Η ιστορία με τον 24χρονο Ελληνοκαναδό Χρήστο Κατσιρούμπα που έγινε καμικάζι βομβιστής στο Ιν Αμένας του Αλγερίου ξαναέφερε στο προσκήνιο τους δυτικοτραφείς νέους που ασπάζονται το Ισλάμ και αποτελούν βραδυφλεγείς βόμβες για την πατρίδα τους
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Θεωρητικά, θα μπορούσε να είναι ο άνθρωπος της διπλανή σας πόρτας, κάποιος γνωστός, φίλος ή συγγενής. Κάποιος νεαρός άνδρας, που γαλουχήθηκε με τα ιδεώδη της ανεπτυγμένης Δύσης, αλλά -σε κάποιο κομβικό σημείο της ζωής του- αποφασίζει να τα απαρνηθεί και να πολεμήσει στο πλευρό εξτρεμιστών ισλαμιστών, σε κάποιο άλλο σημείο του πλανήτη…
«Δυτικός τζιχαντιστής» ή «ξένος μαχητής» είναι οι όροι που χρησιμοποιούνται γι' αυτή την κατηγορία των -συνήθως προσηλυτισμένων στο Ισλάμ- δυτικοτραφών ενόπλων, που κατά την επίσημη εκδοχή αποτελούν εν δυνάμει βραδυφλεγείς «βόμβες» για την εσωτερική ασφάλεια, όταν κι εφόσον επιστρέψουν πίσω στην πατρίδα.
Ορισμένων ο ρόλος φαντάζει πράγματι μυστήριος και «σκοτεινός». Σε αρκετές, ωστόσο, περιπτώσεις πρόκειται για άτομα που θα μπορούσαν να θεωρηθούν έως και υπεράνω υποψίας. Μια τέτοια περίπτωση είναι και η τελευταία που ήλθε στο φως της δημοσιότητας, έχοντας μάλιστα «ρίζες» ελληνικές!
Ο Ελληνο-Καναδός καμικάζι αυτοκτονίας
«Βενιαμίν» μιας μεσοαστικής, ελληνορθόδοξης οικογένειας από την αγγλόφωνη πόλη Λόντον, στο Οντάριο του Καναδά, ο 24χρονος Χρήστος Κατσιρούμπας φάνταζε μέχρι πρότινος στα μάτια φίλων και γνωστόν του απλώς «ένα αδύνατο, ήσυχο αγόρι». Οχι πια. Εδώ και λίγα 24ωρα, είναι διεθνώς γνωστός ως ο «ξανθός καμικάζι» του Ιν Αμένας: της πόλης στην ανατολική Αλγερία, όπου τον περασμένο Ιανουάριο εξτρεμιστές -έχοντας ως κίνητρο την εκδίκηση για τη γαλλική επέμβαση στο γειτονικό Μάλι- έκαναν έφοδο στις τοπικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, κράτησαν σχεδόν επί μία εβδομάδα ομήρους εκατοντάδες ξένους εργάτες και τελικά, με τη… συνενοχή των αλγερινών ειδικών δυνάμεων, προκάλεσαν μακελειό με 67 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες.
Ο ξανθός, μύωπας γαλανομάτης Χρήστος Κατσιρούμπας θεωρείται ότι ήταν ένας από τους δύο καμικάζι αυτοκτονίας, που «έγραψαν» τον τραγικό επίλογο της ομηρείας-θρίλερ. Πιθανόν να θεωρούσε ότι αυτή ήταν η ύψιστη αποστολή του, πέντε χρόνια αφότου -όταν ακόμη ζούσε στο Οντάριο- αποφάσισε να ασπαστεί τον ισλαμισμό και να εγκαταλείψει το σχολείο.
