→ΚΟΛΟΜΒΙΑ Η Pacific Rubiales, που εκμεταλλεύεται πετρελαϊκά κοιτάσματα, κάθισε στο εδώλιο για την καταστροφή που προκαλεί στο περιβάλλον, την εκδίωξη ιθαγενών, αλλά και για τις συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα
Της Χριστίνας Πάντζου
Ολοκληρώθηκε την περασμένη Κυριακή στο Πουέρτο Γκαϊτάν της Κολομβίας η πολιτική και ηθική δίκη κατά της πολυεθνικής Pacific Rubiales, η οποία κατηγορείται για τις καταστροφικές συνέπειες της εκμετάλλευσης των πετρελαϊκών κοιτασμάτων στην επαρχία Μέτα. Συντονισμένη από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών της Κολομβίας και του Καναδά, συνδικάτα, κοινότητες ιθαγενών και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ακροαματική διαδικασία έφερε στο φως της δημοσιότητας τις ευθύνες της πολυεθνικής για την οικολογική υποβάθμιση της περιοχής, την εκδίωξη των ιθαγενών Σικουάνι από τα πανάρχαια εδάφη τους, τη δημιουργία εργασιακών φέουδων που καταστέλλουν κάθε συνδικαλιστική δράση, αλλά και για φοροδιαφυγή, λήψη επιβλαβών για την κοινωνία αποφάσεων χωρίς προηγούμενη διαβούλευση και τεράστια διαφυγόντα κέρδη για το κράτος.
Στην Κολομβία έχει εφαρμοστεί ένα οικονομικό μοντέλο εκμετάλλευσης των πλουτοπαραγωγικών πηγών από μεγάλες πολυεθνικές, οι οποίες χαίρουν ελάχιστης φορολόγησης, ελάχιστων ελέγχων, ελάχιστων κοινωνικών ή περιβαλλοντικών υποχρεώσεων, ενώ έχουν γενναιόδωρα στη διάθεσή τους ακόμη και τις στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας προκειμένου να εξασφαλίσουν τα συμφέροντά τους. Αυτή η λεηλασία, όπως κατήγγειλε ο πρόεδρος του Δικαστηρίου, Φρανσίσκο Ραμίρες, νομικός και πρόεδρος της Funtraenergetica, της Ομοσπονδίας των Εργαζομένων στους τομείς της ενέργειας και των ορυχείων, «γίνεται με τη συνενοχή κυβερνήσεων που εναρμονίζουν κάθε θεσμό -από τη δικαιοσύνη έως τις ένοπλες δυνάμεις- ώστε να εγγυηθούν στις πολυεθνικές εύκολη και σχεδόν ανέξοδη πρόσβαση στα δημόσια αγαθά και τεράστια κέρδη από αυτές τις επενδύσεις, ενώ το 50% του πληθυσμού ζει στη φτώχεια, η ανεργία καλπάζει, το 30% των οικονομικά ενεργών πολιτών δουλεύει στην άτυπη οικονομία και η βία σαρώνει τη χώρα». Ο τεράστιος πετρελαϊκός πλούτος, που η Pacific Rubiales μπορεί να εκμεταλλεύεται παράγοντας 200.000 βαρέλια την ημέρα και πετυχαίνοντας κέρδη 557 εκατ. δολαρίων το 2012, δεν βελτίωσε αλλά επιδείνωσε τις δύσκολες συνθήκες ζωής της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού.
Αυτή η δίκη, μέσω των καταθέσεων των εκπροσώπων των κοινοτήτων της περιοχής, αλλά και διεθνώς έγκριτων νομικών, ακαδημαϊκών και επιστημόνων, κατέδειξε τις καταστροφικές συνέπειες αυτού του οικονομικού ληστρικού μοντέλου και συγχρόνως έθεσε ένα νομικό προηγούμενο για την εκδίκαση της παράνομης δράσης των πολυεθνικών, προτείνοντας τρόπους αντίστασης απέναντι στην εκμετάλλευση και την καταστολή.
Πρόκειται για την πρώτη από τις ακροαματικές διαδικασίες που άνοιξαν για τρεις εμβληματικές περιπτώσεις πολυεθνικών που δραστηριοποιούνται στην εκμετάλλευση ορυχείων, πετρελαίου και υδροηλεκτρικής ενέργειας και οι οποίες θα ολοκληρωθούν στις 16, 17 και 18 Αυγούστου με τη Δίκη κατά της Λεηλασίας. Βασισμένη στην εμπειρία των Μόνιμων Λαϊκών Δικαστηρίων, θεσμών που πρωτολειτούργησαν με το διάσημο Δικαστήριο Ράσελ – Σαρτρ, δικάζοντας τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που έγιναν από τις ΗΠΑ στο Βιετνάμ, η Δίκη κατά της Λεηλασίας, δεν είναι αυτοσκοπός: θα δικάσει επίσης τις εθνικές και διεθνείς πολιτικές που επιτρέπουν αυτή τη λεηλασία, με προοπτική να καθιερώσει νομικούς μηχανισμούς για να ελέγχεται, να κρίνεται και να δικάζεται κάθε παράνομη ή εγκληματική δράση των πολυεθνικών. Καταδεικνύοντας ότι αν οι κυβερνήσεις θέλουν να την αποσιωπήσουν, οι λαοί δεν είναι πρόθυμοι να σωπάσουν.
