσοβία) Ράντοσλαβ Σικόρσκι, μετά τη δημοσίευση συνέντευξής του στην έγκριτη αμερικανική ιστοσελίδα Politico.

Σε αυτή μεταξύ άλλων κατήγγειλε πως ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχε προτείνει το 2008 στον Πολωνό τότε πρόεδρο (σήμερα νέο πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου) Ντόναλντ Τουσκ να μοιραστούν οι δύο χώρες τους τα εδάφη της Ουκρανίας!

«Υπήρξε παρερμηνεία στο κείμενο και με πρόδωσε η μνήμη μου», μάσησε χθες τα λόγια του ο Σικόρσκι. «Διότι αφού το ήλεγξα, απεδείχθη ότι δεν έγινε μια τέτοια συνάντηση μεταξύ του Τουσκ και του Πούτιν στη Μόσχα. Είναι φυσικό για έναν άνθρωποι να προτρέχει», υποστήριξε, «κι εν προκειμένω αυτό ακριβώς συνέβη»!