ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Της Χριστίνας Πάντζου
Στις πιο φτωχές χώρες του πλανήτη οι περιβαλλοντικοί νόμοι είναι ελαστικότεροι, λόγω πιέσεων από πολυεθνικές και επενδυτές
Ο αγρός είναι διάσπαρτος με ρυπαρές κηλίδες πετρελαίου, αλλά οι γυναίκες συνεχίζουν τη συγκομιδή της μανιόκας. «Η ζωή συνεχίζεται σαν να μην υπήρχε δίπλα τους γεώτρηση, τη στιγμή που σε μια βιομηχανικά αναπτυγμένη χώρα η περιοχή θα είχε εκκενωθεί και σε μεγάλη απόσταση δεν θα υπήρχαν αγροτικές καλλιέργειες», επισημαίνει η Ντόνα Βόρχις, Αμερικανίδα επιστήμονας που επέστρεψε στη Νιγηρία δύο χρόνια μετά την έρευνά της για τις επιπτώσεις των (συχνά ανεξέλεγκτων) γεωτρήσεων στη χώρα.
Στην έρευνά της, που χρηματοδοτήθηκε από τον ΟΗΕ, καταδείχτηκαν οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και οι οικογένειές τους από τη ρύπανση του περιβάλλοντος, ιδίως στις πιο φτωχές χώρες του πλανήτη όπου οι περιβαλλοντικοί νόμοι είναι πιο ελαστικοί, λόγω και των πιέσεων που ασκούν πολυεθνικές και μεγάλοι ξένοι επενδυτές. Μετά την έρευνα, ο ΟΗΕ απαίτησε την υιοθέτηση επείγουσας δράσης ώστε να προστατευτούν χιλιάδες οικογένειες της Νιγηρίας που αναγκάζονται να πίνουν μολυσμένο με πετρέλαιο νερό, το οποίο φέρει καρκινογόνο βενζόλιο σε αναλογία 900 φορές μεγαλύτερη από τη μέγιστη επιτρεπτή.
Οι ειδήμονες τονίζουν ότι οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην περιβαλλοντική ρύπανση, καθώς οι οργανισμοί τους είναι περισσότερο ευαίσθητοι σε ρύπους και συνθετικά χημικά που μπορεί να προκαλέσουν αλλεργίες, διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος και αναπαραγωγικά και νευρολογικά προβλήματα.
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ), οι περιβαλλοντικοί παράγοντες ευθύνονται για το 23% των νόσων του πλανήτη και η αντιμετώπισή τους θα μπορούσε να αποτρέψει τον θάνατο 6 εκατομμυρίων γυναικών τον χρόνο. Πρόσφατη έρευνα του Lancet κατέδειξε ότι τα δύο τρίτα των 2,6 εκατ. ετήσιων θανάτων λόγω ρύπανσης του αέρα οφείλονται στη μόλυνση εσωτερικών χώρων από μονοξείδιο του άνθρακα και από τα σωματίδια που εκλύονται με την καύση ξύλων για μαγείρεμα. Καθώς στον αναπτυσσόμενο κόσμο τα σπίτια δεν διαθέτουν καλό εξαερισμό, όσοι περνούν περισσότερες ώρες σε αυτά, δηλαδή γυναίκες και παιδιά, κινδυνεύουν πιο πολύ από παθήσεις του αναπνευστικού. Οι γυναίκες επίσης κινδυνεύουν περισσότερο από τα 100.000 συνθετικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανική παραγωγή καθώς το ορμονικό τους σύστημα είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στα τοξικά χημικά του περιβάλλοντος.
