Ο χορογράφος Ρενάτο Τζανέλα παρουσιάζει μια διαφορετική εκδοχή του διάσημου έργου, αλλάζει ακόμα και το λιμπρέτο. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι εμπιστεύεται κορίτσια από το νεότερο δυναμικό του Μπαλέτου της Λυρικής για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους του Λευκού και του Μαύρου Κύκνου

Της Ματούλας Κουστένη

Μπορεί να μην είναι το δυσκολότερο μπαλέτο. Ισως ούτε το πιο γοητευτικό. Είναι, όμως, το διασημότερο και πιο παραμυθένιο. Με έναν μεγάλο κλασικό μύθο του χορού αναμετριέται το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και ο Ρενάτο Τζανέλα, που υπογράφει τη χορογραφία μιας νέας, ενδιαφέρουσας εκδοχής της «Λίμνης των Κύκνων» σε μουσική του Τσαϊκόφσκι. Κάνει πρεμιέρα το Σάββατο στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Στη μουσική διεύθυνση θα είναι ο Ηλίας Βουδούρης, ενώ τα κοστούμια υπογράφει η Σήλια Κριθαριώτη (δύο χρόνια μετά το ντεμπούτο της ως ενδυματολόγου στο «Ρωμαίος και Ιουλιέτα»).

Η «Λίμνη των Κύκνων» δίνει στον Ρενάτο Τζανέλα την ευκαιρία να δοκιμάσει σε μεγάλους ρόλους κορίτσια από το νεότερο δυναμικό του μπαλέτου. Ετσι, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει δίπλα στις καταξιωμένες χορεύτριες, Αιμιλία Γάσπαρη, Ευρυδίκη Ισαακίδου, Σταυρούλα Καμπουράκη Νατάσσα Σιούτα, Αλίνα Στεργιανού, και τις νεότερες Ελεάνα Ανδρεούδη, Χριστίνα Μακρίδου, Πόπη Σακελλαροπούλου σε πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Η «Λίμνη των Κύκνων» είναι το μπαλέτο που διαχρονικά συναρπάζει και συγκινεί όχι μόνο το κοινό, αλλά κυρίως τους χορευτές. Εξακολουθούν να το θεωρούν μια μεγάλη πρόκληση στην καριέρα τους.

«Εχω ξαναχορέψει πρώτους ρόλους τα δέκα χρόνια που ανήκω στο δυναμικό της Λυρικής, ωστόσο η ιστορία αυτή παραμένει το κορυφαίο παραμύθι. Ειδικά για χορευτές όπως εγώ, που προτιμούν το αέρινο από τον ρεαλισμό», παραδέχεται η Χριστίνα Μακρίδου, Λευκός Κύκνος της παράστασης. «Είναι σημείο αναφοράς η “Λίμνη των Κύκνων”, γιατί από τη μια έχεις το πνεύμα που το διατρέχει κι από την άλλη τις δυσκολίες, που προσθέτουν πόντους στον μύθο του».

Λιγότερα χρόνια μετρά στο Μπαλέτο της Λυρικής ο Μαύρος Κύκνος, Ελεάννα Ανδρεούδη. Μόλις 25 ετών, βρέθηκε στην Αθήνα μετά από δύο χρόνια υποτροφίας στο Μόναχο και χόρεψε πρώτο ρόλο στο «Ταξίδι στην αιωνιότητα». «Παρ’ όλο που είμαι ο κακός του έργου, περνάω καταπληκτικά διότι καμιά φορά μέσα από τέτοιους ρόλους ανακαλύπτεις νέα και διαφορετικά στοιχεία του εαυτού σου. Αν με ρωτούσε κανείς πριν από καιρό, θα έλεγα πως προτιμώ τους πιο αβανταδόρικους και ανατρεπτικούς ρόλους. Σήμερα αγαπώ το ίδιο τον λυρισμό και την αισθαντική ατμόσφαιρα. Ισως έχει να κάνει με την ηλικία. Οταν είσαι μικρός αναζητάς τους πιο δυνατούς ρόλους, που θα αναδείξουν την τεχνική σου κατάρτιση. Θέλεις να βουτάς στη φωτιά. Αργότερα, ωριμάζοντας κι αφού έχεις κατακτήσει τη δύναμη και τεχνική, θέλεις να νιώσεις την υποκριτική και το πιο βαθύ συναίσθημα. Γι’ αυτό και η διαφορετική προσέγγιση του Τζανέλα με ιντριγκάρει περισσότερο από την κλασική εκδοχή».

