Τι είναι η γρίπη;

 

Η γρίπη είναι μια οξεία νόσος του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται από τους ιούς της γρίπης. Υπάρχουν τρεις τύποι ιών γρίπης, οι A, B και C. Οι ιοί τύπου Α ή Β αποτελούν τα κύρια αίτια γρίπης στον άνθρωπο, ενώ οι περιπτώσεις γρίπης από ιούς τύπου C είναι πολύ σπάνιες. Οι ιοί της γρίπης προσβάλλουν το ανώτερο ή και το κατώτερο τμήμα του αναπνευστικού συστήματος (μύτη, φάρυγγας, λάρυγγας, βρόγχοι). Στην καθημερινή γλώσσα, ο όρος «γρίπη» χρησιμοποιείται συχνά ως συνώνυμο των «κρύωμα» ή «ίωση» αλλά, με την αυστηρή ιατρική έννοια του όρου, γρίπη είναι η νόσος που οφείλεται στους παραπάνω συγκεκριμένους ιούς.

 

Πώς μεταδίδεται η γρίπη;

 

Η γρίπη μεταδίδεται από το ένα άτομο στο άλλο όταν ένας ασθενής βήχει, φτερνίζεται ή μιλά και διασπείρει τους ιούς στον αέρα με τη μορφή πολύ μικρών, αόρατων σταγονιδίων. Οι ιοί της γρίπης επίσης μεταδίδονται μέσω των χεριών, όταν κάποιος αγγίζει αντικείμενα και επιφάνειες που έχουν μολυνθεί και στη συνέχεια πιάνει τα μάτια του, τη μύτη ή το στόμα του. Παράγοντες όπως ο ψυχρός καιρός και ο συγχρωτισμός (συγκέντρωση πολλών ατόμων σε κλειστούς χώρους) αυξάνουν τη μετάδοση της γρίπης. Για την αποφυγή της μετάδοσης, τα άτομα θα πρέπει να καλύπτουν το στόμα και τη μύτη τους με χαρτομάντιλο όταν βήχουν ή φτερνίζονται και να πλένουν τακτικά τα χέρια τους.

 

Για πόσες ημέρες ένα άτομο που έχει γρίπη μπορεί να τη μεταδώσει σε άλλους;

 

Οι ενήλικες μπορεί να μεταδώσουν τη νόσο μία ημέρα πριν αρρωστήσουν έως 5–7 ημέρες από τη στιγμή που θα εκδηλώσουν τα συμπτώματα. Τα παιδιά και οι ασθενείς με σοβαρή ανοσοκαταστολή μπορεί να μεταδώσουν τη νόσο σε διάστημα μεγαλύτερο της μίας εβδομάδας.

 

Ποια είναι τα συμπτώματα της γρίπης;

 

Τα συμπτώματα της γρίπης συνήθως ξεκινούν απότομα και περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, πόνους των μυών και των αρθρώσεων, πονοκέφαλο, έντονη κόπωση, καταρροή, πονόλαιμο, βήχα (συνήθως ξηρό). Τα παιδιά μπορεί να παρουσιάζουν συμπτώματα από το γαστρεντερικό, όπως ναυτία, εμέτους, διάρροια, ενώ στους ενήλικες τα συμπτώματα αυτά είναι σπάνια.

 

Πόσο διαρκούν τα συμπτώματα της γρίπης συνήθως;

 

Τα συμπτώματα αρχίζουν 1–4 ημέρες μετά την προσβολή από τον ιό και διαρκούν 2–7 ημέρες, ο βήχας όμως μπορεί να επιμένει για αρκετό χρονικό διάστημα.

 

Υπάρχουν κάποια συμπτώματα που πρέπει να με ανησυχήσουν;

 

Υπάρχουν κάποια συμπτώματα που όταν εμφανιστούν στα παιδιά θα πρέπει άμεσα να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας. Αυτά είναι:

 

* υψηλός και παρατεινόμενος πυρετός

 

* γρήγορη αναπνοή ή δυσκολία στην αναπνοή

 

* κυάνωση

 

* άρνηση για λήψη υγρών ή τροφής

 

* μειωμένη δραστηριότητα, υπνηλία

 

* διέγερση ή σπασμοί

 

* επανεμφάνιση του πυρετού ή επιδείνωση του βήχα ύστερα από βελτίωση των συμπτωμάτων της γρίπης, καθώς και ενδεχόμενη επιδείνωση υποκείμενου χρόνιου νοσήματος (καρδιολογικού, αναπνευστικού,διαβήτη κ.λπ.).

