ΓΕΡΜΑΝΙΑ Σε μία παλαιότερη συνέντευξη, που το «Σπίγκελ» δημοσίευσε τώρα, ο Σνόουντεν αποκαλύπτει ότι παρά το θέατρο της Μέρκελ, ΗΠΑ και Βερολίνο συνεργάζονταν στις παρακολουθήσεις

Της Βίκυς Καπετανοπούλου

Νέους ισχυρούς κραδασμούς στις κυβερνήσεις Γερμανίας, Βρετανίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών προκαλούν οι αποκαλύψεις του Εντουαρντ Σνόουντεν σε κρυπτογραφημένη, παλιότερη συνέντευξη που είχε δώσει στο «Der Spiegel» τον Μάιο, πριν καταφύγει στο Χονγκ Κονγκ και ξεσκεπάσει την ύπαρξη του απόρρητου παγκόσμιου προγράμματος κατασκοπίας Prism της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών (NSA). «Βρίσκονται στο κρεβάτι αγκαλιά με τους Γερμανούς, όπως και με τα περισσότερα δυτικά κράτη» είχε δηλώσει τότε ο καταζητούμενος πλέον πληροφοριοδότης για τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, προκαλώντας εύλογες αμφιβολίες για την ειλικρίνεια των πρόσφατων «αγανακτισμένων» αναφορών της Ανγκελα Μέρκελ περί «ψυχροπολεμικής» τακτικής των ΗΠΑ προς τους Ευρωπαίους συμμάχους της.

«Αλλες υπηρεσίες δεν μας ρωτούν από πού αντλούμε πληροφορίες κι εμείς δεν ρωτάμε αυτές. Μ’ αυτόν τον τρόπο μπορούν να προστατεύουν τους κορυφαίους πολιτικούς τους από τον αντίκτυπο, σε περίπτωση που αποκαλυφθεί πόσο μαζικά παραβιάζεται η ιδιωτική ζωή των πολιτών σε παγκόσμια κλίμακα» είχε υπογραμμίσει ο Αμερικανός πρώην υπάλληλος της NSA στο Spiegel, το οποίο μόλις χθες δημοσίευσε τη συνέντευξη που του είχε πάρει μέσω κρυπτογραφημένων emails ο συμπατριώτης του, ειδικός σε θέματα κρυπτογραφίας, Τζέικομπ Απελμπάουμ, και η σκηνοθέτις ντοκιμαντέρ Λάουρα Πόιτρας.

Εντατική… συνεργασία

Με τη συνέργεια εταιρειών τηλεπικοινωνιών, η NSA «επιλέγει στόχους» αξιολογώντας «το περιεχόμενο λογαριασμών στο Facebook ή στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο». Σύμφωνα πάντα με το περιοδικό, η συνεργασία των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών με τη γερμανική αντικατασκοπία BND είναι πιο εντατική απ’ όσο γνωρίζαμε ώς σήμερα και συντονίζεται από τη Διεύθυνση Εξωτερικών Υποθέσεων της NSA. Τη συνεργασία αυτή άλλωστε είχε επιβεβαιώσει και ο επικεφαλής της BND, Γκέρχαρντ Σίντλερ, σε συνάντησή του με μέλη της επιτροπής ελέγχου πληροφοριών της γερμανικής Βουλής.

Οι ισχυρισμοί του ουσιαστικά διαψεύδουν τις δημόσιες εκδηλώσεις έκπληξης κι οργής της Ανγκελα Μέρκελ για τις παγκόσμιες διαστάσεις που έχει λάβει η συστηματική, κρυφή παρακολούθηση λίγο–πολύ των πάντων από τον Μεγάλο Αδελφό στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. To «Spiegel» έχει ζητήσει σχόλιο από τη γερμανική κυβέρνηση, αλλά μέχρι χθες δεν είχε λάβει απάντηση. Θυμίζουμε ότι την περασμένη εβδομάδα η «Le Monde» είχε αποκαλύψει την ύπαρξη και στη Γαλλία εκτεταμένου δικτύου κατασκοπίας. Μιλώντας το Σάββατο σε προεκλογική συγκέντρωση των Χριστιανοδημοκρατών, η Γερμανίδα καγκελάριος τόνισε πως η Ευρώπη πρέπει να ξεκινήσει πάραυτα τις κρίσιμες συνομιλίες για τη δημιουργία ζώνης ελεύθερου εμπορίου με τις Ηνωμένες Πολιτείες, διασφαλίζοντας όμως ότι οι ανησυχίες για την αμερικανική κατασκοπία σε διπλωματικές αποστολές και πρεσβείες της Ε.Ε. «δεν θα θαφτούν κάτω από το χαλί». Αντίστοιχα και καθόλου τυχαία ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ μαλάκωσε την «αυστηρή» του στάση (αρχικά είχε ζητήσει αναβολή των διαπραγματεύσεων για δύο εβδομάδες), συναινώντας τελικά στην άμεση έναρξη του διαλόγου με τις ΗΠΑ, υπό την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση Ομπάμα θα δώσει παράλληλα καθαρές εξηγήσεις για τις εκτεταμένες μεθόδους παρακολούθησης των υπηρεσιών της.