Ακολουθώντας τις καθοδηγητικές γραμμές της χορογραφίας των Μάριους Πετιπά και Λεβ Ιβάνοφ, ο Ρενάτο Τζανέλα ξαναγράφει το «λιμπρέτο», αποδίδοντας μεγαλύτερο βάρος στον Ρόθμπαρτ, τον κακό μάγο της υπόθεσης. Στη νέα αφήγηση, η εκκεντρική κι αυταρχική μητέρα του πρίγκιπα προκαλεί τον γιο της να βγει στον αληθινό κόσμο για να γνωρίσει τη γυναίκα που θα παντρευτεί, αλλά τελικά εκείνος καταλήγει να αντιμετωπίσει τις συνέπειες του «όρκου αγάπης» που έχει δώσει ταυτόχρονα σε δύο γυναίκες.

«Ο Ρενάτο επέλεξε να κρατήσει την κλασική ανάγνωση και χορογραφία από τον Μαύρο Κύκνο και έχει απελευθερώσει κινησιολογικά τον Λευκό. Ο λόγος έχει να κάνει με την εξέλιξη της υπόθεσης και τον τρόπο που θέλησε να υπηρετήσει το ανατρεπτικό τέλος της παράστασης. Στην ιστορία μας, για παράδειγμα, σε αντίθεση με την κλασική εκδοχή ο Λευκός Κύκνος δεν είναι κύκνος από την αρχή, αλλά μεταμορφώνεται στο τέλος, λόγω της προδοσίας που νιώθει από τον αγαπημένο του», λέει η Χριστίνα Μακρίδου.

Τι λέει, όμως, ο ίδιος ο Ρενάτο Τζανέλα για τις «παρεμβάσεις» του; «Κρατώ την ιστορία, το πάθος, τον φόβο και την αγάπη όπως είναι γραμμένα, ενώ συγχρόνως απευθύνομαι στο σύγχρονο κοινό, που μας παρακολουθεί με τόσο ενδιαφέρον εδώ στην Αθήνα. Η “Λίμνη των Κύκνων” είναι κατά τη γνώμη μου ένα σύγχρονο έργο στο οποίο μπορούμε να επανέλθουμε και να το ανακαλύψουμε ξανά και ξανά».

Η χορογραφία του για ακόμα μια φορά κρατά τη νεορομαντική αισθητική και τον σκελετό της πρωτότυπης παρτιτούρας, δίνει έμφαση στα χέρια και στις μεγαλοπρεπείς κινήσεις και παρ’ όλο που αφαιρεί μερικά κομμάτια από τη δραματουργία προσπαθεί να μην «πληγώσει το σενάριο και τη μουσική». «Η Λίμνη είναι το ιδανικό έργο για να εκφραστώ», λέει ο χορογράφος. «Ο έρωτας ενσαρκώνεται με τέτοια αγνότητα που μοιάζει μη πραγματικός. Τόσο εξωπραγματικός που ένα κορίτσι μεταμορφώνεται σε κύκνο. Δεν είναι υπέροχο; Οι δύο ερωτευμένοι μπορούν να αγγίξουν ο ένας τον άλλον στη σκηνή χωρίς να ενοχλήσουν κανέναν. Τα προβλήματα αρχίζουν όταν εκείνη επιθυμεί να γίνει αληθινή γυναίκα. Ο προσωπικός μου τίτλος για το έργο είναι “Λίμνη των Κύκνων. Τρέλα: είσαι αληθινή;”. Ολα είναι ακραία σε αυτό το έργο: η δύναμη της εκπαίδευσης του Δασκάλου, η υπερπροστατευτικότητα της μητέρας και η κοινωνία που περιβάλλει τους ήρωες, η ομορφιά των κύκνων και η σκοτεινή πλευρά της ιστορίας».

*INFO: Αίθουσα «Α. Τριάντη» 15, 16, 18, 19, 21, 22, 23 Μαρτίου, στις 20.00. Ασπρος κύκνος: Eυρυδίκη Ισαακίδου (15, 19, 23/3), Σταυρούλα Καμπουράκη (16, 21/3), Χριστίνα Μακρίδου (18, 22/3). Mαύρος κύκνος: Αιμιλία Γάσπαρη (15, 19, 23/3), Πόπη Σακελλαροπούλου (16, 21/3), Ελεάνα Ανδρεούδη (18, 22/3). Πρίγκιπας: Ντανίλο Ζέκα (15, 19, 23/3), Βαγγέλης Μπίκος (16, 21/3), Ιγκορ Σιάτζκο (18, 22/3) κ.ά.