Τοξικά χημικά
Κάποια από αυτά μάλιστα λειτουργούν ως «ορμονικοί αναστολείς», όπως η ατραζίνη των φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιείται συστηματικά στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Είναι ενδεικτικό ότι η μεγαλύτερη αύξηση καρκίνων των μαστών παρατηρείται πλέον στη Μέση Ανατολή, τη Λατινική Αμερική και την Ασία. Το συμπέρασμα είναι απλό, γράφει το ρεπορτάζ της βραβευμένης δημοσιογράφου Μόλι Γκίντι: «Οι γυναίκες των αναπτυσσόμενων χωρών αντιμετωπίζουν μεγαλύτερους κινδύνους υγείας που σχετίζονται με τη μεγαλύτερη ρύπανση και τους μικρότερους περιβαλλοντικούς ελέγχους. Υπάρχουν λιγότεροι νόμοι για την προστασία της υγείας, λιγότεροι πολίτες που διαμαρτύρονται κατά της ρύπανσης, λιγότεροι επιστήμονες που ερευνούν τα προβλήματα και προτείνουν λύσεις και λιγότεροι διαθέσιμοι πόροι γι' αυτούς τους σκοπούς».
…………………………………………………………
Από τα γκραφίτι στην προεδρία της Βουλής
Στα 21 εξελέγη δημοτική σύμβουλος, έπειτα αντινομάρχης της Ιμπαμπούρα και από το 2011 κυβερνήτης
Το Εκουαδόρ έχει πλέον νέα Βουλή μετά τις εκλογές του Φεβρουαρίου και για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας τρεις γυναίκες ανέλαβαν τις θέσεις της προέδρου και των αντιπροέδρων. Η νέα πρόεδρος της Βουλής, Γκαμπριέλα Ριβαδενέιρα, του κυβερνώντος κινήματος Alianza Pais του Ραφαέλ Κορέα, είναι μόλις 29 ετών και πρώτη σε ψήφους βουλευτής της χώρας.
Η «Γκάμπι», όπως όλοι την αποκαλούν, έκανε τη διαφορά από έφηβη. Στα 17 της υπήρξε Βασίλισσα του Γιαμόρ, αλλά αντί για καριέρα στην τηλεόραση εκμεταλλεύτηκε τον τίτλο ομορφιάς για να αναλάβει κοινωνικό έργο στη φτωχή της κοινότητα. Ζυμωμένη στο κίνημα των ιθαγενών και των αγροτών, μαζί με τον μετέπειτα σύζυγο και πατέρα των δύο παιδιών της ίδρυσαν την οργάνωση Mirarte και τα βράδια γέμιζαν τους τοίχους με γκραφίτι εναντίον της αμερικανικής βάσης της Μάντα, των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου, του εξωτερικού χρέους.
Χάρη στο έργο και τη δημοτικότητά της, στα 21 της εξελέγη δημοτική σύμβουλος με το κίνημα ιθαγενών Pachakutik, έπειτα αντιδήμαρχος, αντινομάρχης της Ιμπαμπούρα και από το 2011 κυβερνήτης της. Οταν τη ρωτούν γιατί μπήκε τόσο μικρή στην πολιτική, εκείνη απαντά αφοπλιστικά: «Ηθελα να είμαι συμμέτοχος στην αλλαγή των πραγμάτων». Στο ερώτημα (που σπάνια κάνουν στους άντρες πολιτικούς) αν της λείπει η οικογένειά της, απαντά επίσης αφοπλιστικά ότι της λείπουν όπως στον καθένα που δουλεύει πολύ και ευτυχώς ο σύζυγός της φροντίζει άψογα τα παιδιά. Και στο αν δεν νοσταλγεί την ανεμελιά των άλλων νέων, χαμογελά επιμένοντας πως η ανεμελιά δεν είναι συνώνυμο της αδιαφορίας και του ατομικισμού και μπορεί να συνυπάρχει με τους αγώνες.