Εκτοτε, η συμπεριφορά του άλλαξε δραματικά, εξιστορούν σήμερα γνωστοί του. Αφιέρωνε ώρες στο τοπικό τζαμί. Αφησε μακριά γενειάδα. Και παρά το γεγονός ότι είχε κινήσει το ενδιαφέρον των καναδικών αρχών -οι φήμες λένε κατόπιν τηλεφωνήματος ενός συγγενούς του- κατάφερε λίγα χρόνια αργότερα να φύγει απαρατήρητος για το εξωτερικό, μαζί με τον ομοϊδεάτη φίλο του, Αλί Μεντλέζ, με τον οποίο έγιναν τελικά «μάρτυρες», κατά τη φονταμενταλιστική ορολογία…
Μαχητής από την… Αριζόνα
Οταν ο Ερικ Χαρούν από το Φοίνιξ της Αριζόνα πήρε ιατρική απαλλαγή από τον αμερικανικό στρατό, εξαιτίας ενός τροχαίου ατυχήματος, το 2003, λίγα προμήνυαν τη μετεξέλιξή του. Βετεράνος πια -αν και με μόλις τρία χρόνια στρατιωτικής θητείας, στη διάρκεια της οποίας δεν υπηρέτησε στο εξωτερικό- ο Ερικ άρχισε να βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στην κατάθλιψη και, όπως δείχνει το ποινικό μητρώο του, και στον αλκοολισμό. Στα τέλη του περασμένου έτους, απαρνήθηκε τη χριστιανική πιστή, αυτοπροσδιορίστηκε Σουνίτης μουσουλμάνος, πήρε μία πτήση για την Τουρκία και τον περασμένο Ιανουάριο πέρασε στη Συρία.
Εκεί, εντάχθηκε στις τάξεις του φιλοδυτικού Συριακού Απελευθερωτικού Στρατού και έπειτα μεταπήδησε στην ισλαμική φράξια Jabhat al-Nusra, η οποία φημολογείται ότι χρηματοδοτείται αδρά από το Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία, αλλά κατά το αμερικανικό Πεντάγωνο είναι τρομοκρατική οργάνωση, ως παρακλάδι της Αλ Κάιντα του Ιράκ.
«Μπασάρ αλ Ασαντ, οι μέρες σου είναι μετρημένες», κάγχαζε ο Ερικ, σε ένα από τα βίντεο που ανήρτησε πρόσφατα στο youtube, έχοντας στο πλευρό του μέλη της al-Nusra. Για την ακρίβεια, ο 30χρονος Αμερικανός φαίνεται ότι αφιέρωνε πολύ χρόνο στα new και social media για να διαφημίζει τις… περιπέτειές του στα μέτωπα του πολέμου, όπως την κατάρριψη ενός ελικοπτέρου. Ενημέρωνε συνεχώς το προφίλ του στο fecebook, ρίχνοντας συχνά-πυκνά αντισημιτικές «κορόνες». Και μέσω Skype έπιανε συζήτηση με Αμερικανούς δημοσιογράφους στο υπερσυντηρητικό δίκτυο Foxnews και στην πολιτική επιθεώρηση «Foreign Policy», συχνά παραληρώντας…
Τον περασμένο Μάρτιο, πλούσιος ων σε εμπειρίες -γράφει το BBC- ο Ερικ είχε τρεις συναντήσεις με αξιωματούχους του FBI στο αμερικανικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη. Στις αρχές αυτής της εβδομάδας, επέστρεψε στις ΗΠΑ. Οπως αναμενόταν, με το που πάτησε το πόδι του στο διεθνές αεροδρόμιο της Βιρτζίνια, συνελήφθη. Και μέσα σε χρόνο dt του απαγγέλθηκαν κατηγορίες για «συνωμοσία στη χρήση όπλων μαζικής καταστροφής εκτός ΗΠΑ» – επί της ουσίας, κατηγορείται ότι χρησιμοποίησε αντιαρματικές ρουκέτες. Εάν κριθεί ένοχος, αντιμετωπίζει την ποινή των ισοβίων.
«Εάν ο Χαρούν λέει την αλήθεια, τότε φαίνεται ότι πολέμησε στο πλευρό των ΗΠΑ, αλλά με τους λάθος ανθρώπους», εκτιμά ο καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, Ρόμπερ Μ.Τσένεϊ. Υπερθεματίζοντας στην υπεράσπιση του γιου του, ο Ντάριλ Χαρούν υποστήριξε ότι, λίγο-πολύ, ο Ερικ «εργαζόταν για τη CIA και μάλιστα τους παρέδωσε κι έναν τρομοκράτη»!
Συρία: ο νέος πόλος «έλξης»
Η Συρία -επισημαίνει στην τελευταία του έκθεση το King’s College του Λονδίνου- εξελίσσεται σε νέο «πεδίο δόξης λαμπρόν» για τους απανταχού τζιχαντιστές, κυρίως δε από την Ευρώπη. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 600 ξένοι μαχητές έχουν συρρεύσει μέσα στον τελευταίο χρόνο στα συριακά πολεμικά μέτωπα, έχοντας ως αφετηρία τους 14 ευρωπαϊκές χώρες.
