ΝΟΤΙΑ ΑΦΡΙΚΗ
Της Βίκυς Καπετανοπούλου
Με κακούς οιωνούς ξεκινούν σε λίγες μέρες οι κρίσιμες διαπραγματεύσεις μεταξύ εργοδοτών και εργατικών συνδικάτων στους βασικότερους βιομηχανικούς τομείς της Νότιας Αφρικής για την υπογραφή νέων συλλογικών συμβάσεων. «Αγριες», δηλαδή άτυπες απεργίες ξεσπούν η μία μετά την άλλη, καθώς εντείνεται ο πόλεμος χαρακωμάτων μεταξύ των μεγαλύτερων συνδικαλιστικών σωματείων της χώρας, που προσπαθούν να διευρύνουν την επιρροή τους στους εργαζόμενους και ταυτόχρονα ετοιμάζονται για σκληρή κόντρα με επιχειρηματικούς κολοσσούς, διεκδικώντας αυξήσεις στους μισθούς που αγγίζουν και το 60%.
Διά της βίας κατεστάλη χθες άλλη μια τέτοια απεργιακή κινητοποίηση, που δεν είχε προκηρυχθεί επισήμως από τα συνδικάτα, σ' ένα μικρό ορυχείο χρωμίου κοντά στην -εξαιρετικά πλούσια σε ορυκτά κοιτάσματα- πόλη Ρούστενμπουργκ, βορειοδυτικά του Γιοχάνεσμπουργκ. Περίπου 500 εργάτες, οι οποίοι διεκδικούσαν εδώ και μέρες την καταβολή του ετήσιου πριμ παραγωγικότητας, δέχθηκαν επίθεση με πλαστικές σφαίρες από τους φρουρούς των εγκαταστάσεων, όταν προσπάθησαν να πλησιάσουν στην είσοδο κατά παράβαση δικαστικής απόφασης, που είχε κηρύξει παράνομη την απεργία τους. Δέκα εργαζόμενοι μεταφέρθηκαν τραυματισμένοι στο νοσοκομείο, οι τρεις σε σοβαρή κατάσταση.
Η γερμανική εταιρεία Lanxess, ιδιοκτήτρια του ορυχείου, διέψευσε τον αριθμό των τραυματιών και υποστήριξε ότι στελέχη της δέχτηκαν βροχή από πέτρες από τους απεργούς κι οι φύλακες αναγκάστηκαν να πυροβολήσουν «προληπτικά» στο έδαφος για λόγους «αυτοάμυνας». Θυμίζουμε ότι τουλάχιστον 50 άνθρωποι σκοτώθηκαν την περασμένη χρονιά σε μονάδες εξόρυξης της Νότιας Αφρικής, οι 34 από πυρά αστυνομικών στα ορυχεία λευκόχρυσου Lonmin.
Τα πνεύματα οξύνονται και στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Επειτα από διήμερη στάση εργασίας σε εργοστάσιο συναρμολόγησης της Mercedes – Benz στο Ιστ Λόντον, το συνδικάτο των μεταλλεργατών (NUMSA) με 230.000 μέλη απειλεί να προκηρύξει απεργία διαρκείας αν ο όμιλος δεν συμφωνήσει σε αυξήσεις αποδοχών κατά 20%. Αντίστοιχο «τελεσίγραφο» έχει σταλεί και στην κρατική επιχείρηση ηλεκτρισμού Eskom. Ταυτόχρονα το -πάλαι ποτέ- ισχυρό συνδικαλιστικό σωματείο των εργατών ορυχείων άνθρακα, χρυσού και πλατίνας (NUM), που πρόσκειται στο κυβερνών Εθνικό Αφρικανικό Κογκρέσο, σκοπεύει να διεκδικήσει μεγάλες αυξήσεις στον βασικό μισθό όσων δουλεύουν υπέργεια από τα 500 δολάρια τον μήνα στα 750 δολάρια και όσων εργάζονται στο υπέδαφος από τα 530 δολάρια στα 850, μια άνοδο δηλαδή της τάξης του 60%. Η Νότια Αφρική διαθέτει πάνω από το 80% των κοιτασμάτων λευκόχρυσου παγκοσμίως.
Συνηθισμένοι στην… τυπική αύξηση μισθών λίγο πάνω από τον πληθωρισμό, που κυμαίνεται γύρω στο 6%, οι εργοδότες, επικαλούμενοι μειωμένα κέρδη εξαιτίας και της πτώσης στην τιμή του χρυσού και της πλατίνας, όχι μόνο δεν σκοπεύουν να βάλουν βαθύτερα το χέρι στην τσέπη, αλλά απειλούν με μαζικές απολύσεις. Από την αναταραχή, η ισοτιμία του εθνικού νομίσματος ραντ έναντι του δολαρίου βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα εδώ και μια τετραετία απειλώντας να εκτινάξει κι άλλο τον πληθωρισμό, ενώ ο πρόεδρος Τζέικομπ Ζούμα, εν όψει μάλιστα εκλογών του χρόνου, δέχεται κριτική για ολιγωρία στα θέματα των εργασιακών δικαιωμάτων, των συνεχιζόμενων αυξήσεων στις τιμές των καταναλωτικών προϊόντων και συνολικά της κλυδωνιζόμενης οικονομίας, της μεγαλύτερης στην αφρικανική ήπειρο.
