ΑΙΓΥΠΤΟΣ Ενώ η πόλωση συνεχίζεται με διαδηλώσεις υπέρ και κατά του Μόρσι και με τους σαλαφιστές να μπαίνουν σφήνα, αναζητούνται πρόσωπα για τη μεταβατική κυβέρνηση που θα οδηγήσει τη χώρα στην επόμενη μέρα
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Στη σύγχρονη ιστορία δεν υπάρχουν παρά ελάχιστα παραδείγματα όπου η παρέμβαση του στρατού άνοιξε τον δρόμο στη δημοκρατία. «Τρία από αυτά», υποστηρίζει σε άρθρο του στο «Harvard International Law Journal» ο καθηγητής Οζάν Βαρόλ, «ήταν το 1960 στην Τουρκία, το 1974 στην Πορτογαλία και το 2011 στην Αίγυπτο». Τώρα, ευχή και προσμονή της Δύσης και εκατομμυρίων Αιγυπτίων είναι η τελευταία στρατιωτική παρέμβαση στο Κάιρο -η δεύτερη μέσα σε δύο χρόνια- να έχει αντίστοιχη κατάληξη. Επί του παρόντος, οι οιωνοί δεν είναι οι καλύτεροι δυνατοί…
Σε ένα σκηνικό που πολλοί σκιαγραφούν ως προεόρτια ενός επαπειλούμενου εμφυλίου, τουλάχιστον 37 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 1.400 τραυματίστηκαν μόνο μέσα στο τελευταίο 48ωρο στις αιματηρές συγκρούσεις που ξέσπασαν μεταξύ πολέμιων και υποστηρικτών του ανατραπέντος ισλαμιστή προέδρου Μόρσι απ’ άκρη σε άκρη της χώρας, που αποτέλεσε σύμβολο του παναραβισμού. Συνολικά, από τις 26 Ιουνίου, ο επίσημος απολογισμός είναι 80 νεκροί…
Διαδηλώσεις υπέρ και κατά
Η ένταση κλιμακώνεται από το Κάιρο -με συνεχιζόμενες και χθες διαδηλώσεις υπέρ και κατά του Μοχάμεντ Μόρσι- έως την Αλεξάνδρεια και τη στρατηγικής σημασίας Χερσόνησο του Σινά, όπου έπειτα από ένα μπαράζ ένοπλων επιθέσεων ακολούθησε και έκρηξη σε αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου από την Αίγυπτο προς την Ιορδανία διακόπτοντας τη ροή. Και το σκηνικό αυτής της δύσκολα προβλέψιμης ρευστότητας έρχονται να συμπληρώσουν οι λεπτές πολιτικές ισορροπίες στη μετά Μόρσι εποχή.
Μέσα στο Σαββατοκύριακο το όνομα του Μοχάμεντ ελ Μπαραντέι -ηγετικού στελέχους της αιγυπτιακής αντιπολίτευσης και πρώην επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας- ανεβοκατέβηκε δύο φορές από το «κάδρο» μέσα από ανακοινώσεις και μεθύστερες διαψεύσεις για τον διορισμό του ως μεταβατικού πρωθυπουργού (τώρα λέγεται ότι προαλείφεται για την αντιπροεδρία). Βασική αιτία λέγεται ότι ήταν η κάθετη αντίθεση του σαλαφιστικού κόμματος αλ Νουρ, ισλαμικού αντίβαρου στη Μουσουλμανική Αδελφότητα του Μόρσι.
Η συμμετοχή των σαλαφιστών στην πολιτική διαδικασία λειτουργεί για τον στρατό ως εχέγγυο πλουραλισμού -μετά τη χθεσινή, νέα ανακοίνωση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας ότι δεν θα εμπλακεί σε συνομιλίες μέχρι ο Μόρσι να απελευθερωθεί. Ομως ο ενισχυμένος ρόλος τους στη μεταβατική αυτή περίοδο τέθηκε εν αμφιβόλω μετά τη σύλληψη του ηγέτη τους, Χάζεμ Σαλάχ Αμπού-Ισμαήλ, για «υποκίνηση δολοφονιών» (με την ίδια κατηγορία, βάσει της οποίας συλλαμβάνονται το ένα μετά το άλλο στελέχη των πρώην κυβερνώντων ισλαμιστών). Διαχωρίζοντας τη θέση του το αλ Νουρ ανακοίνωσε ότι απορρίπτει το διάταγμα του μεταβατικού προέδρου Αντλι Μανσούρ για τη διάλυση της Ανω Βουλής και για τον διορισμό νέου επικεφαλής στις μυστικές υπηρεσίες.
