→ΤΣΕΧΙΑ Οι πρόωρες εκλογές ανέτρεψαν τα ευρήματα των γκάλοπ περί αριστερής στροφής, αφού οι Σοσιαλδημοκράτες ήρθαν πρώτοι με το ισχνό 20,5% και δεύτερο το κόμμα του δισεκατομμυριούχου Μπάμπις με 18,65% και το Κ.Κ. τρίτο με 14,9%

ΒΙΕΝΝΗ Του Δημήτρη Δημητρακούδη

Γεμάτες εκπλήξεις ήταν οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές στην Τσεχία την περασμένη Παρασκευή και το Σάββατο, με ένα λαϊκιστικό, νεοφιλελεύθερο κόμμα να αναδεικνύεται από το πουθενά δεύτερο, να διαψεύδει τις δημοσκοπήσεις, να αποδεικνύει πως ο «μπερλουσκονισμός», έστω και με διαφοροποιήσεις, βρίσκει συχνά πρόσφορο έδαφος, και να αφήνει στη στροφή την Αριστερά.

Για τους Σοσιαλδημοκράτες όλες οι δημοσκοπήσεις προέβλεπαν μια άνετη νίκη με ποσοστό που θα άγγιζε το 30% -τελικά μόλις ξεπέρασε το 20%- και θα τους έδινε τη δυνατότητα, αγνοώντας το υπόλοιπο προς τα δεξιά πολιτικό φάσμα (που στην πλειονότητά του συγκροτούσε την παραιτηθείσα προηγούμενη δεξιά κυβέρνηση των σκανδάλων και της διαφθοράς), να σχηματίσουν κυβέρνηση μειοψηφίας με τη σιωπηρή στήριξη των κομμουνιστών (ποσοστό 14,9%) που φέρονταν να είναι σίγουρα δεύτερο κόμμα.

Διαψεύδοντας τους δημοσκόπους, οι ψηφοφόροι έφεραν μεν στην πρώτη θέση, αλλά με μόνον 20,5%, τους Σοσιαλδημοκράτες, εμπιστευόμενοι με ένα σχεδόν ίσο ποσοστό 18,65% το πρωτοεμφανιζόμενο «Κίνημα των Δυσαρεστημένων Πολιτών» (ΑΝΟ) του 59χρονου δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία Αντρέι Μπάμπις, που μέχρι πριν από μερικούς μήνες ήταν άγνωστο και στους στενότερους συνεργάτες του και που τώρα φαντάζει ως ο πραγματικός νικητής των βουλευτικών εκλογών.

Η θέση του είναι ως αντιπολίτευση στη Βουλή και όχι στην κυβέρνηση ήταν η πρώτη αντίδραση του Μπάμπις στην εκλογική επιτυχία του, πριν αναχωρήσει με το ιδιωτικό του αεροσκάφος για ξεκούραση από τις προεκλογικές «ταλαιπωρίες» για τη βίλα του στην Κυανή Ακτή, απορρίπτοντας κυβερνητική συνεργασία τόσο με το υπόλοιπο δεξιό φάσμα λόγω της διαφθοράς τους όσο και με τους Σοσιαλδημοκράτες, από τους οποίους τον χωρίζουν πλατιές ιδεολογικές διαφορές, αφού στόχος του είναι να κυβερνήσει τη χώρα όπως διοικεί τις επιχειρήσεις του.

Σε αντίθεση με τον άλλο δισεκατομμυριούχο επίδοξο πολιτικό στη γειτονική Αυστρία, τον Αυστρο-Καναδό Φρανκ Στρόναχ, που δεν μπόρεσε να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, ο Αντρέι Μπάμπις απεδείχθη αρκετά ευφυέστερος τόσο στις δημόσιες εμφανίσεις του όσο και στην επικοινωνιακή στρατηγική του, αγοράζοντας δύο μεγάλης επιρροής γνωστές τσέχικες εφημερίδες και εκδίδοντας ένα δωρεάν φύλλο, που βέβαια ευθύνονται στο μεγαλύτερο μέρος της εκτίναξης του ποσοστού του.

Ο νεόκοπος εκδότης και πολιτικός αλλά και δεύτερος πλουσιότερος Τσέχος, Αντρέι Μπάμπις, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης του μεγαλύτερου ομίλου βιομηχανιών τροφίμων της Τσεχίας όπως της δεύτερης σε μέγεθος χημικής της βιομηχανίας, με τον λαϊκισμό και την οξεία κριτική του στα «κόμματα του κατεστημένου« κατόρθωσε να προσελκύσει την, από ό,τι δείχνουν οι αναλύσεις, πλειονότητα των δυσαρεστημένων για το κίνημά του.

Για τους Σοσιαλδημοκράτες η νίκη τους στις εκλογές αποδείχθηκε πύρρειος, αφού το ποσοστό τους υπολείπεται κατά πολύ εκείνου που, με επίσης κάποιο καλύτερο του Κ.Κ. και τη δική του ανοχή, θα τους έδινε την πλειοψηφία εδρών για μια κυβέρνησή τους μειοψηφίας. Ηδη την Κυριακή το προεδρείο τους κάλεσε σε παραίτηση τον αρχηγό τους Μπόχουσλαβ Σομπότκα, ο οποίος δεν αποκλείεται να αντικατασταθεί από τον υπαρχηγό και εσωκομματικό αντίπαλό του Μίχαελ Χάζεκ, που θα μπορούσε τελικά να λάβει την εντολή κυβέρνησης από τον πρόεδρο Μίλος Ζέμαν, ωστόσο τέτοιες εσωκομματικές αντιπαραθέσεις υπονομεύουν και αποδυναμώνουν τη θέση του κόμματος στις επικείμενες διαπραγματεύσεις.

Το Δημοκρατικό Κόμμα Πολιτών του πρώην πρωθυπουργού Πετρ Νέτσας που βρισκόταν στην εξουσία μέχρι τα μέσα του περασμένου Ιουνίου, όταν εξαιτίας μεγάλων σκανδάλων διαφθοράς και παρακολουθήσεων είχε αναγκαστεί σε παραίτηση, μείωσε σχεδόν στο ένα τρίτο τη δύναμή του, στο 7,7%, έναντι του 20,2%, ενώ ηττημένος των εκλογών είναι και ο αριστοκρατικής καταγωγής πρώην υπουργός Εξωτερικών Κάρελ Σβάρτσενμπεργκ, που με το νεοφιλελεύθερο κόμμα του ΤΟΠ 09 βρέθηκαν από το 17% στο 12%.