Οι λοιμώξεις του γυναικείου γεννητικού συστήματος μας ταλαιπωρούν περισσότερο το καλοκαίρι. Ερωτική διάθεση, θαλασσινά μπάνια, αυξημένη λίμπιντο και σε πολλές περιπτώσεις σεξ με πλημμελή προφύλαξη μας οδηγούν με συμπτώματα στον γυναικολόγο. Προσοχή! Κάποιες φορές θα νοσήσει και το άλλο φύλο

 

Εγκυμοσύνη

Κατά την εγκυμοσύνη το έμβρυο επηρεάζεται από τη σύφιλη, τη γονόρροια, τον ιό HIV, ενώ μερικές φορές οι κολπίτιδες μπορούν να επηρεάσουν την ακεραιότητα των αμνιακών μεμβρανών.

 

Του Γεώργιου Φαρμακίδη*

 

Καλοκαίρι. Σημαίνει και υγρασία και αυξημένη σεξουαλική επαφή. Χωρίς προσοxή, μπορούν να επιφέρουν λοιμώξεις στο γυναικείο γεννητικό σύστημα. Από κάποιες θα νοσήσει κι ο άνδρας. Σε άλλες είναι μόνο φορέας. Σε κάθε περίπτωση, και εκείνος χρειάζεται να ακολουθήσει θεραπεία. Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, η γυναίκα θα εντοπίσει τη λοίμωξη: είτε η ίδια είτε ο γυναικολόγος της. Για την αποφυγή τους ισχύουν οι διαχρονικές ιατρικές συμβουλές: Σεξ με σταθερό σύντροφο, χρήση προφυλακτικού, αποφυγή επικίνδυνων για την υγεία σεξουαλικών πρακτικών, όπως είναι το πρωκτικό σεξ, προληπτικός εμβολιασμός και τακτική εξέταση από γυναικολόγο.

 

Ας μάθουμε για τις έντεκα πιο συχνές λοιμώξεις του γυναικείου γεννητικού συστήματος (άλλες βακτηριακές, άλλες επίκτητες λόγω της σεξουαλικής επαφής), τα συμπτώματα, τη διάγνωση και τη θεραπεία τους.

 

Κολπίτιδα

 

H κολπίτιδα είναι η λοίμωξη του κόλπου της γυναίκας κάθε ηλικίας, οφειλόμενη σε διαταραχή της φυσιολογικής χλωρίδας του κόλπου από διάφορους παράγοντες (π.χ. αντιβιοτικά, κύηση, θηλασμός, εμμηνόπαυση, φλεγμονή ενδοκολπικά, ντους, έντονη σεξουαλική δραστηριότητα).

 

Τα κύρια συμπτώματά της είναι ο κνησμός, το αίσθημα καύσου, η δυσοσμία και η εκροή μεγάλης ποσότητας υγρών με διαφορετική χροιά.

 

Η διάγνωση γίνεται από την όψη του υγρού, την οσμή και το PH και με τη λήψη και καλλιέργεια κολπικού υγρού από τον γυναικολόγο. Συστήνεται τρεις ημέρες πριν από τη λήψη να μην έχει προηγηθεί σεξουαλική πράξη, χρήση ενδοκολπικών φαρμάκων ή ντους. Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία της λοίμωξης. Συνήθως δίνονται κολπικές κρέμες ή αντιβιοτικό χάπι, τα οποία λαμβάνονται για όσο διάστημα προτείνει ο γυναικολόγος. Η πρόωρη διακοπή της θεραπείας οδηγεί σε υποτροπή και επανέναρξη της αγωγής. Συγχρόνως, θεραπεία ακολουθεί και ο σύντροφος.

 

Μυκητίαση

 

Η μυκητίαση είναι η κολπίτιδα που οφείλεται στην candida, λόγω διαταραχής της χλωρίδας του κόλπου (κύηση, λήψη αντιβιοτικών, σακχαρώδης διαβήτης, AIDS).

 

Τα συμπτώματα είναι ο καύσος, ο κνησμός της γεννητικής χώρας-αιδοίου, τα οποία μπορεί να γίνουν εντονότερα κατά το σεξ και την ούρηση, η ερυθρότητα, το οίδημα του αιδοίου, η εκροή άοσμων λευκωπών υγρών. Επιβάλλεται η εξέταση από γυναικολόγο και η εφαρμογή κολπικών αλοιφών ή η λήψη χαπιών από το στόμα. Πολλές φορές μπορεί να υποκρύπτεται διαβήτης ή πρόβλημα καθημερινής υγιεινής της γυναίκας. Χρειάζεται και ο σύντροφος να πάρει θεραπεία. Η επαναλαμβανόμενη μυκητιασική κολπίτιδα πρέπει να ελέγχεται και ίσως χρειάζεται η ακολούθηση χρόνιας θεραπείας. Μετά το μπάνιο στη θάλασσα προτείνεται οι γυναίκες να φορούν στεγνά ρούχα.

 

Βακτηριδιακή κολπίτιδα

 

Η βακτηριδιακή κολπίτιδα είναι η λοίμωξη που οφείλεται σε διαταραχή των διάφορων τύπων βακτηριδίων που φυσιολογικά αποικίζουν τον κόλπο. Τα συμπτώματα είναι η αυξημένη εκροή γκριζωπών ή πράσινων δύσοσμων υγρών, που αυξάνεται με την επαφή ή κατά την έμμηνο ρύση. Η θεραπεία είναι αντιβιοτική κυρίως (μετρονιδαζόλη και κλινδαμυκίνη) από το στόμα ή ενδοκολπική. Απαγορεύεται η ταυτόχρονη κατανάλωση αλκοόλ, ενώ ως παρενέργειες αναφέρονται η ναυτία και ο εμετός. Η θεραπεία μπορεί να διαρκέσει από τρεις έως έξι μέρες.