 

Οσον αφορά τους ενήλικες, τα συμπτώματα για τα οποία θα πρέπει άμεσα να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας είναι:

 

* υψηλός και παρατεινόμενος πυρετός

 

* δύσπνοια

 

* πόνος ή αίσθημα πίεσης στο στήθος

 

* λιποθυμικά επεισόδια (Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης & Παρέμβασης)

 

* σύγχυση

 

* πολλοί ή παρατεινόμενοι έμετοι.

 

Ποιες είναι οι επιπλοκές της γρίπης;

 

Η γρίπη μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως και σοβαρή νόσηση και μερικές φορές μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο. Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι ξεπερνούν τη γρίπη χωρίς να παρουσιάσουν επιπλοκές, ορισμένα άτομα όμως που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών από τη γρίπη. Μερικές από τις επιπλοκές αυτές είναι η πνευμονία από τον ίδιο τον ιό της γρίπης ή από μικρόβια, κυρίως από πνευμονιόκοκκο, η αφυδάτωση, οι κρίσεις άσθματος στα άτομα που πάσχουν από βρογχικό άσθμα, η παρόξυνση της χρόνιας βρογχίτιδας, η επιδείνωση της καρδιακής ανεπάρκειας ή του διαβήτη. Τα παιδιά μπορεί, επίσης, να παρουσιάσουν ιγμορίτιδα και ωτίτιδα.

 

Υπάρχουν άλλοι ιοί του αναπνευστικού που κυκλοφορούν κατά τη διάρκεια της εποχής της γρίπης;

 

Ναι. Κατά τη διάρκεια της εποχής της γρίπης κυκλοφορούν και άλλοι ιοί που προσβάλλουν το αναπνευστικό και προκαλούν παρόμοια συμπτώματα με αυτά της γρίπης. Σε αυτούς τους ιούς περιλαμβάνονται οι ρινοϊοί, που είναι η κύρια αιτία του κοινού κρυολογήματος, και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός, που αποτελεί την πιο συχνή αιτία σοβαρής νόσου του αναπνευστικού στα παιδιά και μία από τις κύριες αιτίες βαριάς νόσησης ή και θανάτου σε ηλικιωμένα άτομα. Αλλοι ιοί που μπορούν επίσης να προκαλέσουν κλινική εικόνα παρόμοια με εκείνη της γρίπης είναι οι αδενοϊοί και οι ιοί της παραγρίπης.

 

Σε τι διαφέρει η γρίπη από το κοινό κρυολόγημα;

 

Το κοινό κρυολόγημα προκαλείται από ιούς διαφορετικούς από αυτούς της γρίπης. Τα συμπτώματά του συνήθως είναι πιο ελαφρά, περιορίζονται στο ανώτερο αναπνευστικό (καταρροή, φτάρνισμα, πονόλαιμος), διαρκούν λιγότερο, ενώ σπάνια συμβαίνουν επιπλοκές. Αντίθετα, η γρίπη μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νόσηση και επιπλοκές που καμιά φορά μπορεί να είναι θανατηφόρες για κάποια άτομα, π.χ. άτομα με χρόνια νοσήματα.

 

Πώς θεραπεύεται η γρίπη;

 

Οπως συμβαίνει με τις περισσότερες ιώσεις, έτσι και η γρίπη συνήθως «θα κάνει τον κύκλο της». Χρειάζεται ξεκούραση, πολλά υγρά, αποφυγή του καπνίσματος, λήψη αντιπυρετικών για την αντιμετώπιση του πυρετού και παυσίπονων για την αντιμετώπιση του πόνου των μυών. Τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία θέση στη θεραπεία της γρίπης, διότι δεν καταπολεμούν τους ιούς. Μη δίνετε ασπιρίνη σε παιδιά και εφήβους, ιδίως όταν έχουν πυρετό, αν δεν συμβουλευτείτε πρώτα γιατρό. Στα άτομα αυτής της ηλικίας που έχουν αρρωστήσει με γρίπη, η ασπιρίνη μπορεί, σπάνια, να προκαλέσει ένα σοβαρό νόσημα που λέγεται σύνδρομο Reye.

