ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ Ο πρωθυπουργός Πάσος Κοέλιο στριμωγμένος στα σχοινιά, προσπαθεί να βρει τρόπο να μαζέψει τα έσοδα που απαιτεί η τρόικα μετα την ακύρωση κάποιων μέτρων που είχε εξαγγείλει από το συνταγματικό δικαστήριο
Της Ελλης Πάνου
Σαν πρωταγωνίστρια σε κακό θρίλερ, με πολλά σίκουελ και το ίδιο, γνωστό φινάλε, η κυβέρνηση της Πορτογαλίας δίνει αγώνα δρόμου για να συμμορφωθεί με τις «άνωθεν» υποδείξεις. Πρέπει το συντομότερο δυνατόν να βρει από πού θα κόψει 1,3 δισ. ευρώ για να περισώσει τη συμφωνία των 78 δισ. που συνυπέγραψε με τους Ευρωπαίους δανειστές της και το ΔΝΤ, μετά την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου που ανέτρεψε τα τακτοποιημένα σχέδια λιτότητας που είχε καταστρώσει η τρόικα για τη χώρα. Αντιπροσωπεία των δανειστών θα επισκεφθεί την Πορτογαλία τις επόμενες ημέρες, είπε ο υπουργός Οικονομικών, ωστόσο η προγραμματισμένη για τον Απρίλιο καταβολή της δόσης των 2 δισ. αναβάλλεται για τον Μάιο μέχρι, δηλαδή, η κυβέρνηση να είναι σε θέση να παρουσιάσει λύσεις.
Ευρωπαικά αντανακλαστικά
Η Ευρώπη αντέδρασε εξαιρετικά γρήγορα στις εξελίξεις: Ευρωπαϊκή Ενωση και Βερολίνο, με μια φωνή, θύμισαν στην κυβέρνηση του Πέδρο Πάσος Κοέλιο -και σε κάθε άλλο ενδιαφερόμενο- ότι δεν υπάρχει εναλλακτική από την εξεύρεση άλλων, ισοδύναμων μέτρων λιτότητας και μάλιστα γρήγορα! Οπως διεμήνυσε και ο εκπρόσωπος του Ολι Ρεν στη Λισαβόνα, «θα πρέπει να τηρηθούν και οι δημοσιονομικοί στόχοι που προβλέπονται στο μνημόνιο», αφού η απόφαση του Δικαστηρίου δεν αλλάζει σε τίποτε τους όρους δανεισμού. Ο Κοέλιο έσπευσε να προειδοποιήσει τους συμπατριώτες του ότι είναι υποχρεωμένος πια να προχωρήσει σε περικοπές στην παιδεία, την υγεία και την κοινωνική ασφάλιση, αλλά οικονομολόγοι εκτιμούν ότι σοβαρές περικοπές δεν μπορεί να μην επηρεάσουν τους μισθούς ή τις συντάξεις, που αποτελούν μαζί το 60% των κρατικών δαπανών.
Η Πορτογαλία πιθανότατα δεν θα καταφέρει να ανταποκριθεί στο μνημόνιό της, αναφέρει σε σημείωμά της η BNP Paribas, «κι αυτό θα πρέπει να καταγραφεί στην επόμενη ή τη μεθεπόμενη έκθεση προόδου, υποχρεώνοντας την τρόικα να πάρει δύσκολες αποφάσεις σ μια περίοδο που η υπομονή των Ευρωπαίων εξαντλείται γρήγορα». Στο θέμα παρενέβη χθες και ο Ζοζέ Μανουέλ Ντουράο Μπαρόζο και ως πρόεδρος της Κομισιόν παρότρυνε τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης να αποφασίσουν στην άτυπη σύνοδό τους την Παρασκευή να δώσουν 12 μήνες περίοδο χάριτος στη Λισαβόνα για να ξεπληρώσει τα δάνειά της, ενώ ως Πορτογάλος πρώην πρωθυπουργός έκανε έκκληση στους θεσμούς και τους πολιτικούς της πατρίδας του να συνεργαστούν για να τηρήσουν τους στόχους. «Η εθνική ενότητα είναι ζωτικής σημασίας» τόνισε ο Μπαρόζο, παραβλέποντας μάλλον το γεγονός ότι τα σχέδια λιτότητας του Κοέλιο δεν τα ανέτρεψαν πολιτικοί, αλλά το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας, που απλώς εφάρμοζε τους νόμους.
Η Λισαβόνα έχει ήδη υποσχεθεί σταδιακές περικοπές 4 δισ. ευρώ την επόμενη διετία, οι οποίες θα επιδεινώσουν το ήδη τραγικά υποβαθμισμένο βιωτικό επίπεδο των Πορτογάλων, εργαζόμενων, ανέργων, αλλά και συνταξιούχων, το 80% των οποίων -δηλαδή περίπου 1.700.000 άνθρωποι- καλούνται πλέον να ζήσουν, κατά μέσο όρο, με λιγότερα από 500 ευρώ τον μήνα. Τον περασμένο Οκτώβριο συγκρότησαν την οργάνωση Apre για να σταθούν, όπως λένε, μαζικά απέναντι σε μια κυβέρνηση που έχει υποχρεώσει τους ηλικιωμένους να μετρούν ένα-ένα τα νομίσματα στα ταμεία των σουπερμάρκετ για να δουν εάν φτάνουν για τον λογαριασμό και να ρωτούν στα φαρμακεία εάν μπορούν να πληρώσουν το φάρμακό τους με δόσεις.
Θα περάσουν δεκαετίες και χρειαστούν οι θυσίες μιας γενιάς για να ορθοποδήσουν οι αριθμοί, είχε παραδεχθεί πρόσφατα ο υπουργός Οικονομικών. Προς το παρόν, όμως, οι αποφάσεις και τα προγράμματα οδηγούν στη διάλυση των δομών μιας ολόκληρης κοινωνίας:
Θλιβερές εικόνες
Τα σχολικά κτίρια καταρρέουν. Η τρόικα ζητά την κατάργηση άλλων 50.000 θέσεων εργασίας στην εκπαίδευση τα επόμενα χρόνια. Πάνω από 11.000 εστιατόρια, ξενοδοχεία, καφετέριες έβαλαν πέρσι λουκέτο, μετά την αύξηση του ΦΠΑ από το 13% στο 23%. Πάνω από 6.700 εταιρείες κήρυξαν χρεοκοπία το 2012 (41% περισσότερες από το 2011). Κατά 250% αυξήθηκαν την τελευταία πενταετία οι άνθρωποι που ζήτησαν τη βοήθεια της φιλανθρωπικής οργάνωσης Διεθνής Ιατρική Βοήθεια (ΑΜΙ). Οι νέες περικοπές θα καταστρέψουν κι άλλες ζωές -προειδοποιούν οι εθελοντές της οργάνωσης, που αγωνίζονται να ανταποκριθούν στις φωνές για βοήθεια.