 

Τριχομοναδική κολπίτιδα:

 

Η τροχομοναδική κολπίτιδα είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, το οποίο οφείλεται στην τριχομονάδα. Τα συμπτώματα είναι η εκροή κιτρινωπών ή πρασινωπών δύσοσμων υγρών, ο καύσος, ο κνησμός, η ερυθρότητα του αιδοίου και ο πόνος κατά την ούρηση. Η θεραπεία γίνεται με αντιβιοτικά (μετρονιδαζόλη από το στόμα, τινιδιαζόλη) και αποχή από τη σεξουαλική επαφή, ενώ αγωγή πρέπει να ακολουθεί και ο σύντροφος.

 

Ατροφική κολπίτιδα

 

Η ατροφική κολπίτιδα δεν οφείλεται σε λοίμωξη, αλλά σε ορμονική διαταραχή (θηλασμός, εμμηνόπαυση). Τα συμπτώματα είναι η ξηρότητα, ο καύσος, ο κνησμός του αιδοίου, η εκροή υγρών, ο πόνος κατά την επαφή. Η θεραπεία γίνεται με κρέμα ή ενδοκολπικά χάπια οιστρογόνων και λιπαντικό κατά την επαφή.

 

 Γονόρροια και χλαμύδια

 

Γονόρροια και χλαμύδια, που μεταδίδονται σεξουαλικά, συχνά συνυπάρχουν, ενώ μπορεί να μην υπάρχει αρχικά συμπτωματολογία. Τα συμπτώματα είναι η εκροή υγρών από τον κόλπο ή το πέος, ο πόνος στην κοιλιά κατά την ούρηση, η συχνοουρία, ο κνησμός και ο καύσος του αιδοίου, η αιμορραγία μεταξύ δύο εμμήνων ρύσεων, η ξηρότητα στον λαιμό με ή χωρίς πυρετό, η διόγκωση των λεμφαδένων. Η θεραπεία γίνεται με αντιβιοτικά και για τους δύο συντρόφους. Αν δεν ληφθεί αγωγή, μπορεί να προκληθεί φλεγμονή της μήτρας, των σαλπίγγων και των ωοθηκών, καθώς και η υπογονιμότητα.

 

HPV

 

Υπάρχουν πολλοί τύποι του HPV ιού, οι οποίοι μεταδίδονται κυρίως σεξουαλικώς. Ορισμένοι προκαλούν την εμφάνιση κονδυλωμάτων περιγεννητικά και περιπρωκτικά σε άνδρες και γυναίκες, άλλοι μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (κυρίως οι τύποι 16 και 18), του αιδοίου ή και σε είδη καρκίνου σε άνδρες, σε τράχηλο, κεφαλή, πρωκτό και λάρυγγα.

 

Η θεραπεία γίνεται με την αφαίρεση των βλαβών. Ο ιός δύναται να παραμείνει για χρόνια μετά τη θεραπεία γι' αυτό χρειάζεται τακτική παρακολούθηση από τον γυναικολόγο. Προτείνεται ο προληπτικός εμβολιασμός κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σε κορίτσια 9-26 ετών σε 3 δόσεις αλλά και άνω των 26, καθώς και σε άνδρες.

 

Σύφιλη

 

Η σύφιλη οφείλεται σε βακτήριο. Μπορεί να εμφανιστεί ως έλκος ή εξάνθημα στο αιδοίο, το πέος, τον πρωκτό, τα χείλη, το στόμα. Μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή, με το εξάνθημα, τα έλκη ή με την επαφή με μολυσμένο αίμα. Η θεραπεία γίνεται με αντιβίωση – κυρίως πενικιλίνη.

 

Ερπης γεννητικών οργάνων

 

Ο έρπης των γεννητικών οργάνων που μεταδίδεται με την επαφή είναι η εμφάνιση ελκών περιγεννητικά. Χρειάζεται αποφυγή της δερματικής επαφής υγιών ατόμων κατά οποιονδήποτε τρόπο με τα υγρά από τα έλκη, επιβάλλεται σχολαστική υγιεινή, ενώ, μετά τη θεραπεία, ο ιός παραμένει στον οργανισμό και μπορεί να επανεμφανιστεί. Η θεραπεία γίνεται με Zovirax.

 

ΗΙV

 

O ιός HIV προκαλεί το σύνδρομο επίκτητης ανοσοανεπάρκειας (AIDS). Μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή και το μολυσμένο αίμα. H θεραπεία, που γίνεται από ειδικά κέντρα και απαιτεί συνδυασμό φαρμάκων, είναι μακροχρόνια.

Ηπατίτιδα

 

Η ηπατίτιδα είναι η λοίμωξη του ήπατος από ιό. Οι ηπατίτιδες Β και C μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή, το μολυσμένο αίμα και το σάλιο. Υπάρχει προληπτικός εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας Β. Η ηπατίτιδα C είναι πιο επικίνδυνη.

 

* Ο Γεώργιος Φαρμακίδης, MD PhD, είναι συντονιστής-διευθυντής της ΣT΄ κλινικής του νοσοκομείου «Ελενα Βενιζέλου» και καθηγητής του Πανεπιστημίου Stony Brook στη Νέα Υόρκη