Το CINEDOC ΕΠΙΜΕΝΕΙ ΣΤΟ ΓΑΛΛΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΜΕ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΝΤΟΚΥΜΑΝΤΕΡ
Της Βασιλικής Τζεβελέκου
Με φόντο τη σημερινή Ινδία, με τις ατέλειωτες καταπράσινες εκτάσεις και τις πόλεις με το άναρχο κυκλοφοριακό, τα εκατομμύρια κατοίκων, τους εκατοντάδες ιερούς ναούς και τα παλάτια, ο Γερμανός σκηνοθέτης Γιαν Σμιτ-Γκαρ (Jan Schmidt-Garre) αναζητά τη σύγχρονη διδασκαλία της γιόγκα και την αναβίωσή της από τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα.
Με βάσεις στην ινδική φιλοσοφία, η γιόγκα ασκείται σήμερα από εκατομμύρια δυτικούς. Πολλοί από αυτούς μυημένοι, γνωρίζουν τη διδασκαλία, τους μεγάλους δασκάλους-αναβιωτές και τις ευεργετικές της ιδιότητες. Αλλοι, πάλι, περιορίζονται στην επιδερμική αξία του… εγχειρήματος, που όπως και να 'ναι κάτι θετικό αφήνει στον ερασιτέχνη.
Το σώμα γίνεται πνεύμα
Το ντοκιμαντέρ «Breath of the Gods – A Journey to the Origins of Modern Yoga» είναι μια ανεξάρτητη γερμανική παραγωγή του 2012 που γυριζόταν επί τέσσερα χρόνια. Ο σκηνοθέτης της, ξεκινώντας από προσωπικό ενδιαφέρον, ταξίδεψε στην Ινδία και μίλησε με μερικούς από τους μεγάλους δασκάλους, πήγε στο χωριό του Ινδού σοφού T. Krishnamacharya, ο οποίος δίδαξε τη σύγχρονη γιόγκα μέσα από μια μικρή αρχικά κοινότητα μαθητών, τα ίδια του τα παιδιά αλλά και κάποιους φωτισμένους Ινδούς.
Γεννήθηκε γύρω στο 1888 στη Νότια Ινδία και πέθανε το 1989 στο Μαντράς έχοντας ιδρύσει το Yogashala, τη σχολή γιόγκα με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο.
Ο σκηνοθέτης Γιαν Σμιτ-Γκαρ ερευνά τη ζωή και τη διδασκαλία του Krishnamacharya, πραγματοποιώντας ένα ταξίδι που τον οδηγεί από τους μαθητές και την οικογένεια του Ινδού δασκάλου ώς τις πηγές της σύγχρονης γιόγκα και το παλάτι του «Μαχαραγιά της Μυσώρης». «Οπως σε όλες μου τις δουλειές έτσι κι εδώ στο επίκεντρο βρίσκεται η καλλιτεχνική διαδικασία. Το σώμα είναι το υλικό, το οποίο ως εκ θαύματος μετατρέπεται σε πνευματικό θέμα», λέει ο σκηνοθέτης.
Η ταινία είναι γυρισμένη σε φιλμ και την είδαν περισσότεροι από 90.000 σε Γερμανία, Αυστρία και Σουηδία. Την Τετάρτη, 9 Ιανουαρίου (στις 20.00) κάνει πρεμιέρα στο Γαλλικό Ινστιτούτο στο πλαίσιο των τακτικών προβολών του CineDoc, ενώ πρόκειται να βγει και στις αίθουσες Αθήνας «Δαναός» και Θεσσαλονίκης «Παύλος Ζάννας».
Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει ανέκδοτο υλικό από επιδείξεις γιόγκα στις αρχές του 20ού αιώνα, συζητήσεις με τον δάσκαλο Pattabhi Jois, που δημιούργησε την αστάγκα γιόγκα και πέθανε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, ή τον Κρίστι Ματσάρι, τους ηλικιωμένους πλέον γιους και κόρες τού Krishnamacharya, κ.ά.
Με το όνομα γιόγκα νοείται ένα από τα έξι συστήματα της ινδικής φιλοσοφίας. Πρεσβεύει την ένωση της ψυχής με τον Θεό μέσω συγκεκριμένων διαδικασιών, και κυρίως της αυτοσυγκέντρωσης, της αναπνοής και του διαλογισμού. Η λέξη γιόγκα έχει διάφορες ερμηνείες, προέρχεται από τα σανσκριτικά και σημαίνει ελέγχω, δεσμεύω, ενώνω.
Η προβολή της ταινίας γίνεται στο πλαίσιο του CineDoc, που προωθεί το ντοκιμαντέρ κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου ενθαρρύνοντας το ευρύ κοινό να έρθει σε επαφή με βραβευμένες ταινίες που αναφέρονται σε σημαντικά, σύγχρονα ζητήματα.
«Το CineDoc ξεκίνησε κάπως μεταξύ μας, αλλά πολύ γρήγορα επεκτάθηκε και πήρε διαστάσεις που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε», μας λέει η Δήμητρα Κουζή, δημοσιογράφος. «Κόλλησα λόγω δουλειάς. Εβλεπα τόσο ενδιαφέρουσες ταινίες και σκεφτόμουν ότι ήταν κρίμα να μην μπορούν να έχουν κανονική διανομή».
Ετσι, από το 2009 διοργανώνουν τις δράσεις τού CineDoc μαζί με τη Ρέα Αποστολίδη και την Αύρα Γεωργίου -σχεδόν κάθε Τετάρτη, στις 8.00 το βράδυ, στο Γαλλικό Ινστιτούτο. «Λειτουργεί ως σταθερό ραντεβού και θα πρέπει να πω ότι οι προβολές έχουν ξεπεράσει κάθε προσδοκία. Εχουμε γεμάτες αίθουσες και μεγάλη συμμετοχή του κοινού στις παράλληλες εκδηλώσεις. Εμείς αγοράζουμε τα δικαιώματα σαν κανονικό δίκτυο, κάνουμε τον υποτιτλισμό κι εξασφαλίζουμε όλα τα νόμιμα μιας προβολής», καταλήγει η Δήμητρα Κουζή.
Το CineDoc χρηματοδοτείται σχεδόν αποκλειστικά από τα εισιτήρια του κοινού, βασίζεται στην εργασία μιας μικρής ομάδας εθελοντών και στην πολύτιμη συμβολή ξένων πρεσβειών και ινστιτούτων, όπως το Goethe και το Βρετανικό Συμβούλιο, τα οποία καλύπτουν μέρος του κόστους δικαιωμάτων και υποτιτλισμού.
Ετσι, προβάλλει βραβευμένα διεθνή και ελληνικά ντοκιμαντέρ στο Γαλλικό Ινστιτούτο και λειτουργεί ως εναλλακτικό δίκτυο διανομής σε σινεμά, λέσχες, σχολεία και πολιτιστικούς οργανισμούς στην Ελλάδα και την Κύπρο.
INFO: «Breath of the Gods – A Journey to the Origins of Modern Yoga», πρεμιέρα στο Γαλλικό Ινστιτούτο, στις 9 Ιανουαρίου, 20.00. Παράλληλα στον «Δαναό» (Πέμπτη 10.1.13 ώς Τετάρτη 13.1.2013 στις 16.00) και στη Θεσσαλονίκη, στην αίθουσα «Παύλος Ζάννας» (Ολύμπιον) και στο Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
