Της Ελλης Πάνου
Συγκλονισμένοι, σοκαρισμένοι, φανερά εξοργισμένοι μετά το μακελειό στο Νιουτάουν του Κονέκτικατ, οι Αμερικανοί άνοιξαν πάλι τη συζήτηση για την οπλοκατοχή. Η σκέψη ότι ένας νεαρός, με δυο πιστόλια και μια ημιαυτόματη καραμπίνα, που πήρε από την ντουλάπα της μητέρας του, θέρισε εύκολα 20 ζωές μικρών παιδιών έχει κινητοποιήσει ορισμένες πολύ ισχυρές πολιτικές φωνές, όπως του δημάρχου της Νέας Υόρκης Μάικλ Μπλούμπεργκ, που ζήτησε «άμεσα πράξεις…. κι όχι άλλη ρητορεία».
Ποιος θα αλλάξει, όμως, επικίνδυνες νοοτροπίες και απόψεις που κρατούν σε ομηρία επί δεκαετίες και το πολιτικό σύστημα της χώρας;
Στις ΗΠΑ αναλογούν 90 όπλα σε κάθε 100 Αμερικανούς. Πάνω από εκατό εκατομμύρια όπλα υπάρχουν στις ντουλάπες, στα συρτάρια, στις προθήκες αμερικανικών σπιτιών. Πάνω από 85 άνθρωποι την ημέρα σκοτώνονται με όπλα.
Από τις αρχές του χρόνου έχουν καταγραφεί 13 περιστατικά μαζικών θανάτων από πυροβολισμούς σε όλη τη χώρα. Το 2010, στις ΗΠΑ 12.966 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από σφαίρες. Συνολικά 61 μαζικές δολοφονίες έγιναν σε 30 Πολιτείες από το 1982, οι περισσότερες με όπλα που οι δράστες κατείχαν νόμιμα.
Και κάθε φορά ύστερα από ένα μακελειό, η Αμερική ψάχνει την ψυχή της, εκφωνεί επικήδειους, θρηνεί αθώους, εκφράζει την οργή της, αλλά στο βάθος αρνείται να δει τις αιτίες για τους θανάτους αθώων. Και το συνονθύλευμα των διαφορετικών νόμων που ισχύουν από Πολιτεία σε Πολιτεία και των ομοσπονδιακών κανονισμών δεν είναι ούτε αποτελεσματικό ούτε αποτρεπτικό.
Για παράδειγμα, τα χαλαρά μέτρα που εφαρμόζονται στο Κεντάκι ή τη Βιρτζίνια είχαν αποτέλεσμα τη χρήση 21.000 όπλων για φόνους σε άλλες Πολιτείες. Αυτό είναι πρόβλημα και για το Κονέκτικατ, όπου πολλά από τα όπλα που έχουν χρησιμοποιηθεί σε εγκληματικές πράξεις έχουν «εισαχθεί» από τον Νότο, την πιο «βίαιη» περιφέρεια των ΗΠΑ.
«Πρέπει να αναλάβουμε ουσιαστική δράση… ασχέτως της πολιτικής», είπε δακρύζοντας ο Ομπάμα. Εάν αυτό μπορούσε να επιτευχθεί «θα είχε γίνει εδώ και χρόνια, πριν διαπραχθούν χιλιάδες δολοφονίες», σχολιάζει σε κεντρικό άρθρο της η ιστοσελίδα Bloomberg. Πρόκειται για καθαρή πολιτική δειλία (…) κι αξιοθρήνητη συνθηκολόγηση της πολιτικής τάξης με το λόμπι των όπλων».
Δηλαδή, με την ΝRA, την πανίσχυρη Εθνική Ενωση Οπλοκατοχής, που σύμφωνα με τον καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, Σάνφορντ Λέβινσον, «ελέγχει σε ικανοποιητικό βαθμό και τους Ρεπουμπλικανούς και τους Δημοκρατικούς», γιατί έχει την κοινή γνώμη με το μέρος της.
Για παράδειγμα, μετά την πολύνεκρη επίθεση 24χρονου σπουδαστή σε κινηματογράφο του Κολοράντο, τον Ιούλιο, το 47% των ερωτηθέντων απάντησε ότι είναι πιο σημαντικό να ελεγχθεί η κατοχή των όπλων, ενώ το 46% έθεσε ως προτεραιότητα να προστατευθούν τα δικαιώματα των Αμερικανών που κατέχουν όπλα!
Αυτό το 46% -δηλαδή η μισή χώρα- είναι οι «φίλοι» της NRA. Στο ετήσιο συνέδριό της τον περασμένο Απρίλιο, χάριζε δύο όπλα, δύο φορές την ημέρα, σε όποιον φορούσε κονκάρδα που έγραφε τη λέξη «ΕΝΕΔΡΑ», και διέθετε προϊόντα για όλα τα γούστα, ακόμα και ημι-αυτόματα σε ροζ αποχρώσεις! Μπορεί να ακούγονται υπερβολικά όλα αυτά, αλλά δεν είναι αστεία.
Η NRA υποστηρίζει ότι «δεν σκοτώνουν τα όπλα, αλλά οι άνθρωποι». Αντιτίθεται σε κάθε είδους έλεγχο της οπλοκατοχής, έχει πάνω από τέσσερα εκατομμύρια μέλη, προϋπολογισμό άνω των 300 εκατομμυρίων δολαρίων ενώ δαπάνησε πέρσι -πριν ακόμα αρχίσει η προεκλογική εκστρατεία- 3 εκατομμύρια δολάρια για να ασκήσει «πιέσεις» στα κέντρα εξουσίας στην Ουάσιγκτον.
Είναι, λοιπόν, και ένα σημαντικό συστατικό ενός άλλου κεντρικού άξονα της αμερικανικής κοινωνίας: του καπιταλισμού. Τα όπλα κάνουν το χρήμα να κυκλοφορεί. Και πολύ μάλιστα. Από τη δεκαετία του 1990 οι νόμιμες πωλήσεις όπλων αποφέρουν περίπου 3,5 δισ. δολάρια ετησίως, ακόμα κι εν μέσω ύφεσης και κυρίως όταν ο ένοικος του Λευκού Οίκου είναι Δημοκρατικός. Πόσω μάλλον Αφρο-αμερικανός.
Οι αγορές όπλων αυξήθηκαν μια εβδομάδα μετά την εκλογή του Μπαράκ Ομπάμα το 2008 και την επανεκλογή του τον περασμένο Νοέμβριο, όταν η NRA εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι ,στην καλύτερη περίπτωση, θα αυξηθούν οι φόροι για όπλα και πυρομαχικά και στη χειρότερη, θα τεθεί εκτός νόμου η κατοχή όπλων. Δεν είναι τυχαίο που η βιομηχανία κατασκευής όπλων Smith & Wesson ανέφερε ρεκόρ πωλήσεων το τελευταίο τρίμηνο, καταγράφοντας αύξηση 50% από τον περασμένο χρόνο.