 

Τι πρέπει να κάνω εάν αρρωστήσω;

 

Η τήρηση βασικών κανόνων υγιεινής είναι ένας αρκετά αποτελεσματικός τρόπος για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τους γύρω μας από τη γρίπη. Για τον λόγο αυτόν:

 

* Αποφύγετε στενή επαφή με άλλα άτομα.

 

* Αποφύγετε να έρχεστε σε επαφή με άτομα που είναι άρρωστα.

 

* Κρατήστε απόσταση από τους άλλους όταν είστε εσείς άρρωστοι για να τους προφυλάξετε και να μην αρρωστήσουν.

 

* Μείνετε στο σπίτι σας όταν είστε άρρωστοι. Αποφύγετε, εφόσον βέβαια αυτό είναι δυνατόν, να πηγαίνετε στη δουλειά σας, στο σχολείο, σε συναθροίσεις οικογενειακές ή κοινωνικές, σε πολυσύχναστα μέρη και να κυκλοφορείτε με μέσα μαζικής μεταφοράς. Με αυτόν τον τρόπο θα βοηθήσετε να μην αρρωστήσουν και άλλοι άνθρωποι.

 

* Καλύψτε με χαρτομάντιλο το στόμα και τη μύτη σας όταν βήχετε ή φτερνίζεστε. Με αυτό τον τρόπο προστατεύετε αυτούς που είναι γύρω σας και μειώνεται σημαντικά η πιθανότητα να αρρωστήσουν και αυτοί.

 

* Πλένετε συχνά τα χέρια σας. Το συχνό πλύσιμο των χεριών μειώνει σημαντικά τη διασπορά των ιών. Με αυτό τον τρόπο προστατεύετε τον εαυτό σας και τους γύρω σας.

 

* Αποφύγετε να πιάνετε τα μάτια σας, τη μύτη σας ή το στόμα σας. Οι ιοί της γρίπης συχνά μεταδίδονται όταν κάποιος αγγίζει αντικείμενα και επιφάνειες που έχουν μολυνθεί και στη συνέχεια πιάνει τα μάτια του, τη μύτη ή το στόμα του.

 

Πώς μπορώ να ξεχωρίσω αν έχω γρίπη ή κοινό κρυολόγημα;

 

Πολλές φορές ένα σοβαρό κρυολόγημα και μια μέτριας βαρύτητας γρίπη μπορεί να εμφανίζονται με την ίδια περίπου κλινική εικόνα. Πιο κάτω αναφέρονται οι κλασικές διαφορές μεταξύ του κοινού κρυολογήματος και της γρίπης -παρ' ότι τα συμπτώματα αυτά δεν εμφανίζονται πάντα.

 

Κοινό κρυολόγημα

 

Πυρετός: Σπάνια στους ενήλικες και στα μεγαλύτερα παιδιά. Μπορεί όμως να είναι υψηλός (έως και 39⁰ C) στα βρέφη και τα μικρά παιδιά.

 

Πονοκέφαλος: Σπάνια υπάρχει

 

Μυϊκοί πόνοι: Μέτριας βαρύτητας

 

Αίσθημα κόπωσης: Μέτριας βαρύτητας

 

Εντονη εξάντληση: Οχι

 

Καταρροή: Συχνά

 

Φτάρνισμα: Συχνά

 

Πονόλαιμος: Συχνά

 

Βήχας: Μέτριας βαρύτητας παροξυσμικός βήχας

 

Γρίπη

 

Πυρετός: Συνήθως υψηλός πυρετός, από 38,5°C μέχρι και 40°C, που συνήθως διαρκεί 3-4 ημέρες.

 

Πονοκέφαλος: Απότομη έναρξη. Μπορεί να είναι έντονος

 

Μυϊκοί πόνοι: Συνήθως έντονοι

 

Αίσθημα κόπωσης: Συχνά έντονο. Μπορεί να διαρκέσει δύο ή και περισσότερες εβδομάδες

 

Εντονη εξάντληση: Αιφνίδια έναρξη. Μπορεί να είναι πολύ έντονη

 

Καταρροή: Μερικές φορές

 

Φτάρνισμα: Μερικές φορές

 

Πονόλαιμος: Μερικές φορές

 

Βήχας: Συνήθως έντονος βήχας