ΤΟΥΡΚΙΑ Κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης περιγράφουν τις κινητοποιήσεις που άλλαξαν για πάντα τη ζωή τους, είτε συμμετείχαν σε αυτές είτε όχι
Της Ελλης Πάνου
Ενας μηχανικός που σκοντάφτει μέσα σε ένα νέφος από σπρέι πιπεριού. Ενας φοιτητής Ιατρικής που προσφέρει φάρμακα και λεμόνι για τα δακρυγόνα. Μια δασκάλα που καταγράφει τα πάντα με την κάμερά της.
Ενας αριστερός ακτιβιστής που έχει κατασκηνώσει επί ημέρες στην Ταξίμ για να υπερασπιστεί την πλατεία από την αστυνομία. Μια νοικοκυρά με μαντίλα που δεν είχε πάει ποτέ σε διαδήλωση. Ενας 50χρονος κομπιουτεράς, που δεν είχε διανοηθεί μέχρι τώρα να υψώσει τη φωνή του. Παιδιά που επιστρέφουν με τις τσάντες τους από το μάθημά τους.
Οι μαζικές διαδηλώσεις στην Τουρκία έδειξαν ότι η κοινωνία, παρά την ευημερία και την οικονομική άνθηση, κρύβει πολύ θυμό για τη διακυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν. «Η πλατεία είναι δική μας» είναι τώρα το σύνθημά τους. Και αυτές είναι οι αφηγήσεις για τα γεγονότα που ελπίζουν να αλλάξουν τη ζωή τους…
«Χτυπώντας τα κουζινικά μας για την ελευθερία»
Την Κυριακή το βράδυ καθόμουν στο σπίτι μου, στην Κωνσταντινούπολη, παρακολουθώντας τα γεγονότα. Είχα βγει στον δρόμο, είχα λουστεί με δακρυγόνα και επέστρεψα για λίγο. Τότε άκουσα για πρώτη φορά τον θόρυβο από τις κατσαρόλες. Αυτού του είδους η διαμαρτυρία είναι παράδοση για τις γυναίκες στην Τουρκία, είναι ένας τρόπος να διαμαρτυρηθείς μαζί με τη γειτονιά σου από το σπίτι σου. Κοίταξα από το παράθυρο και είδα τη γειτόνισσά μου και ένα μικρό κορίτσι να στέκονται έξω από το σπίτι τους, άρπαξα τα κλειδιά μου και μια κατσαρόλα και έτρεξα να κάτσω μαζί τους. Ολοι μας περπατούσαμε και χτυπάγαμε τις κατσαρόλες με διαφορετικούς ρυθμούς, αλλά το ίδιο μήνυμα. Οι οδηγοί χτύπαγαν τις κόρνες, ο κόσμος επευφημούσε, μας χαιρετούσαν και χειροκροτούσαν. Καθώς προχωρούσαμε, το πλήθος μεγάλωνε μέχρι που γίναμε πενήντα γυναίκες και κορίτσια, ηλικίας από 4 έως 60 ετών. Οι ηλικιωμένοι έκαναν θόρυβο από τα παράθυρά τους.
Περάσαμε μια σειρά από ακριβά εστιατόρια, όπου οι οικογένειες απολάμβαναν το βραδινό κυριακάτικο φαγητό τους. Ολοι σηκώθηκαν κι άρχισαν να χειροκροτούν. Ο κόσμος σήκωνε τα ποτήρια με το ρακί και τα χτύπαγε με τα κουτάλια. Επιαναν τα πιάτα και τα χτύπαγαν με τα μαχαίρια. Οι ψαράδες και οι μικροπωλητές γύρω γύρω χειροκροτούσαν μαζί τους. Ηταν μια δυνατή, βαθιά, χαρούμενη συμφωνία διαμαρτυρίας. Ηταν πραγματικά υπέροχο.
Ο,τι και να ειπωθεί για τα γεγονότα στην Τουρκία, οι διαμαρτυρίες δεν είναι έργο εξτρεμιστών και πολιτικών κομμάτων. Τόσο πολλοί άνθρωποι, νέοι και ηλικιωμένοι, πλούσιοι και φτωχοί, άνθρωποι στους δρόμους και μέσα στα σπίτια τους, με διαφορετικές απόψεις και από τελείως διαφορετικές κοινωνικές ομάδες, ενωμένοι. Οι μεγάλες διαδηλώσεις είναι η κορυφή του παγόβουνου. Δεν είναι εύκολα προσβάσιμες. Οι δρόμοι είναι κλειστοί. Τα δακρυγόνα αποπνικτικά. Ο φόβος κρατάει πολλές φωνές μακριά. Καθώς γράφω, ακούγονται οι κατσαρόλες. Θα πάω πάλι να τους βρω. Αυτές οι διαμαρτυρίες της γειτονιάς δίνουν φωνή σε όσους δεν έχουν και έναν τρόπο να εκφράσουν την οργή τους, τον θυμό τους, τη λύπη τους… Δεν μένουμε σιωπηλοί στην αδικία, αλλά ενωμένοι στεκόμαστε δίπλα δίπλα, με ειρηνικό τρόπο, χτυπώντας τα κουζινικά μας για την ελευθερία, τη δημοκρατία και τη δικαιοσύνη.
sandra_istanbul
…………………………………………………………………..
