Η χώρα διαθέτει Κοινοβούλιο, το οποίο θεωρητικά αντιπροσωπεύει τα 30 εκατομμύρια των πολιτών του, ωστόσο ο ρόλος του είναι καθαρά διακοσμητικός
Του Δημήτρη Σ. Φαναριώτη
Εάν ήταν δεινόσαυρος, σίγουρα το όνομά του θα ήταν «Rex Despoticus», μια και η βία με την οποία κυβερνά μόνο με αυτήν των εξαφανισμένων προϊστορικών τεράτων μπορεί να συγκριθεί. Παρά ταύτα ο ισόβιος Ουζμπέκος πρόεδρος, ο οποίος «βασιλεύει» εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα, στις ομιλίες του θυμίζει περισσότερο τους δυτικούς ηγέτες της δεκαετίας του ’90, όπως τον Μπιλ Κλίντον ή τον Τόνι Μπλερ.
Η αλήθεια είναι ότι το βιογραφικό του 75χρονου σήμερα Καρίμοφ συγκεντρώνει όλα εκείνα τα στοιχεία που απαιτούνται για να είσαι ένας «αξιοπρεπής» δικτάτορας στην Ασία: μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ενωσης από το 1964, σπούδασε μηχανολογία και οικονομικά για να γίνει το 1989 ο πρώτος πρόεδρος του ανεξάρτητου Ουζμπεκιστάν.
Μάλιστα μαζί με τον Καζάκο ομόλογό του Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ είναι οι «αρχαιότεροι» ηγέτες πρώην σοβιετικών Δημοκρατιών.
Εδώ και 15 χρόνια, πάντως, ο Ουζμπέκος πρόεδρος έχει κυριολεκτικά εξαφανίσει τους αντιπάλους του, καθώς όσοι δεν έχουν φυλακιστεί έχουν εγκαταλείψει τη χώρα.
Ενα βιβλίο δυτικού τύπου
Το πλέον εντυπωσιακό ίσως στοιχείο της προσωπικότητας του Καρίμοφ αποτελεί η ρητορική του, η οποία, όπως γράφει ο αναλυτής της ρωσικής εφημερίδας «Moskovski Komsomolets», θυμίζει έντονα αυτήν του Κλίντον ή του Μπλερ στα τέλη του 20ού αιώνα. Αυτό αποτυπώνεται γλαφυρά στο βιβλίο τού Καρίμοφ με τίτλο «Το Ουζμπεκιστάν στο κατώφλι του 21ου αιώνα», το οποίο πρωτοπαρουσιάστηκε στα ουζμπέκικα το 1997 και έναν χρόνο αργότερα μεταφράστηκε στα αγγλικά από έναν μυστηριώδη όσο και άγνωστο εκδοτικό οίκο.
Από την πλευρά του ο «Guardian» χαρακτηρίζει το βιβλίο ως το πλέον ενδιαφέρον μετά την αυτοβιογραφική τριλογία του Λεονίντ Μπρέζνιεφ. Κι αυτό γιατί, αν και ο συγγραφέας είναι στην ουσία ένας αυταρχικός, δεσποτικός δικτάτορας, ο αναγνώστης που δεν γνωρίζει πρόσωπα και καταστάσεις μπορεί εύκολα να παραπλανηθεί και να πιστέψει ότι ο συγγραφέας είναι ένα ανθρώπινο ον. Οτι δεν είναι, δηλαδή, ένας (ακόμη) δικτάτορας που «φυγαδεύει» τα χρήματά του στην Ελβετία, ανεγείρει μνημεία αφιερωμένα στον υπέροχο εαυτό του και εξοντώνει παντοιοτρόπως τους πολιτικούς του αντιπάλους.
Αν διαβάσει κανείς προσεκτικά το βιβλίο του Καρίμοφ θα διαπιστώσει ότι οι ιδέες του έχουν μια λογική συνέχεια και σίγουρα είναι ένας ευφυής άνθρωπος και όχι ένας απάνθρωπος δικτάτορας. Μοιάζει με αναλυτική έκθεση για τη χώρα, την οποία έχει συντάξει ένας πρόεδρος Δ.Σ. πολυεθνικής εταιρείας για τις επενδυτικές δυνατότητες που υπάρχουν στο Ουζμπεκιστάν.
