Του Ματθαίου Τσιμιτάκη

 

Η δημοφιλέστερη εικόνα που δημοσιεύθηκε και αναδημοσιεύτηκε εκατοντάδες φορές στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης twitter κατά τη χρονιά που μας πέρασε είναι αυτή του Τόλη και της Μαρίας. Συνοδευόταν πάντοτε από την αναγνωριστική ετικέτα (hashtag στη γλώσσα του Διαδικτύου) #tolislovedmaria και εκπλήρωνε την τελευταία επιθυμία του 30χρονου Τόλη, ο οποίος έχασε τη μάχη με τον καρκίνο.

 

Τα μέλη της ελληνικής κοινότητας θρήνησαν τον νεαρό, με τον ιδιαίτερο τρόπο τους, σαν να ήταν δικός τους. Το είχαν κάνει στο παρελθόν και με άλλα μέλη της κοινότητας, όπως η Αμαλία Καλυβίνου δείχνοντάς μας πως αυτή η νέα μορφή δημόσιας επικοινωνίας δεν υπολείπεται συναισθημάτων.

 

Ετικέτες, όπως τα #rbnews, #greekrevolution, #euro12gr, #dimitrischristoulas μπορεί να φαντάζουν στο μάτι του αναγνώστη εφημερίδας σαν σκληρές και ακατανόητες γραφολογικές αποτυπώσεις, όμως συνιστούν έναν από τους βασικούς τρόπους με τους οποίους συζητούν οι χρήστες του Διαδικτύου.

 

Συνοδεύουν πληροφορίες γύρω από ένα θέμα ενημέρωσης ή διαλόγου καθώς αυτό εξελίσσεται, χαρακτηρίζουν συμπεριφορές, συναισθήματα, συμπεράσματα ή συνοδεύουν παιχνίδια των χρηστών της δημοφιλούς υπηρεσίας. Η αξία τους γίνεται εύκολα κατανοητή, όταν δει κανείς την πολιτική τους διάσταση. Κάθε κοινωνική αναταραχή, κάθε εξέγερση, κάθε διαδήλωση, από την «αραβική άνοιξη» έως το κίνημα ενάντια στη Wall Street, συνοδεύονταν από ένα hashtag στο twitter.

 

Το sidebar είναι μια υπηρεσία επισκόπησης των δημοσιεύσεων στο ελληνόφωνο Διαδίκτυο που αναπτύσσει μια μικρή ελληνική εταιρεία start up. Προκειμένου να διαφημίσει την υπηρεσία του, το sidebar προχώρησε σε καταγραφή των μεταβολών που συνέβησαν στο ελληνικό twitter καθώς και τα θέματα που απασχόλησαν περισσότερο την κοινότητα των Ελλήνων χρηστών κατά το 2012.

 

Παρά τα μεθοδολογικά προβλήματα που παρουσιάζει, είναι η πρώτη απόπειρα ανασκόπησης αυτής της νέας μορφής δημόσιας επικοινωνίας και μας προσφέρει μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία γύρω από το πώς είδαν οι Ελληνες χρήστες την επικαιρότητα, τι τους απασχόλησε περισσότερο και πώς ασκούν τη νέα αυτή μορφή δημόσιας επικοινωνίας.

 

Το 2012, λοιπόν, προστέθηκαν 128.000 νέοι χρήστες, ανεβάζοντας το σύνολο της ελληνικής κοινότητας των χρηστών του twitter στους 250.000+. Κατά τη διάρκεια του έτους γράφτηκαν 1.200.000.000 tweets, ήτοι σημαίνει 4 ανά δευτερόλεπτο και χρησιμοποιήθηκαν περισσότερα από ένα εκατομμύριο hashtags!

 

Το δημοφιλέστερο tweet του 2012 ήταν αυτό του Κώστα Βαξεβάνη κατά τη στιγμή της σύλληψής του. «Μπαίνουν στο σπίτι με εισαγγελέα τώρα. Με συλλαμβάνουν. Διαδώστε», έγραψε ο δημοσιογράφος και το μήνυμά του αναμεταδόθηκε 3.319 φορές. Στην ίδια λίστα, στην τρίτη θέση βρίσκεται ένα μήνυμα του προέδρου της ΔΗΜΑΡ, Φώτη Κουβέλη: «Σε κυβέρνηση που θα υπάρχει Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ δεν συμμετέχουμε» έγραψε χαρακτηριστικά και 1.121 χρήστες φρόντισαν να διαδώσουν τη δήλωσή του, τόσο πριν όσο και μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης.