«Ο κόσμος δεν χρειάζεται άλλο δικτάτορα»
Την περασμένη εβδομάδα πολλοί απολίτικοι πέθαναν και από τις στάχτες τους γεννήθηκαν γενναίοι στρατιώτες της δημοκρατίας. Νιώθοντας τη δύναμή τους, το δίκιο τους και την ανάγκη να ενωθούν για τον κοινό σκοπό, οι καταπιεσμένοι της Τουρκίας δεν μπορούν να μένουν πλέον αμέτοχοι. Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι αυτό είναι το τελευταίο οχυρό τους και γι' αυτό πρέπει να το υπερασπιστούν. Ο κόσμος δεν χρειάζεται άλλον έναν δικτάτορα, έναν κρυφό θρησκευτικό εξτρεμιστή της πολιτικής. Πρέπει να επικρατήσουμε για το καλό όλων μας, το καλό των παιδιών μας και το δικό σας καλό.
…………………………………………………………….
«Δυσκολεύομαι να πιστέψω πώς παραμένουν στους δρόμους οι απολίτικοι φίλοι μου»
Είμαι Τούρκος πολίτης και φοιτητής της Ιατρικής… Κάθομαι στον υπολογιστή μου την ώρα που οι φίλοι μου αντιμετωπίζουν την αστυνομική βία και νιώθω προδότης… Φίλοι που μεγάλωσα μαζί τους, που είπαν τι πέρασαν και είναι τρομακτική εμπειρία. Κανένας από αυτούς δεν είχε πάει ποτέ σε πολιτική διαδήλωση, δεν είχε υπογράψει ούτε μια διακήρυξη μέχρι τώρα. Ηταν όπως όλοι οι απολίτικοι νέοι στη χώρα. Δυσκολεύομαι να πιστέψω πώς παραμένουν στους δρόμους, πεινασμένοι, κουρασμένοι, τα μάτια τους και ο λαιμός να καίγονται από τα δακρυγόνα, να χτίζουν οδοφράγματα και να στέκονται μπροστά στις αύρες της αστυνομίας.
Ο κόσμος φοβάται για τη ζωή του. Και δεν πρόκειται για επαναστάτες. Αλλά δεν μπορούν να μείνουν άπρακτοι και να γυρίσουν σπίτια τους, έχοντας δει την αστυνομία σκόπιμα να παρασύρει έναν άνθρωπο στον δρόμο ή να χτυπούν άλλους στο πρόσωπο αφού τους έχουν περάσει χειροπέδες. Γι' αυτούς η απραξία θα σημαίνει ήττα, γιατί όχι μόνο τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης δεν μετέδιδαν τα γεγονότα, αλλά μετά τα έκαναν να φαίνονται σαν πράξεις ακραίων βίαιων ομάδων.
…………………………………………………………………………………..
«Ολα είναι τώρα ήσυχα, αλλά τίποτα δεν είναι το ίδιο»
Δευτέρα απόγευμα, πλατεία Ταξίμ
Η ζωή έχει επιστρέψει στους κανονικούς ρυθμούς της, μόνο που υπάρχουν ακόμα οδοφράγματα από κομμάτια μέταλλα, υλικά από οικοδομές, διαλυμένα λεωφορεία, ένα καμένο μίνι βαν στις εισόδους της πλατείας… Ολα είναι κανονικά, εκτός από το γεγονός ότι ομάδες μαθητών -30 έως 40 παιδιά- περνούν με το τέλος των μαθημάτων φωνάζοντας αντικυβερνητικά συνθήματα…
Εκτός από το γεγονός ότι το Πάρκο Γκεζί είναι γεμάτο ανθρώπους έτοιμους να δώσουν μάχη, ανθρώπους που πιστεύουν ότι μετά την πρώτη νίκη όλα είναι εφικτά….