Για τους πρώην συντρόφους της της Ομοσπονδίας Ιθαγενών και Αγροτών της Ιμπαμπούρα είναι πλέον αντίπαλος, μετά τη φυλάκιση του πρώην προέδρου της οργάνωσης ως υποκινητή του κινήματος διαμαρτυρίας κατά του Νόμου του Νερού πριν από τρία χρόνια. Αλλά η ίδια υποστηρίζει πως απλώς η δίκη πολιτικοποιήθηκε και συνεχίζει να μιλά για εθνικά οράματα. Οπως συνεχίζουν να δεσπόζουν στο λεξιλόγιό της όταν αναφέρεται στην πατρίδα της όροι όπως ολιγαρχία, ιμπεριαλισμός, μεγάλη πατρίδα και επανάσταση. Αυτήν ξεκαθαρίζει πως θα υπηρετήσει από τη νέα της θέση.
…………………………………………………………………
«Παρά φύσιν τα παντελόνια»
Δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο των σταφιδιασμένων μυαλών της Χρυσής Αυγής ο ρατσισμός του φύλου, καθώς συνολικά η ακροδεξιά ιδεολογία διέπεται από τον άκρατο σεξισμό του βιολογικού ντετερμινισμού. Στη Βρετανία, ο Νάιτζελ Φάρατζ, ηγέτης του ακραίου Ukip, έχει να αντιμετωπίσει την κοινή γνώμη μετά την αποκάλυψη του «Γκάρντιαν» ότι ένθερμος οπαδός και σημαντικός χρηματοδότης του θεωρεί ότι οι γυναίκες επιδεικνύουν «εχθρική συμπεριφορά φορώντας παντελόνια ώστε να μην αρέσουν στους άντρες».
Οπως γράφει η βρετανική εφημερίδα, ο Ελληνας εφοπλιστής Δημήτρης Μαρκεσίνης, ο οποίος έχει αναλύσει τη θεωρία του για τις… παντελονοφορούσες σε ένα βιβλίο με φωτογραφίες οπισθίων γυναικών, φέτος έχει προσφέρει 10.000 λίρες στο Ukip. Παρέα με έναν φωτογράφο, ο Μαρκεσίνης περιπλανήθηκε στους δρόμους του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης απαθανατίζοντας «μη ελκυστικά οπίσθια» τα οποία δημοσίευσε σε εμβριθές πόνημα με τίτλο «Γυναίκες με παντελόνια: μια περίεργη θέα».
Σε αυτό καλεί τον αποσβολωμένο αναγνώστη να αναλογιστεί το βαθύτατο φιλοσοφικό ζήτημα: «Κάθε ημέρα γυναίκες φορούν παντελόνια σαν στολή. Αυτή είναι εχθρική συμπεριφορά. Σκόπιμα ντύνονται με τρόπο αντίθετο από αυτόν που θα ήθελαν οι άντρες. Αυτή η συμπεριφορά αντιτίθεται και στην κοινή λογική και στη φυσιολογική ανθρώπινη επιθυμία να είσαι αρεστός».
Εξηγώντας πως οι γυναίκες δεν πρέπει να φορούν παντελόνια γιατί αυτά φτιάχτηκαν για τους άντρες που έχουν επίπεδα οπίσθια κι όχι για τις θηλυκές καμπύλες, τις οποίες, όπως λέει, οφείλει να έχει κάθε γυναίκα εκ φύσεως, καταλήγει στην ουσία της θεωρίας του: Φορώντας παντελόνια οι γυναίκες υπονομεύουν τις πιθανότητές τους να βρουν σύντροφο.
Δεν είναι η πρώτη φορά που εξέχοντες οπαδοί ή στελέχη του Ukip δημιουργούν σάλο με τον σεξισμό τους. Με πρώτο τον βουλευτή Γκόφρεϊ Μπλουμ ο οποίος -στα χνάρια του αποκρουστικού χρυσαυγίτικου δήθεν χιούμορ- δήλωσε: «Θέλω να ασχοληθώ με τα γυναικεία ζητήματα γιατί νομίζω ότι οι γυναίκες δεν καθαρίζουν καλά πίσω από ψυγείο. Θα προωθήσω τα δικαιώματα των αντρών».