 

Δημοφιλέστερο βίντεο ήταν, σύμφωνα με την ίδια καταγραφή, το Kony2012 που προκάλεσε διχογνωμίες στις κοινότητες των χρηστών διεθνώς γύρω από τη λειτουργία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και του ρόλου του στην Αφρική. Στην πέμπτη θέση εμφανίζεται ένα βίντεο της ομάδας RealDemocracy.gr – των αγανακτισμένων του Συντάγματος, το οποίο καταγράφει αστυνομικούς της ομάδας Δέλτα να τοποθετούν μολότοφ σε σακίδιο συλληφθέντος, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης.

 

Στα δημοφιλέστερα θέματα συζήτησης ξεχωρίζουν τα #syntagma με 511.455 μηνύματα, #rbnews με 393.049 και #12fgr με 338.148 δημοσιεύσεις μηνυμάτων. Το πρώτο καταγράφει τα γεγονότα στην πλατεία Συντάγματος κατά τις περιόδους διαδηλώσεων. Το δεύτερο είναι το αναγνωριστικό της μεγαλύτερης κοινότητας πολιτών-δημοσιογράφων στη χώρα, του radiobubble.gr, ενώ το τρίτο σταχυολογεί τα γεγονότα της 12ης Φεβρουαρίου μέσα και έξω από τη Βουλή, όταν ψηφίστηκε το Μνημόνιο 2.

 

Στην κατηγορία της πολιτικής ξεχωρίζει η ετικέτα της Βουλής (#vouli) με 97.730 μηνύματα, αποκαλύπτοντάς μας πως οι χρήστες του twitter παρακολουθούν τα τεκταινόμενα στο Κοινοβούλιο. Στα διεθνή θέματα ξεχωρίζουν οι αναφορές στη #syria (80.825) και #acta (60.119), ενώ οι φίλαθλοι του Βορρά αποδείχθηκαν οι πιο δραστήριοι χρήστες του Δικτύου, αφού στα αθλητικά θέματα πρώτο θέμα συζήτησης είναι ο ΠΑΟΚ (#paok) με 175.934 αναφορές. Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την έρευνα στο site: www.trending.gr/2012

 

Το twitter και η δημόσια ατζέντα

 

Tης Κορίνας Πατέλη*

 

Αφήνοντας στην άκρη τα σοβαρά μεθοδολογικά προβλήματα που παρουσιάζουν έρευνες όπως η συγκεκριμένη, που προσπαθούν να αποτυπώσουν τη δραστηριότητα στο ελληνικό twitter, βρίσκω ενδιαφέροντα δύο στοιχεία:

 

Το γεγονός πως, παρότι η Ελλάδα παρήγαγε ειδήσεις καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς, δεν βρέθηκε στη λίστα με τις δέκα πιο συζητημένες χώρες στη διεθνή κατάταξη, σε αντίθεση με χώρες όπως η Ιταλία που βιώνει τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης με μικρότερη ένταση. Το δεύτερο στοιχείο, που βρίσκω συμπληρωματικό στο πρώτο, είναι το ένα εκατομμύριο hashtags που καταγράφει η συγκεκριμένη έρευνα.

 

Πιθανά η ερμηνεία αυτών των στοιχείων είναι πως η χρήση του κοινωνικού δικτύου βρίσκεται ακόμα υπό ανάπτυξη και δεν έχουν κατασταλάξει μέθοδοι χρήσης, ισχυροί κόμβοι οι οποίοι να διαμορφώνουν το περιεχόμενο τόσο εντός Ελλάδος όσο και προς το εξωτερικό καθώς και ότι δεν έχει συνδεθεί ακόμη οργανικά το Μέσο με τη δημόσια ατζέντα, όπως αυτή διαμορφώνεται από τα παραδοσιακά ΜΜΕ.

 

*Επίκουρη καθηγήτρια, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τμήμα Επικοινωνίας & Σπουδών Διαδικτύου

 

 Ευφυολογήματα

 

Του Αστέρη Μασούρα*

 

Φαίνεται ότι στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε τα κοινωνικά δίκτυα για να κοινωνικοποιηθούμε περισσότερο από ό,τι για να παρέμβουμε και γι' αυτό στις αναμεταδόσεις μηνυμάτων και τα δημοφιλή tweets επικρατούν τα ευφυολογήματα. Στα πολιτικά-κοινωνικά hashtags, στην κατηγορία των διεθνών, αλλά και στα πιο δημοφιλή βίντεο αποτυπώνεται καλύτερα η τάση των χρηστών να παρεμβαίνουμε στην ειδησεογραφία μέσω των κοινωνικών δικτύων και των μπλογκ, όμως φαίνεται πως ακόμα δεν είναι κυρίαρχη.

 

*Μπλόγκερ, πολίτης–δημοσιογράφος της κοινότητας του Http://el.globalvoicesonline.org