Εκτός από το γεγονός ότι μόλις πριν από δύο ημέρες ένα μη πολιτικό κίνημα ανθρώπων… ωραίων ανθρώπων, φίλων μας, νέων, ηλικιωμένων ζευγαριών που έμαθαν ότι το λεμόνι πολεμάει το δακρυγόνο, έχει τώρα πλέον ριζοσπαστικοποιηθεί…
Εκτός από το γεγονός ότι η πόλη δεν είναι τελείως ήρεμη, αφού πέρα από την Ταξίμ όλοι ξέρουν ότι οι ταραχές συνεχίζονται, στην Μπεσίκτας ή στο Σουλτανγκαζί…
Εκτός από το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν, επί μακρόν πανίσχυρος, αμετακίνητος, με την υποχώρηση της αστυνομίας γεύτηκε την πρώτη ήττα του και λαβωμένος είναι τώρα πιο απρόβλεπτος και μερικοί λένε και πιο επικίνδυνος από ποτέ…
Εκτός από το γεγονός ότι σήμερα το απόγευμα που πήγα στο φαρμακείο άκουσα ένα νέο ζευγάρι να ρωτάει εάν έχουν περισσέψει χειρουργικές μάσκες, λες και ήταν το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο…
Εκτός από το γεγονός ότι τώρα ξέρω πώς είναι να κάθεσαι στη γειτονιά σου να πίνεις το τσάι σου, την μπίρα σου, την πορτοκαλάδα σου, νιώθοντας ασφαλής και ξαφνικά να εισβάλλουν οι ειδικές μονάδες…
Ολα είναι ήσυχα αυτό το απόγευμα στην Κωνσταντινούπολη, αλλά στην πραγματικότητα τίποτε δεν είναι το ίδιο και κανένας δεν ξέρει τι θα συμβεί μετά…
.……………………………………………………………..
«Οι διαδηλωτές έδειξαν τη δύναμή τους»
Νικ Χομπς – διοργανωτής συναυλιών, κάτοικος Κωνσταντινούπολης
Εφαγα δακρυγόνα στην πρώτη έφοδο της αστυνομίας την Παρασκευή… Ο κόσμος στεκόταν στην άκρη του πάρκου με μερικά πλακάτ στα χέρια φωνάζοντας συνθήματα, χωρίς να κλείνουν τον δρόμο. Τότε, ξαφνικά, άρχισαν να πέφτουν βροχή κάνιστρα με τα δακρυγόνα και όλοι άρχισαν να τρέχουν… Η πληροφορία μεταδόθηκε από το twitter και ο κόσμος εξοργίστηκε… Το γεγονός πυροδότησε όσα ακολούθησαν. Τώρα το πάρκο απελευθερώθηκε. Οταν ο Ερντογάν επιστρέψει από το Μαρόκο θα δούμε τι θα γίνει… Οι διαδηλωτές έδειξαν τη δύναμή τους και όχι μόνο στην Κωνσταντινούπολη…
………………………………………………………………
Τρίτη 28 Μαΐου, πλατεία Ταξίμ. Η κοπέλα με το κόκκινο φόρεμα δέχεται εν ψυχρώ τα χημικά του αστυνομικού. Η φωτογραφία αυτή συμπυκνώνει την ουσία της εξέγερσης: την βία των δυνάμεων ασφαλείας απέναντι στους διαδηλωτές. Γι' αυτό κι έγινε σύμβολο της τουρκικής νεολαίας κι αναπαράχθηκε αστραπιαία μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Τρεις μέρες μετά, ο φωτορεπόρτερ του Reuters, Οσμάν Ορσάλ, που την τράβηξε, τραυματίστηκε στο πόδι από την αστυνομία και νοσηλεύεται.
……………………………………………………………………………………
Τα τιτιβίσματα νίκησαν τα ΜΜΕ
Οταν τα επίσημα media προσπάθησαν να κρύψουν την αλήθεια για τις διαδηλώσεις, το twitter πήρε φωτιά
Οι διαδηλωτές το Σαββατοκύριακο κορόιδευαν τη φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Σαμπάχ», που δεν είχε αφιερώσει στην πρώτη της σελίδα ούτε μια αράδα για τις μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, προτιμώντας να προβάλει τη βράβευση του Ταγίπ Ερντογάν για τον αγώνα του κατά του καπνίσματος!
Η στάση των τουρκικών μέσων ενημέρωσης στην εξέγερση των δρόμων και της πλατείας ανέδειξε τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης ως το καταφύγιο όσων διψούσαν για πληροφόρηση και επικοινωνία. Ο ρόλος τους ήταν καταλυτικός, σύμφωνα με τις μετρήσεις, που κατέγραψαν 2 εκατομμύρια tweets το οκτάωρο από τις 4 το απόγευμα ώς τα μεσάνυχτα της Παρασκευής, ενώ μετά τα μεσάνυχτα οι χρήστες έστελναν 3.000 μηνύματα το λεπτό! Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι οι συνδέσεις με το Ιντερνετ ήταν προβληματικές σε αρκετά σημεία της πόλης.
Το σημαντικό στην περίπτωση της Τουρκίας είναι πως χρησιμοποιήθηκε το twitter για να μεταδίδονται πληροφορίες στα διάφορα σημεία των διαδηλώσεων. Σε αντίθεση με άλλες πρόσφατες εξεγέρσεις, περίπου το 90% όλων των σχετικών tweets προέρχονταν από το εσωτερικό της Τουρκίας, με το 50% να δημοσιεύονται από την περιοχή της Κωνσταντινούπολης. Στην αντίστοιχη εξέγερση στην πλατεία Ταχρίρ του Καΐρου, μόνο το 30% των χρηστών βρίσκονταν στην Αίγυπτο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ:
O «σουλτάνος» δεν πήρε το… χαμπέρι
Ρωγμές στο «σουλτανάτο» του Ερντογάν