Τα «πρωτεία» κατέχει η Βρετανία (28-134 μαχητές). Ακολουθούν -με συνολικά 200 άτομα- το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Ιρλανδία. Από τη Γαλλία προέρχονται 32-92 ένοπλοι. Παρουσία επί του συριακού εδάφους εκτιμάται ότι έχουν υπήκοοι από την Αλβανία και το Κόσοβο, έως τη Δανία και τη Φινλανδία! Συνδυαστικά, οι Ευρωπαίοι τζιχαντιστές εκτιμάται ότι αποτελούν το 7%-11% των ξένων μαχητών που δρουν σήμερα στη Συρία, ο συνολικός αριθμός των οποίων υπολογίζεται σε έναν μικρό «στρατό» 2.000-5.500 ατόμων.
«Η ευρωπαϊκή συμμετοχή είναι σχετικά μικρή», εξηγεί ο επικεφαλής της έρευνας, καθηγητής Πίτερ Νιούμαν. «Ομως, σε απόλυτο αριθμό, θεωρώ ότι πρόκειται για το υψηλότερο επίπεδο συμμετοχής, ακόμη και σε σύγκριση με το Ιράκ, σε χρονική αναλογία»…
«Ολοι αυτοί μπορεί να μη συνιστούν απειλή για εμάς όταν πηγαίνουν στη Συρία, ορισμένοι ωστόσο εξ όσων επιζήσουν μπορεί να επιστρέψουν και ιδεολογικά πιο άκαμπτοι και καλά εκπαιδευμένοι σε εκρηκτικά και όπλα», απεφάνθη προ ημερών ο Βρετανός ΥΠΕΞ, Γουίλιαμ Χέιγκ, απηχώντας την άποψη πολλών Ευρωπαίων ομολόγων του. «Οσο περισσότερο διαρκέσει αυτή η διένεξη τόσο μεγαλύτερος θα γίνεται ο κίνδυνος», προσέθεσε, καθώς παρουσίαζε τα νέα σχέδια του Λονδίνου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας…
«Εχθρός εκ των έσω»;
«Πολλοί θεωρούν ότι όλοι οι τζιχαντιστές θέλουν να επιτεθούν κατά της Δύσης και ότι όσοι πηγαίνουν στο εξωτερικό έχουν στόχο να εκπαιδευτούν, για τον λόγο αυτό, στα όπλα. Πιστεύω το αντίθετο», γράφει σε τελευταία έκθεσή του ο Νορβηγός ειδικός αναλυτής και συγγραφέας Τόμας Χεγκχάμερ.
«Οι Δυτικοί τζιχαντιστές προτιμούν τη δράση στο εξωτερικό», επισημαίνει στη μελέτη που δημοσιοποίησε πριν από δύο μήνες στο «American Political Science Review». Στην πλειονότητά τους, εκτιμά, «δεν έχουν σκοπό να επιστρέψουν στις πατρίδες τους και να εξαπολύσουν επιθέσεις, σε αντίθεση με μία μειοψηφία, που αποκτά αυτό το κίνητρο μέσα από την ριζοσπαστικοποίηση και, από επιχειρησιακής άποψης, είναι πιο αποτελεσματική μετά την επιστροφή στην πατρίδα».
Κι αυτά τα ευρήματα της έρευνας, παρατηρεί, «έχουν ειδική βαρύτητα στην κατανόηση των κινήτρων των τζιχαντιστών, στην εκτίμηση των τρομοκρατικών απειλών που συνιστούν οι ξένοι μαχητές, καθώς και στην αντιτρομοκρατική πολιτική της εκάστοτε χώρας»…
……………………………………………………
«ΤΖΙΧΑΝΤ»: Ο ισλαμικός όρος «τζιχάντ» συνήθως ερμηνεύεται ως «ιερός πόλεμος» έναντι των απίστων, με στόχο την εξάπλωση και την κυριαρχία της ισλαμικής θρησκείας. Αυτή, ωστόσο, είναι η θεώρηση των πιο σκληροπυρηνικών. Αντίθετα, οι ερμηνευτές του Κορανίου που εκφράζουν ένα ήπιο Ισλάμ αποδίδουν τον όρο στην εσωτερική προσπάθεια του πιστού για πνευματική βελτίωση και στην πρόοδο στον αγώνα του να γίνει καλύτερος μουσουλμάνος.