Φυσικά στο βιβλίο του δεν παραλείπει να αναφερθεί εκτενώς στον κίνδυνο που αντιμετωπίζει η χώρα του από την ισλαμική απειλή.
Γεωπολιτικός ανεμοδείκτης
Το Ουζμπεκιστάν διαθέτει Κοινοβούλιο, το οποίο θεωρητικά αντιπροσωπεύει τα 30 εκατομμύρια των πολιτών του, ωστόσο ο ρόλος του είναι καθαρά διακοσμητικός. Κι αυτό επειδή το μόνο που κάνει είναι να εγκρίνει σχεδόν ομόφωνα τις αποφάσεις που προτείνει ο «πατερούλης» Καρίμοφ. Από τις πρώτες ημέρες που ανέλαβε την εξουσία δεν σταμάτησε να απευθύνει εκκλήσεις για τη μετάβαση της χώρας στην οικονομία της αγοράς. Εκκλήσεις όμως οι οποίες παρέμειναν στα λόγια.
Οσο για τα εργατικά δικαιώματα του λαού, ο κατά τα άλλα κομμουνιστής ηγέτης χρησιμοποιεί κατά κόρον μικρά παιδιά για τη συλλογή του βαμβακιού, βασικού αγαθού της πρώην σοβιετικής Δημοκρατίας, αν και μετά τις αλλεπάλληλες καταγγελίες της Human Rights Watch ο αριθμός τους φέρεται να έχει μειωθεί σημαντικά.
Σε ό,τι αφορά την τύχη των μειονοτήτων, αυτή χαρακτηρίζεται από τη μαζική και βίαιη πολλές φορές εκδίωξη των ρωσόφωνων. Οι ενέργειές του πάντως υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσουν σε έναν εμφύλιο πόλεμο χειρότερο κι απ' αυτόν της Συρίας. Επιπροσθέτως ο Καρίμοφ, σχολιάζει ο «Guardian», «μοιάζει περισσότερο με έναν γεωπολιτικό ανεμοδείκτη, αφού είναι έτοιμος να συνεργαστεί ακόμη και με τον διάβολο προκειμένου να εξασφαλίσει την παραμονή του στην εξουσία.
Ωστόσο ο απολογισμός αυτής της στρατηγικής «απεξάρτησης» της χώρας από τις ΗΠΑ ή τη Ρωσία έχει υψηλότατο κόστος που δεν είναι άλλο από τη μιζέρια, η οποία επικρατεί στο Ουζμπεκιστάν, το οποίο αδυνατεί να διασφαλίσει την παροχή βασικών διατροφικών αγαθών στον πληθυσμό, με αποτέλεσμα οι Ουζμπέκοι να αναζητούν μια καλύτερη τύχη στη Ρωσία. Σύμφωνα, μάλιστα, με μια από τις ελάχιστες ανεξάρτητες ιστοσελίδες του Ουζμπεκιστάν, την Uznews.net, οι μετανάστες κάθε χρόνο αποστέλλουν στους συγγενείς τους περίπου 5 δισεκατομμύρια δολάρια.
…………………………………………………………………………..
Η ξανθιά ποπ σταρ
Στα χνάρια του μπαμπά της, η Γκουλνάρα Καρίμοβα, η εντυπωσιακή ξανθιά ποπ σταρ (το τελευταίο της άλμπουμ με τίτλο Googoosha, αντιγραφή των τραγουδιών της Ριάνα, απλώς δεν ακούγεται) και ιδιοκτήτρια του δικού της οίκου μόδας, εμπνέει, σύμφωνα με τα διεθνή μέσα, τον ίδιο τρόμο με τον πατέρα της, ενώ έχει συγκεντρώσει σειρά αξιωμάτων, όπως πρέσβειρα του Ουζμπεκιστάν στην Ισπανία και μόνιμο μέλος της ουζμπέκικης αντιπροσωπείας στα Ηνωμένα Εθνη. Οι κακές γλώσσες τη θεωρούν επικεφαλής διεθνούς κυκλώματος εμπορίας γυναικών.
Πάντως η «Huffington Post» επισημαίνει ότι ο λόγος για τον οποίο η Καρίμοβα έχει γίνει αποδεκτή στον χώρο της μόδας δεν είναι άλλος από το γεγονός ότι το Ουζμπεκιστάν είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς βάμβακος στον κόσμο.