Η γη είναι μια πονεμένη υπόθεση στην Καμπότζη και το Λάος, καθώς ελάχιστοι αγρότες διαθέτουν γραπτούς τίτλους ιδιοκτησίας

Του Δημήτρη Σ. Φαναριώτη

Δύο μεγάλες βιετναμέζικες εταιρείες, οι οποίες χρηματοδοτούνται από την Deutsche Bank και το International Finance Corporation -το θεσμικό χρηματοπιστωτικό «παρακλάδι» της Παγκόσμιας Τράπεζας που δίνει δανεικά σε επιχειρήσεις- ηγούνται ενός σαρωτικού κύματος αρπαγής γης στην Καμπότζη και το Λάος, εκδιώκοντας βίαια τους αγρότες, καταστρέφοντας τα δάση και προκαλώντας διατροφική κρίση, σύμφωνα με έκθεση-καταπέλτη μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης.

Στην έκθεση, που συντάχθηκε έπειτα από έναν χρόνο ενδελεχών ερευνών από μέλη της ΜΚΟ Global Witness, κατονομάζονται δύο από τις μεγαλύτερες εταιρείες του Βιετνάμ -η ιδιωτική HAGL και η κρατική VRG- ως οι βασικοί υπεύθυνοι για τις αρπαγές γης από τους φτωχούς αγρότες με στόχο την επέκταση της καλλιέργειας των δέντρων που παράγουν το καουτσούκ, μια παραγωγή που μόνο στην Καμπότζη ξεπερνά τα 200 εκατομμύρια δολάρια ετησίως. Φυσικά οι δύο εταιρείες υποστηρίζουν ότι λειτουργούν με την υποστήριξη των κυβερνήσεων της Καμπότζης και του Λάος, οι οποίες τους έχουν δώσει άδεια να εκμεταλλευτούν ή να αγοράσουν τη γη.

Οπως κατήγγειλε η επικεφαλής της οργάνωσης Μέγκαν Μακ Ινες, «γνωρίζαμε εδώ και λίγο καιρό ότι διεφθαρμένοι πολιτικοί στην Καμπότζη και το Λάος ενορχηστρώνουν μια σαρωτική αρπαγή γης η οποία καταστρέφει ανεπανόρθωτα την περιοχή. Η έκθεσή μας έρχεται να συμπληρώσει την τραγική εικόνα αποκαλύπτοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι βαρόνοι του καουτσούκ στο Βιετνάμ και οι χρηματοδότες τους, δηλαδή η Deutsche Bank και το IFC», πρόσθεσε η Μακ Ινες.

Ξεριζώνουν τριανταφυλλιές

Η έρευνα της ΜΚΟ εξέτασε τις συμφωνίες πώλησης ή εκμίσθωσης γης μεταξύ των δύο κυβερνήσεων και των εταιρειών και διαπίστωσαν ότι HAGL και VRG έχουν λάβει άδειες για τη χρήση ή αγορά γης, έκτασης 200.000 εκταρίων, στα οποία περιλαμβάνονται προστατευόμενα δάση με άγριες τριανταφυλλιές, τις οποίες ξεριζώνουν για να φυτέψουν καουτσουκόδεντρα.

Το πλέον εξοργιστικό γεγονός αποτελεί ότι η γη πωλείται χωρίς τη συναίνεση των αυτοχθόνων και πολλές φορές χωρίς καν να το γνωρίζουν οι ντόπιοι, ενώ για αποζημίωση ούτε λόγος! Ολόκληρες οικογένειες ξεσπιτώνονται και οι πιο «τυχεροί» προσλαμβάνονται για να δουλεύουν έναντι ψιχίων στις καλλιέργειες δέντρων καουτσούκ. Στην περίπτωση κατά την οποία προβάλλουν αντίσταση δέρνονται ανηλεώς, συλλαμβάνονται και φυλακίζονται από τις αρχές ασφαλείας της Καμπότζης, οι οποίες χρηματοδοτούνται από τις δύο βιετναμέζικες εταιρείες. Ακόμη έχουν καταγγελθεί περιστατικά δολοφονιών αγροτών οι οποίοι αρνήθηκαν να υποκύψουν στα κελεύσματα των εταιρειών.

Χαρακτηριστικός είναι ο διάλογος αγρότη με τα συνεργεία των εταιρειών που εισέβαλαν στον ορυζώνα του και με το «έτσι θέλω» τον ισοπέδωσαν σε λίγα μόλις λεπτά. Οταν ο αγρότης ζήτησε εξηγήσεις τού απάντησαν απλώς ότι «η κυβέρνηση τους παραχώρησε το χωράφι του»! Η γη είναι μια «πονεμένη» υπόθεση στην Καμπότζη και το Λάος καθώς ελάχιστοι αγρότες διαθέτουν γραπτούς τίτλους ιδιοκτησίας. Επιπροσθέτως στην Καμπότζη η ιδιωτική περιουσία καταργήθηκε από τους Ερυθρούς Χμερ, ενώ στο Λάος όλη η γη τεχνικά ανήκει στο κράτος.

Οι δύο εταιρείες θεωρούνται «κολοσσιαίοι» παίκτες στην αγορά καουτσούκ και τον τελευταίο χρόνο επέκτειναν τις δραστηριότητές τους πέραν του Βιετνάμ στην Καμπότζη και το Λάος, δύο από τα φτωχότερα κράτη της Ασίας, που «διψούν» για επενδύσεις. Σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα τόσο η κρατική VRG όσο και η ιδιωτική HAGL δήλωσαν ότι όλα γίνονται με νόμιμες άδειες, η Deutsche Bank ανακοίνωσε ότι απλώς προσφέρει στις εταιρείες υπηρεσίες γραφείου, ενώ το IFC επιβεβαίωσε ότι διαθέτει μετοχές της HAGL.