Η Μέρκελ επιθυμεί διακαώς να κλείσει την εμπορική συμφωνία με την Ουάσινγκτον, καθώς πιστεύει πως αποτελεί μια συμφέρουσα λύση για να τονωθεί η λιμνάζουσα οικονομία της Ε.Ε., εν όψει και της εκλογικής αναμέτρησης του Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, με νωπές ακόμα τις μνήμες της άκρατης κατασκοπίας την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, η δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης στη Γερμανία για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, η συμπάθεια που τρέφει για τον Σνόουντεν, αλλά κι οι οργισμένες αντιδράσεις της γερμανικής αντιπολίτευσης της χαλάνε τα σχέδια. Ο ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, δεν άφησε φυσικά την ευκαιρία να πάει χαμένη. Με συνέντευξή του στο «Spiegel» απαίτησε την άμεση διενέργεια έρευνας από τους ομοσπονδιακούς εισαγγελείς κατά των επικεφαλής των αμερικανικών και βρετανικών μυστικών υπηρεσιών.

Ζήτησε επίσης στελέχη της γερμανικής εισαγγελίας να ταξιδέψουν στη Μόσχα για να ανακρίνουν τον Αμερικανό καταζητούμενο, κι αν αποφανθούν ότι είναι αξιόπιστος, να τον θέσουν σε πρόγραμμα προστασίας μαρτύρων. Η άρνηση του Βερολίνου να χορηγήσει άσυλο στον Σνόουντεν είναι «ντροπή για τη Γερμανία, ντροπή για την Ευρώπη, ντροπή για την Δημοκρατία» δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο ηγέτης της κοινοβουλευτικής ομάδας των Πρασίνων, Γιούγκεν Τρίτιν.

Ωστόσο, ακόμα και οι πολιτικοί σύμμαχοι της Μέρκελ, οι Ελεύθεροι Δημοκράτες, που συνεχίζουν να βλέπουν με το… κιάλι την είσοδό τους στη νέα Μπούντεσταγκ, επέκριναν τους χειρισμούς της κυβέρνησης για την υπόθεση. Κι ενώ όλοι αναρωτιούνται πόσα γνωρίζει στ’ αλήθεια η καγκελάριος, ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη τηλεφωνική της συνομιλία με τον Μπαράκ Ομπάμα, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έσπευσε να καθησυχάσει τους φόβους ότι ακόμη και η ίδια η Μέρκελ ίσως έχει πέσει θύμα παρακολούθησης. «Μπορείτε να είστε ήσυχοι ότι η καγκελαρία έχει ειδικά συστήματα ασφαλείας» ανέφερε χθες στην εφημερίδα «Tagesspiegel». Μέχρι τις εκλογές, όμως, ένα είναι σίγουρο: κάθε κίνησή της θα «παρακολουθείται» στενά από φίλους και αντιπάλους…

Και το Λονδίνο στο κόλπο

Και για το Λονδίνο, όμως, η συνέντευξη Σνόουντεν στο «Spiegel» επιφύλασσε νέες, δυσάρεστες εκπλήξεις, καθώς ξεσκεπάζει και τη στενή συνεργασία της NSA με τη βρετανική υπηρεσία αντικατασκοπίας GCHQ, η οποία διαθέτει -όπως καταγγέλλει- αντίστοιχο πρόγραμμα με το Prism, που φέρει την κωδική ονομασία Tempora.

Πρόκειται για μια «γκρίζα ζώνη πλήρους αξιοποίησης στο Διαδίκτυο», στην οποία αποθηκεύονται δεδομένα κάθε είδους επικοινωνιών. «Ρουφάει όλες τις πληροφορίες, ασχέτως από πού προέρχονται και ποιους νόμους παραβιάζουν. Αν στείλετε ένα πακέτο δεδομένων κι αυτό περνά από τη Βρετανία, θα το πιάσουμε. Αν κατεβάσετε οτιδήποτε από το Ιντερνετ και ο server βρίσκεται στη Βρετανία, πάλι θα το πιάσουμε» δήλωσε ο νεαρός καταζητούμενος. Αν η NSA δώσει εντολή να γίνει κάποιος στόχος παρακολούθησης, κατ’ ουσίαν κατάσχονται όλα του τα προσωπικά δεδομένα «ώστε ο υπολογιστής του στόχου να μην ανήκει πλέον στον ίδιο, αλλά να ανήκει λίγο–πολύ στην αμερικανική κυβέρνηση»…