Ως συμβιβαστική λύση για την πολιτική απεμπλοκή έπεσαν χθες στο τραπέζι άλλα ονόματα, με επικρατέστερο αυτό του Ζιάντ Μπαχά ελ Ντιν, ιδρυτικού μέλους του Αιγυπτιακού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και πρώην επικεφαλής της κρατικής Υπηρεσίας Επενδύσεων επί καθεστώτος Μουμπάρακ. Και εν προκειμένω, ανέφεραν αργά χθες πηγές της αιγυπτιακής προεδρίας, φαίνεται να συμφωνούν και οι σαλαφιστές…
Ως… εφεδρεία παρέμενε πάντως και το όνομα του κεντρικού τραπεζίτη της Αιγύπτου, Χισάμ Ράμεζ, που διορίστηκε στο αξίωμα από τον Μόρσι. Λέγεται ότι τυγχάνει της στήριξης του αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων, στρατηγού Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, ο οποίος βρίσκεται από χθες στο Αμπου Ντάμπι αναζητώντας αγωνιωδώς πόρους για την ενίσχυση της παραπαίουσας αιγυπτιακής οικονομίας (μόνο μέσα στον Ιούνιο άλλωστε τα αποθέματα σε ξένο συνάλλαγμα έπεσαν 1,12 δισεκατομμύρια δολάρια!)
Κατά μία θεωρία που αναπτύσσει το DEBKAfile (λέγεται ότι διατηρεί δίαυλο επικοινωνίας με τη Μοσάντ), ίσως αυτή να είναι μια πρώτη «εξαργύρωση» της συμφωνίας, στην οποία -σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της ισραηλινής ιστοσελίδας- κατέληξε πρόσφατα ο αιγυπτιακός στρατός με τα καθεστώτα της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και των λοιπών αραβικών δυνάμεων του Περσικού για την παροχή οικονομικής -και όχι μόνο- βοήθειας, μετά την εκπαραθύρωση του Μόρσι…
Το παιχνίδι της Ουάσινγκτον
Και η Ουάσινγκτον; Στις ώρες που μεσολάβησαν μέχρι την ανατροπή του, ο Μοχάμεντ Μόρσι -γράφουν οι «New York Times»- δέχτηκε ένα τηλεφώνημα από έναν Αραβα υπουργό Εξωτερικών, που δεν κατονομάζεται. Αποστολή του, ανέφερε, ήταν να κάνει τον ενδιάμεσο μεταξύ Ουάσινγκτον και Καΐρου, προσφέροντας στον ισλαμιστή πρόεδρο μια τελευταία επιλογή: θα έπρεπε να διορίσει νέο πρωθυπουργό και υπουργικό συμβούλιο που θα έπαιρνε στα χέρια του όλες τις νομοθετικές εξουσίες, καθώς και να αντικαταστήσει όλους τους τοπικούς κυβερνήτες που ο ίδιος είχε διορίσει. Η αρνητική απάντησή του, αναφέρει το αμερικανικό δημοσίευμα, ήταν δεδομένη. Ο Μόρσι θεωρούσε ότι ούτως ή άλλως επρόκειτο για ένα de facto πραξικόπημα.
Χθες, αφού καταδίκασε το τελευταίο κύμα βίας στην Αίγυπτο, ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα έσπευσε να εκφράσει την ανησυχία του για την εντεινόμενη πολιτική πόλωση και -όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του Λευκού Οίκου- διεμήνυσε ότι «οι ΗΠΑ δεν ευθυγραμμίζονται και δεν υποστηρίζουν κανένα συγκεκριμένο αιγυπτιακό πολιτικό κόμμα ή ομάδα». Ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας, Τσακ Χέιγκελ, είχε εν τω μεταξύ τρεις τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον στρατηγό αλ Σίσι, επισημαίνοντας «τη σημασία της ασφάλειας για τον αιγυπτιακό λαό, τους γείτονες της Αιγύπτου και την ευρύτερη περιοχή».
